John D. MacDonald

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
John Dann MacDonald
Data i miejsce urodzenia

24 lipca 1916
Sharon, Pensylwania

Data i miejsce śmierci

28 grudnia 1986
Milwaukee, Wisconsin

Narodowość

amerykańska

Język

angielski

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła

Egzekucja (inny tytuł: Przylądek strachu) (1957), The Dreadful Lemon Sky (1975), The Green Ripper (1979)

Nagrody

Nagroda Edgara (Edgar Grand Master Award, 1972), National Book Award (1980)

John Dann MacDonald (ur. 24 lipca 1916 w Sharon w Pensylwanii, zm. 28 grudnia 1986 w Milwaukee w Wisconsin) – amerykański autor powieści sensacyjnych i science fiction, twórca m.in. cyklu powieści o prywatnym detektywie Travisie McGee[1]. Laureat Nagrody Edgara (Edgar Grand Master Award, 1972)[2] i National Book Award (1980)[3].

Życie i twórczość[edytuj | edytuj kod]

W 1938 roku uzyskał w Syracuse University stopień Bachelor of Science, a w 1939 roku tytuł Master of Business Administration w Harvard Graduate School of Business[1]. W okresie II wojny światowej służył w Office of Strategic Services (OSS)[1]. Zadebiutował jako pisarz w połowie lat 40. XX wieku[1]. Opublikował przeszło siedemdziesiąt książek, których łączna sprzedaż przekroczyła siedemdziesiąt milionów egzemplarzy[2]. Był m.in. autorem przedmowy do zbioru opowiadań Nocna zmiana Stephena Kinga[4].

W 1980 roku otrzymał National Book Award w kategorii „Mystery” za powieść The Green Ripper (1979)[3], a w 1995 roku powieść The Dreadful Lemon Sky (1975) znalazła się na liście 100 najlepszych powieści kryminalnych wszech czasów opublikowanej przez organizację pisarską Mystery Writers of America[5].

Cykl powieści o Travisie McGee[edytuj | edytuj kod]

Seria książek o detektywie Travisie McGee, najbardziej znana część dorobku pisarskiego MacDonalda, składa się z dwudziestu jeden powieści:[1]

  • Niebieskie pożegnanie (The Deep Blue Good-by, 1964), wyd. polskie 2013, przeł. Robert Kędzierski[6]
  • Koszmar na różowo (Nightmare in Pink, 1964), wyd. polskie 2013, przeł. Tomasz Wyżyński[7]
  • Purpurowe miejsce zgonu (A Purple Place for Dying, 1964), wyd. polskie 2017, przeł. Grzegorz Kołodziejczyk[8]
  • Przebiegła i ruda (The Quick Red Fox, 1964), wyd. polskie 1990, przeł. Aleksandra Sobczak[9]
  • A Deadly Shade of Gold, 1965
  • Bright Orange for the Shroud, 1965
  • Ciemniejsze niż bursztyn (Darker than Amber, 1966), wyd. polskie 1991, przeł. Janina Kumaniecka[10]
  • One Fearful Yellow Eye, 1966
  • Pale Gray for Guilt, 1968
  • The Girl in the Plain Brown Wrapper, 1968
  • Dress Her in Indigo, 1969
  • The Long Lavender Look, 1970
  • A Tan and Sandy Silence, 1971
  • The Scarlet Ruse, 1973
  • The Turquoise Lament, 1973
  • The Dreadful Lemon Sky, 1975
  • Puste miedziane morze (The Empty Copper Sea, 1978), wyd. polskie 1993, przeł. Marek Fedyszak[11]
  • The Green Ripper, 1979
  • Free Fall in Crimson, 1981
  • Cynamonowa skóra (Cinnamon Skin, 1982), wyd. polskie 1993, przeł. Anna Kraśko[12]
  • The Lonely Silver Rain, 1985

Inne ksiażki wydane w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Poza częścią cyklu o Travisie McGee w Polsce wydano również powieści:

  • Egzekucja (The Executioners, 1957), wyd. polskie 1992, przeł. Andrzej Pawelec[13] (wznowienie 2003 jako Przylądek strachu)[14]
  • Oszuści (The Deceivers, 1958), wyd. polskie 1992, przeł. Anna Hamburger[15]

Adaptacje filmowe[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e John D. MacDonald, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-12-16] (ang.).
  2. a b Penelope McMillan: Adventure Book Writer John D. MacDonald Dies. latimes.com, 29 grudnia 1986. [dostęp 2022-12-16]. (ang.).
  3. a b John D. MacDonald, Winner, National Book Award 1980. nationalbook.org. [dostęp 2022-12-16]. (ang.).
  4. Summary Bibliography: John D. MacDonald. isfdb.org. [dostęp 2022-12-16]. (ang.).
  5. Book Awards: The Top 100 Mystery Novels of All Time, Mystery Writers of America. librarything.com. [dostęp 2022-12-16]. (ang.).
  6. John D. MacDonald, Niebieskie pożegnanie, Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2013, ISBN 978-83-7885-617-7.
  7. John D. MacDonald, Koszmar na różowo, Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2013, ISBN 978-83-7885-666-5.
  8. John D. MacDonald, Purpurowe miejsce zgonu, Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2017, ISBN 978-83-7985-516-2.
  9. John D. MacDonald, Przebiegła i ruda, Agencja Wydawnicza Romeo i Julia, Warszawa 1990. katalogi.bn.org.pl. [dostęp 2022-12-16].
  10. John D. MacDonald, Ciemniejsze niż bursztyn, Warszawa: Beta Books, Alfa, 1991, ISBN 83-7001-517-4.
  11. John D. MacDonald, Puste miedziane morze, Warszawa: Da Capo, 1993, ISBN 83-85373-66-7.
  12. John D. MacDonald, Cynamonowa skóra, Warszawa: Da Capo, 1993, ISBN 83-85373-28-4.
  13. John D. MacDonald, Egzekucja, Kraków: Graffiti, 1992, ISBN 83-85695-05-2.
  14. John D. MacDonald, Przylądek strachu, Toruń: C & T Crime and Thriller, 2003, ISBN 83-89064-32-4.
  15. John D. MacDonald, Oszuści, Gdańsk: Phantom Press International, 1992, ISBN 83-85432-71-X.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]