Książeczka wojskowa w Polsce

książeczki z 2004 i 1978

książeczka z 1978, strony 2-3 (dane personalne)

książeczka służby pomocniczej kobiet z 1957 – strony 4-5

książeczka z 2004, strony 6-7 (adnotacje o poborze)

Książeczka wojskowa – wojskowy dokument osobisty żołnierza zasadniczej służby wojskowej (zastępczej służby wojskowej) lub przeniesionego do rezerwy oraz poborowego.

Książeczka wojskowa stanowi dokument identyfikacyjny, którym żołnierz posługuje się we wszelkich kontaktach urzędowych z władzami wojskowymi, pełni rolę jego dowodu osobistego w czasie służby. Ponadto używana jest podczas obowiązkowych czynności urzędowych podejmowanych w stosunkach z osobami podlegających wojskowemu obowiązkowi meldunkowemu.

Książeczki wojskowe w Polsce

Zgodnie z polskim prawem zabronione jest przewożenie, przenoszenie i przesyłanie książeczki wojskowej poza granice kraju, tak jak samodzielne zmiany wpisów w niej dokonanych lub wprowadzanie nowych.

Dane w książeczce

Do książeczki wojskowej wpisuje się:

• dane osobowe jej posiadacza:
  • nazwisko i imię (imiona),
  • imię ojca,
  • datę i miejsce urodzenia,
  • numer PESEL,
  • adres zameldowania,
  • stopień wojskowy;
• dane dotyczące organu wydającego książeczkę wojskową:
  • nazwę organu wydającego,
  • datę wydania,
  • pieczęć organu i podpis wydającego;
• informacje dotyczące powszechnego obowiązku obrony i przebiegu czynnej służby wojskowej:
  • adnotacje o poborze:
    • o stawieniu się do poboru, kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej, przeznaczenie poborowego do określonego rodzaju powszechnego obowiązku obrony, odroczenia czynnej służby wojskowej,
  • rodzaj odbywanej czynnej służby wojskowej oraz datę rozpoczęcia i zakończenia tej służby lub zajęć wojskowych, służby w formacjach uzbrojonych niewchodzących w skład Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, zasadniczej służby lub szkolenia poborowych w obronie cywilnej oraz służby zastępczej,
  • poświadczenie złożenia przysięgi wojskowej,
  • stosunek do służby wojskowej,
  • odbywanie ćwiczeń wojskowych w rezerwie,
  • rodzaj przeznaczenia żołnierza rezerwy na wypadek ogłoszenia mobilizacji i wybuchu wojny oraz serię i numer dokumentu, którym nadano temu żołnierzowi przydział mobilizacyjny, pracowniczy przydział mobilizacyjny lub przydział organizacyjno-mobilizacyjny,
  • przynależność ewidencyjną do wojskowej komendy uzupełnień,
  • adnotacje służbowe:
    • aktualne miejsce pełnienia czynnej służby wojskowej, numer jednostki wojskowej, datę rozpoczęcia i zakończenia służby w tej jednostce,
    • numer wydanej broni służbowej, datę jej wydania oraz zwrotu,
    • symbol specjalności wojskowej,
    • kategorię zdolności do czynnej służby wojskowej, o ile została zmieniona w stosunku do wpisu w adnotacji o poborze.

Oprócz powyższych danych, zawiera się adnotacje o poborze, przebiegu służby, ćwiczeniach i szkoleniach wojskowych. A także o nadanych stopniach wojskowych, o złożeniu przysięgi wojskowej, wydaniu karty mobilizacyjnej i o przydziale mobilizacyjnym.

Niektóre wersje książeczek zawierają też informacje o wydanej żołnierzowi broni, umundurowaniu, nadanych odznaczeniach wojskowych, specjalności wojskowej, o grupie krwi żołnierza, o napromienieniu, o wydanym identyfikatorze (tzw. nieśmiertelniku) oraz adres najbliższej rodziny.

Organy wydające książeczkę

Książeczki wojskowe wydawane są poborowym przez lokalne wojskowe komendy uzupełnień, właściwe ze względu na miejsce zameldowania, a także kobietom przeznaczonym do wojskowej służby pomocniczej (po studiach medycznych i na farmacji).

Opis kategorii

Po przeprowadzonych badaniach lekarskich podczas kwalifikacji wojskowej może zostać orzeczona jedna z następujących kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej:

• Kategoria zdolności „A” – orzeczenie o zdolności do czynnej służby wojskowej. Osoba z Kategorią „A” może odbywać każdą formę czynnej służby wojskowej lub służby w obronie cywilnej w okresie pokoju, w trakcie mobilizacji, jak i w czasie wojny,
• Kategoria zdolności „B” – orzeczenie o czasowej niezdolności do czynnej służby wojskowej. Aktualny ogólny stan zdrowia osoby z Kategorią „B” nie pozwala na pełną zdolność do czynnej służby wojskowej,
• Kategoria zdolności „D” – orzeczenie o niezdolności do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju. Osoba z Kategorią „D” nie może zostać powołana do żadnej z form czynnej służby wojskowej w czasie pokoju i jest przenoszona do rezerwy,
• Kategoria zdolności „E” – orzeczenie trwałej i całkowitej niezdolności do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju, mobilizacji i wojny. Osoba z Kategorią „E” nie podlega w ogóle obowiązkowi wojskowemu.

Książeczka wojskowa w kulturze

„Książeczka wojskowa” to również tytuł jednej z książek (wyd. 1981) Antoniego Pawlaka.