Krogulec australijski
| Accipiter novaehollandiae[1] | |||
| (Gmelin, 1788) | |||
 Odmiana szara | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
krogulec australijski | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Krogulec australijski[4] (Accipiter novaehollandiae) – gatunek średniej wielkości ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), występujący przy wybrzeżach Australii i Tasmanii[3].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Gatunek jest obecnie uznawany za monotypowy[5]. W starszym ujęciu systematycznym do A. novaehollandiae, oprócz podgatunku nominatywnego, zaliczano ponad 20 podgatunków zamieszkujących Małe Wyspy Sundajskie, Moluki, Nową Gwineę i Wyspy Salomona[2], zostały one jednak wydzielone do osobnego gatunku o nazwie krogulec rdzawobrzuchy (A. hiogaster)[4][5].
_-_Tasmania_S4E6209_(21788980813).jpg)
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 38–55 cm, rozpiętość skrzydeł 70–110 cm. Samice znacznie większe od samców, osiągają masę ciała ok. 680 g, a samce średnio 350 g[6].
Istnieją dwie odmiany barwne krogulca australijskiego: szara i biała. Odmiana szara posiada jasnoszarą głowę i wierzch ciała, biały spód ciała z szarym prążkowaniem na piersi; skrzydła z wierzchu szare, od spodu białe z ciemnymi końcówkami; średniej długości ogon jest z wierzchu szary, od spodu biały z szarymi prążkami[7]. Samice tej odmiany są ciemniejsze od samców. Odmiana biała to jedyny ptak drapieżny na świecie, który jest cały biały[6]. Ptaki obu odmian barwnych mają ciemnoczerwone oczy oraz żółtą woskówkę i nogi[7]. U osobników młodocianych oczy są brązowe, czerwienieją w wieku około dwóch miesięcy[7].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Krogulec australijski zamieszkuje północne, wschodnie i południowo-wschodnie wybrzeża Australii, Tasmanii. Zamieszkuje większość typów lasów, a zwłaszcza wysokie, gęste lasy, w tym lasy deszczowe[7]. Osobniki dorosłe są osiadłe, osobniki młodociane rozpraszają się po sezonie lęgowym[8].
Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
Poluje głównie na ssaki, takie jak króliki, małe torbacze i nietoperze. Także ptaki, małe gady i owady. Samice ze względu na swoją wielkość mogą łapać większą zdobycz od samców[7].
Status[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje krogulca australijskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) od 2014 roku, kiedy to zaakceptowano taksonomiczny podział gatunku. W 2001 roku szacowano, że liczebność populacji prawdopodobnie nie przekracza 10 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy z powodu ciągłego niszczenia siedlisk i prześladowań ze strony ludzi[3][9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Accipiter novaehollandiae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Variable Goshawk (Accipiter novaehollandiae). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-28)]. (ang.).
- ↑ a b c Accipiter novaehollandiae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-09-15].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-09-15]. (ang.).
- ↑ a b Grey Goshawks or White Goshawks. [w:] BeautyOfBirds.com [on-line]. Avianweb LLC. [dostęp 2020-09-15]. (ang.).
- ↑ a b c d e Grey Goshawk. Birds in Backyards. [dostęp 2020-09-15]. (ang.).
- ↑ Species account: Grey Goshawk Accipiter novaehollandiae. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. The Peregrine Fund, 2020. [dostęp 2020-09-15]. (ang.).
- ↑ Species factsheet: Accipiter novaehollandiae. BirdLife International, 2020. [dostęp 2020-09-15]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).