Leptolaena abrahamii
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Leptolaena abrahamii |
| Nazwa systematyczna | |
| Leptolaena abrahamii G.E.Schatz & Lowry Adansonia III, 23: 175 2001[3] | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |
 | |
Leptolaena abrahamii – gatunek rośliny z rodziny Sarcolaenaceae, występujący naturalnie na Madagaskarze, na terenach dawnych prowincji Fianarantsoa (między innymi w Parku Narodowym Ranomafana) i Toamasina, w rezerwatach Analamazaotra oraz Zahamena[5].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek został nazwany na cześć Jeana Prospera Abrahama, który był pracownikiem leśnym na Madagaskarze, stacjonującym przez większość swojej kariery w Moramanga i Perinet, gdzie zebrano materiał opisujący Leptolaena abrahamii[6].
Siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Jego naturalnym siedliskiem jest średniej wysokości wilgotny lub półsuchy las. Zasięg występowania wynosi 10 080 km² (obszar wykorzystywany: 3 329 km²). W roku 2004 liczba dorosłych osobników została oszacowana na 2 632 (14 subpopulacji[a][7], w tym 3 – na obszarach chronionych)[5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Krzew lub drzewo dorastające do 4–15 m wysokości. Pierśnica pnia osiąga 72 cm. Pędy są krótkie i owłosione[6].
- Liście
- Liście są wąskie i mają jajowaty, silnie sierpowaty kształt. Mają długość 2,5–4,5 cm i szerokość 1,3–2,5 cm. Wierzchołek liścia jest spiczasty i nieco zawinięty. Nerwy główne są bardzo wyraźne, zwłaszcza od spodu liści. Nerwów drugorzędnych jest od 14 do 22 i są wyraźne od spodu, z wierzchu lekko widoczne. Ogonek liściowy ma długość 3–4 cm i średnicę 0,5–0,8 mm. Jest słabo owłosiony. Przylistki są krótkotrwałe, lecz pozostawiają po sobie trwałe blizny[6].
- Kwiaty
- Kwiatostan wiechowaty składający się z 20–40 kwiatów. Działki kielicha są odwrotnie jajowate. Maja długość 2,5–4 mm. Na zewnątrz są gęsto biało owłosione, wewnątrz nagie. Płatki są wąsko-eliptyczne. Mają 8–9 mm długości i 1,8–2,2 mm szerokości i są jasnożółte. Kwiaty mają 8–10 pręcików o długości 5 mm. Pylniki wysokości 0,8 mm są w kształcie podkowy. Zalążnia jest jajowata, pokryta gęstymi jasnobrązowymi włoskami. Mierzy 5–6 mm długości. Znamię ma półkolisty kształt[6].
- Owoce
- Owoce mają jajowaty bądź eliptyczny kształt. Mierzą 4–5 mm długości i 2,5–3,5 mm szerokości. Są całkowicie zamknięte w trwałych działkach kielicha i podsadce[6].
Ochrona[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych został zaliczony do kategorii EN – gatunków zagrożonych wyginięciem. Ma ograniczony i rozczłonkowany zasięg występowania, w efekcie czego przewiduje się w przyszłości spadek jego populacji o 50–80%. Przyczynami zagrożeń są wpływy wypalania stosowanego w związku z działalnością rolniczą, spadek liczebności populacji zwierząt przenoszących nasiona (wrażliwe na zmiany siedliska ptaki i lemury) oraz eksploatacja drewna przez ludzi[5].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Leptolaena abrahamii jest selektywnie wykorzystywany w budownictwie ze względu na korzystne właściwości jego drewna. Lokalnie jest wykorzystywany także jako roślina lecznicza oraz do produkcji napojów alkoholowych (z kory wytwarzany jest rum)[5].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pojęcie subpopulacji (podpopulacji) jest wprowadzane w przypadkach ocen zagrożenia populacji silnie rozczłonkowanych, co wzmaga wymieranie taksonu. W przypadkach, gdy subpopulacje są małe i w znacznym stopniu izolowane, rekolonizacja opuszczonych stanowisk jest mało prawdopodobna (zob. metapopulacja oraz J. Mitka, Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-24] (ang.).
- ↑ Leptolaena abrahamii G.E.Schatz & Lowry. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-12-23].
- ↑ Leptolaena abrahamii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d C. Hong-Wa, M. Rabarimanarivo, Leptolaena abrahamii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2013-12-16] (ang.).
- ↑ a b c d e Leptolaena abrahamii. Encyclopedia of Life. [dostęp 2013-12-25]. (ang.).
- ↑ Józef Mitka: Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk. [w:] Roczniki Bieszczadzkie nr 18 [on-line]. 2010. s. 24–44. [dostęp 2013-12-23]. (pol.).