Krzyżanówek
52°10′58″N 19°29′04″E/52,182778 19,484444| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
118[2] |
| Strefa numeracyjna |
24 |
| Kod pocztowy |
99-314[3] |
| Tablice rejestracyjne |
EKU |
| SIMC |
0568025 |
Położenie na mapie gminy Krzyżanów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu kutnowskiego  | |
| 52°10′58″N 19°29′04″E/52,182778 19,484444[1]
| |
Krzyżanówek – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie kutnowskim, w gminie Krzyżanów.
Do 1954 roku istniała gmina Krzyżanówek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Wieś jest położona 9 km na południowy wschód od Kutna i 45 kilometrów na północ od Łodzi, przebiega przez nią autostrada A1.
Z Krzyżanówka pochodził m.in. Walenty Krosnowski – powstaniec listopadowy, belwederczyk.
W Krzyżanówku znajduje się wysypisko śmieci obsługujące pobliskie Kutno.
W II poł. XVIII w. Krzyżanówek miał dwóch właścicieli – połowa należała do rodziny Krosnowskich, a druga połowa do rodziny Suchorskich. Obie części zakupił Ignacy Krosnowski – jedną w 1784 r. od matki, a drugą w 1796 r. od Franciszki z Tarnowskich Suchorskiej. Ignacy zmarł w 1836 r. i zostawił po sobie czworo dzieci: Antoniego, Pelagię, Klotyldę i Eustachego. Majątek w Krzyżanówku odziedziczył Antoni, który musiał w zamian za to spłacić rodzeństwo. W 1856 r. Krzyżanówek nabył Edward Hagenmeister. Po jego śmierci w 1862 r. wdowa po nim, Józefa z Filipeckich wraz z siedmiorgiem dzieci uzyskała zgodę rady familijnej na sprzedaż majątku. W 1864 r. kupił go Adolf Zaleski, obrońca sądowy. W 1883 r. wdowa po Adolfie, Aleksandra z Łabęckich wystawiła Krzyżanówek na licytację, na której zakupiła go jej córka Maria z Zaleskich Suchorzewska. Kolejną właścicielką Krzyżanówka była Agnieszka Trzebuchowska, a od 1888 r. Piotr Samborski, który w 1899 r. wystawił majątek na licytacji. Zakupił go Mieczysław Różycki. Ożenił się on z Jadwigą z Plichtów, która urodziła mu pięcioro dzieci: Gustawa, Tadeusza Antoniego, Jadwigę Helenę i dwoje, które zmarło w młodym wieku. Gustaw Różycki zmarł w 1925 r. Tadeusz Antoni skończył gimnazjum o profilu rolniczym, ożenił się z Józefą z Głowackich i wraz z rodzeństwem prowadził gospodarstwo w Krzyżanówku. Z Józefą miał dwie córki. Zmarł w 1938 r. Po wybuchu wojny w 1939 r. Józefa Różycka wraz z córkami została wysiedlona z Krzyżanówka. Zamieszkała w Kutnie, a pozostali członkowie rodziny w Generalnej Guberni. W 1946 r. majątek został rozparcelowany.
Dwór w Krzyżanówku był typowym dworem ziemiańskim – parterowy, z mieszkalnym poddaszem, facjatą oraz gankiem, pięcioosiowy z ryzalitem w części frontowej, zwieńczonym szczytem. Postawiono go na wysokich fundamentach, stąd do sieni wchodziło się po kilku stopniach. Po wojnie został zdewastowany i rozebrany, tak samo jak pozostałe zabudowania. Drzewa w parku dworskim i prowadząca do niego aleja grabowa wycięto[4].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 63971
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 638 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Nina Herzberg-Zielezińska, Dwór Krzyżanówek [online], Dwory i Pałace Polski dipp.info.pl [dostęp 2023-03-10] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Krzyżanówek, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 816.