Klasztor Cysterek w Owińskach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dawny klasztor Cysterek w Owińskach
nr rej. 2406 z 21 grudnia 1932[1]
Ilustracja
kościół św. Jana Chrzciciela oraz budynek klasztorny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Owińska

Kościół

rzymskokatolicki

Właściciel

cysterki

Klauzura

nie

Typ zakonu

żeński

Obiekty sakralne
Kościół

św. Jana Chrzciciela w Owińskach

Fundator

Przemysł I, Bolesław Pobożny

Styl

barok

Materiał budowlany

cegła

Data budowy

1721-1731

Data zamknięcia

1835

Położenie na mapie gminy Czerwonak
Mapa konturowa gminy Czerwonak, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Cysterek w Owińskach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Cysterek w Owińskach”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Cysterek w Owińskach”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Cysterek w Owińskach”
Ziemia52°30′41″N 16°58′21″E/52,511389 16,972500

Klasztor Cysterek w Owińskach – dawny kościół i klasztor cysterek znajdujący się we wsi Owińska, w powiecie poznańskim, w gminie Czerwonak. Obecnie kościół służy jako świątynia parafialna, natomiast klasztor mieści Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych.

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Kościół poklasztorny, barokowy centralny z kopułą, zbudowany po pożarze starszego (1720) w latach 1721-1731 według projektu Pompeo Ferrari. Podczas okupacji kościół zamieniony na magazyn SS.

Świątynia posiada bogate barokowe wyposażenie wnętrza. Barokowe stalle z intarsjami oraz konfesjonały rzeźbione, rokokowe. Polichromia Adama Swacha 1729/1730. W zakrystii zniszczonej pożarem 1783, odbudowanej 1788 (data inkrustowana w posadzce) trzy stare portrety: ksieni Joanny Malczewskiej, 1720, ksieni Melchiory Gurowskiej około 1785 z podpisem malarza J. Michałowskiego, Rafała Gurowskiego (zmarłego 1797), kasztelana poznańskiego i starosty kolskiego. W wieży kościelnej mur gotycki z XV wieku.

Klasztor barokowy z początku XVIII wieku według projektu Jana Catenazziego, dokończony przez Pompeo Ferrari, drugie piętro nadbudowane 1880.

Obiekt otrzymał w 2013 nagrodę w konkursie Zabytek Zadbany, w kategorii najlepsza rewaloryzacja przestrzeni kulturowej i krajobrazu[2]. 6 maja 2018 nastąpiła uroczystość poświęcenia wyremontowanego obiektu przez arcybiskupa Stanisława Gądeckiego[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

  • 1241/1242 – prawdopodobne daty wystawienia aktu fundacyjnego braci: księcia poznańskiego Przemysła I i księcia Bolesława Pobożnego.
  • 1252 – przybycie 12 cysterek z Trzebnicy do Owińsk. Cysterki miały zapewne już od założenia swego domu, jak i inne klasztory w kraju i zagranicą, szkołę w której kształciły oprócz kandydatek do swego zakonu także i inne dziewczęta z domów ziemiańskich.
  • 1700 – rozpoczęcie budowy nowego kościoła i klasztoru według projektu Jana Catenazziego.
  • 1720-1728 – odbudowa budynków, po pożarze według koncepcji włoskiego architekta, Pompeo Ferrariego.
  • 1806 – klasztor odwiedza Napoleon Bonaparte w obecności generała Dezyderego Adama Chłapowskiego. Wizyta ta ma wymiar sensacyjno-kryminalny, bowiem podczas niej próbowano dokonać zamachu na Napoleona.
  • 1835 – kasata zakonu i przeniesienie cysterek do klasztoru w Ołoboku.
  • 1838 – utworzenie w budynkach klasztornych szpitala psychiatrycznego.
  • 1939 – eksterminacja pacjentów szpitala przez Niemców w ramach akcji T4.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolska [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. Jolanta Goszczyńska, Wielkopolscy laureaci konkursu Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany” w latach 2013-2015, w: Wielkopolski Biuletyn Konserwatorski, tom IV/2015, s. 304, ISBN 978-83-931388-9-0.
  3. opr. Tomasz Sikorski, Powiat Poznański 2018, w: Prasowa Powiatowa 17., nr 31-32(41-42)/2018, s.4, ISSN 2544-3925

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Franciszek Jaśkowiak, Województwo poznańskie. Przewodnik, Wydawnictwo „Sport i Turystyka”, Warszawa 1967, s. 270.