Kamienica Stettiner General-Anzeiger w Szczecinie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kamienica
Stettiner General-Anzeiger
Ilustracja
Pierzeja wschodnia Rynku Nowego, od prawej kamienice nr 3 i 4, które stoją w miejscu przedwojennej kamienicy redakcji
Państwo

 Polska

Miejscowość

Szczecin

Adres

Neuer Markt 3-4

Typ budynku

kamienica

Styl architektoniczny

eklektyzm

Architekt

C. Kelm

Kondygnacje

5

Rozpoczęcie budowy

po 1897

Zniszczono

1944

Rozebrano

po 1954

Położenie na mapie Starego Miasta w Szczecinie
Mapa konturowa Starego Miasta w Szczecinie, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kamienica Stettiner General-Anzeiger”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Kamienica Stettiner General-Anzeiger”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kamienica Stettiner General-Anzeiger”
Położenie na mapie Szczecina
Mapa konturowa Szczecina, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kamienica Stettiner General-Anzeiger”
Ziemia53°25′28,1″N 14°33′40,5″E/53,424472 14,561250

Kamienica Stettiner General-Anzeigereklektyczna kamienica, która znajdowała się na narożniku dzisiejszej ulicy Opłotki i Rynku Nowego, na obszarze szczecińskiego osiedla Stare Miasto, w dzielnicy Śródmieście. Zniszczona w czasie II wojny światowej, ostatecznie rozebrana w 1954 roku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kamienica została zbudowana pod koniec XIX wieku zgodnie z projektem C. Kelma. Powstała na miejscu dwóch starszych budynków: kamienicy nr 3 zamieszkanej przez szewca Brünnleina i kamienicy nr 4, która była własnością oberżysty Müllera. Nowo powstała kamienica stała się siedzibą redakcji gazety Stettiner General-Anzeiger, założonej przez Ewalda Gentzensohna w 1848 r.[1].

W czasie bombardowań Szczecina w latach 1943–1944 obszar Rynku Nowego został zniszczony. Okoliczne budynki rozebrano w drugiej połowie lat 40. XX wieku, ale z niewiadomych przyczyn ruiny kamienicy Stettiner General-Anzeiger przetrwały aż do około 1954 roku[2]. Dopiero po 1995 r. w miejscu kamienicy rozpoczęto prace budowlane związane z rewitalizacją Podzamcza[3]. Nie zdecydowano się jednak na odtworzenie pierwotnego wyglądu parceli po kamienicy Stettiner General-Anzeiger. Powrócono do pierwotnego podziału działki na dwie części, wznosząc na parceli nr 3 nową, postmodernistyczną kamienicę, przypominającą dawną siedzibę redakcji jedynie w ogólnym zarysie. W 2005 r. do nowej kamienicy przeniesiona została siedziba redakcji Głosu Szczecińskiego[4].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Kamienica była obiektem narożnym, sześciokondygnacyjnym. Elewacja od strony Rynku Nowego była dłuższa, siedmioosiowa, podzielona na dwa segmenty. Parter budynku udekorowano boniowaniem, a otwory okienne tej kondygnacji zamknięto łukami. Dach kamienicy pokrywała dachówka.

Fasada zwrócona ku ulicy Opłotki składała się z czterech osi. Na pierwszym piętrze dwa skrajne okna zwieńczono naczółkami, a dwa środkowe płyciną z napisem General-Anzeiger. Na drugim piętrze skrajne okna miały podobne zdobienia jak ich odpowiedniki z niższej kondygnacji. Między oknami drugiej i trzeciej osi drugiego piętra zamontowano rzeźby, a ponad nimi trójkątny naczółek. Fasadę wieńczył gzyms koronujący, dzielący niższe piętra i dwuczęściowy szczyt kryjący trzecie i czwarte piętro budynku. W niższej części szczytu wstawiono dwa obramowane paskami okna, które oddzielono dwiema półkolumnami jońskimi i umieszczoną między nimi niszą z płyciną. Wyższa część szczytu kryła okrągłe okienko poddasza i zwieńczona była trójkątnym naczółkiem[5].

Narożnik budynku charakteryzował się umiejscowionym na wysokości drugiego piętra kartuszem herbowym trzymanym w szponach orła o rozpostartych skrzydłach[6].

Prawy segment fasady kamienicy od strony Rynku Nowego miał analogiczne detale architektoniczne jak fasada od strony ulicy Opłotki. Różnił się jedynie dodatkową osią na pierwszych trzech kondygnacjach. Lewy segment kamienicy od Rynku Nowego był dwuosiowy, pięciokondygnacyjny. W lewej osi parteru znajdował się portal wejściowy zamknięty łukowatym naczółkiem. Na pierwszym piętrze okno lewej osi wieńczył naczółek, a prawej płycina. Piętro wyżej lewe okno także zdobił naczółek. Ponad prawym oknem dobudowano wykusz wsparty na dwóch półkolumnach doryckich. Wykusz posiadał niewielkie okienko czwartego piętra i zwieńczony był hełmem z lukarnami i iglicą[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Redakcja MM, Jak wyglądało Podzamcze Szczecina przed wojną [online], Szczecin Nasze Miasto, 17 listopada 2014 [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  2. Roman Czejarek, Szczecin, którego nie ma, wyd. 1, Łódź: Księży Młyn, 2016, s. 122, ISBN 978-83-7729-339-3.
  3. Tadeusz Białecki, Encyklopedia Szczecina: wydanie jubileuszowe z okazji 70-lecia polskiego Szczecina, Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo Kultury, 2015, s. 638-639, ISBN 978-83-942725-0-0, OCLC 924941684 [dostęp 2020-11-04].
  4. Krzysztof Flasiński, Współczesne strategie rozwoju szczecińskich dzienników regionalnych - samodzielnie czy w ramach koncernu?, [w:] Tomasz Markowski, Transformacja polskiego systemu medialnego, „Studia Medioznawcze”, 1 (48), Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2011, s. 157.
  5. Szczecin - Nowy Rynek 3-4 - stare zdjęcia, mapa [online], szczecin.fotopolska.eu [dostęp 2020-11-09].
  6. a b Szczecin - Nowy Rynek 3-4 - stare zdjęcia, mapa [online], szczecin.fotopolska.eu [dostęp 2020-11-09].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]