Kławdija Kirsanowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kławdija Kirsanowa
Клавдия Кирсанова
Ilustracja
Kławdija Kirsanowa (ok. 1923)
Pełne imię i nazwisko

Kławdija Iwanowna Kirsanowa

Data i miejsce urodzenia

16?/28 marca 1887
Kulebaki, gubernia niżnonowogrodzka, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

10 października 1947
Moskwa, RFSRR, ZSRR

Przynależność polityczna

Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji,
Rosyjska Partia Komunistyczna (bolszewików)/Wszechzwiązkowa Partia Komunistyczna (bolszewików)

Odznaczenia
Order Lenina Order Czerwonej Gwiazdy

Kławdija Iwanowna Kirsanowa (ur. 16?/28 marca 1887 w Kulebakach, zm. 10 października 1947 w Moskwie) – rosyjska rewolucjonistka, działaczka partii bolszewickiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Od 1904 należała do Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji, działała do 1907 w jej komórkach w Permie. Podczas rewolucji 1905 roku wzięła udział w zbrojnym powstaniu robotników w Motowilisze (ośrodek przemysłowy k. Permu, obecnie w granicach miasta). Aresztowana, spędziła kolejne jedenaście lat w więzieniach i na zesłaniu[1], z tego cztery lata na katordze[2].

Po rewolucji październikowej była przewodniczącą rady robotniczej i żołnierskiej w Nadieżdinsku i rady wojskowej okręgu wierchoturskiego. Po sformowaniu 3 Armii Frontu Wschodniego Armii Czerwonej była członkinią dowodzącego nią kolegium[1]. Źle zaopatrzona 3 Armia w grudniu 1918 roku została zmuszona do odwrotu z Permu i najbliższego regionu przez białą armię Aleksandra Kołczaka; podczas walk i odwrotu faktycznie przestała istnieć[3]. Kirsanowa jeszcze w 1918 dotarła do Moskwy i objęła stanowisko sekretarza komitetu rejonowego partii bolszewickiej w dzielnicy Chamowniki[1].

Jesienią 1919 stanęła na czele wydziału politycznego komisariatu wojskowego w Permie (miasto zostało odbite z rąk białych przez Armię Czerwoną w lipcu tego roku[4]). We wrześniu 1920 została sekretarzem komitetu WKP(b) w Omsku, natomiast w latach 1922-1924 pełniła obowiązki zastępcy rektora Uniwersytetu Komunistycznego im. Swierdłowa w Moskwie[1]. W 1938 kierowała wydziałem uczelni wyższych Wszechzwiązkowego Komitetu Szkolnictwa Wyższego przy Radzie Komisarzy Ludowych ZSRR[1].

Po ataku Niemiec na ZSRR w 1941 pracowała jako lektorka wydziału agitacji i propagandy przy Radzie Komisarzy Ludowych[1]. Po wojnie działała w Międzynarodowej Demokratycznej Federacji Kobiet i zasiadała w prezydium Antyfaszystowskiego Komitetu Kobiet Radzieckich[1].

Odznaczona Orderem Lenina oraz Orderem Czerwonej Gwiazdy[1].

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Była żoną działacza bolszewickiego Jemieljana Jarosławskiego, którego poznała podczas zesłania do obwodu jakuckiego[2]. Mieli troje dzieci:

  • Mariannę (1915-2003), artystkę rzeźbiarkę,
  • Władimira (1922-1941/1942), lotnika,
  • Frunzego (1924-1983), generała-majora lotnictwa[2].

Przez kilka lat Kirsanowa i Jarosławski wychowywali również Liliję Karastojanową, sierotę po bułgarskim rewolucjoniście, dziennikarkę i członkinię oddziału partyzanckiego na Białorusi (1917-1943)[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h КИРСАНОВА Клавдия Ивановна – Уральская Историческая Энциклопедия [online], www.ural.ru [dostęp 2019-03-07].
  2. a b c Клавдия Кирсанова [online], timenote.info [dostęp 2019-03-07] (ros.).
  3. J. D. Smele, Civil war in Siberia. The anti-Bolshevik government of Admiral Kolchak 1918-1920, Cambridge University Press, Cambridge 1996, s. 181.
  4. J. D. Smele, Civil war in Siberia. The anti-Bolshevik government of Admiral Kolchak 1918-1920, Cambridge University Press, Cambridge 1996, s. 318.
  5. Военный корреспондент Лилия Карастоянова [online], www.pnp.ru [dostęp 2019-03-07] (ros.).