Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Palczewie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Matki Bożej Częstochowskiej
128/89 z dnia 25.07.1989[1]
kościół filialny
Ilustracja
Elewacja frontowa
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miejscowość

Palczewo

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Katarzyny Męczennicy w Borętach

Wezwanie

Matki Bożej Częstochowskiej

Położenie na mapie gminy Ostaszewo
Mapa konturowa gminy Ostaszewo, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Palczewo, kościół”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Palczewo, kościół”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Palczewo, kościół”
Położenie na mapie powiatu nowodworskiego
Mapa konturowa powiatu nowodworskiego, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Palczewo, kościół”
Ziemia54°10′01,6″N 18°51′22,5″E/54,167111 18,856250

Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Palczewie – drewniany rzymskokatolicki kościół filialny, pw. Matki Bożej Częstochowskiej, zbudowany w 1712 w miejscowości Palczewo.

To jedyny zachowany drewniany kościół na Żuławach[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kościół zbudowali w 1712 mennonici, holenderscy osadnicy, którzy gospodarowali wtedy na Żuławach. W latach 1870. dodano sygnaturkę. W XVIII w. pokryty był strzechą[3]. Kościół do 1949 służył społeczności ewangelickiej. Następnie został przejęty przez rzymskich katolików, poświęcony 13 listopada 1949 pw. Matki Bożej Częstochowskiej i ustanowiony jako filialny parafii św. Katarzyny w Borętach. Taką funkcję spełnia do dzisiaj. W 2007 przeszedł gruntowna konserwację. Wymieniono wtedy część belek ścian zewnętrznych, szalowanie szczytów i gontowe pokrycie. Wewnątrz odsłonięto barokową polichromię prospektu organowego, empory i ławek, przywrócono pierwotny kolor stropu, zrekonstruowano brakujące elementy rzeźbiarskie i uzupełniono złocenia. Na ścianie południowej zrekonstruowano kwatery boazeryjne i odtworzono malowidła na podstawie pierwowzoru ze ściany północnej. Za te prace w 2008 kościół wyróżniono w konkursie Zabytek Zadbany[2].

Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Jest to budowla drewniana bezstylowa, konstrukcji zrębowej, orientowana. Wzniesiona na rzucie prostokąta (12 x 8 m), z niewielką kruchtą od zachodu. Dach dwuspadowy pokryty gontem z niewielką sygnaturką kryta blachą miedzianą we wschodniej części kalenicy. Na ścianach południowej i północnej rząd czterech okienek umieszczonych wysoko pod okapem dachu, a na elewacjach frontowej i tylnej niewielkie okienka w partiach szczytowych[2].

Wnętrze salowe, z wydzielonym od wschodu niewielkim aneksem zakrystyjnym i deskowym pułapem osłaniającym więźbę dachową. Pozioma belka stężająca konstrukcję pełni funkcję belki tęczowej wydzielającej część prezbiterialną. Barwne polichromie w typie ludowego baroku z przedstawieniami figuralnymi i ornamentalnymi pokrywają ściany, emporę, drzwi, prospekt organowy, a nawet ławki. Barokowe wyposażenie obejmuje ołtarz główny z 1754, kazalnicę będącą wcześniej elementem ołtarza kazalnicowego, Grupą Ukrzyżowania na belce tęczowej, wiszącą pod sufitem figurę anioła, świecznika sześcioramiennego i pochodzący z 1686 prospekt organowy z instrumentem z 1909[2][3][4].

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

Obok kościoła dzwonnica otwarta, na słupach metalowych, kryta daszkiem dwuspadowym[4].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2018-01-29].
  2. a b c d Palczewo – Kościół ewangelicki, obecnie rzym.-kat. pw. MB Częstochowskiej. Zabytek.pl, strona internetowa. [dostęp 2018-01-29].
  3. a b Palczewo gm. Ostaszewo. Unikalny, drewniany kościół został odnowiony. Na stronie internetowej warszawa.naszemiasto.pl, 2008-05-09. [dostęp 2018-01-29].
  4. a b Palczewo. Kościoły drewniane, strona internetowa. [dostęp 2018-01-29].