Lomatia

*Lomatia*
	; Lomatia silaifolia
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	srebrnikopodobne
Rząd	srebrnikowce
Rodzina	srebrnikowate
Rodzaj	Lomatia
	Nazwa systematyczna
	Lomatia R. Brown; Trans. Linn. Soc. London 10: 199. Feb 1810
	Typ nomenklatoryczny
	L. silaifolia (J. E. Smith) R. Brown
	Multimedia w Wikimedia Commons

Lomatia – rodzaj z rodziny srebrnikowatych (Proteaceae). Obejmuje 12 gatunków występujących w większości we wschodniej Australii i na Tasmanii, kilka gatunków rośnie w Ameryce Południowej^[4]^[5]. Zaliczane tu gatunki na ogół są bardzo zmienne i łatwo tworzą mieszańce^[6]. Jeden z zaliczanych tu taksonów – L. tasmanica jest właśnie pochodzenia mieszańcowego i ze względu na triploidalny zestaw chromosomów rozmnażać się może tylko wegetatywnie. Ponieważ znaleziono jego ślad kopalny sprzed ponad 43 tys. lat – uchodzi za najstarszą żywą roślinę^[7]^[8].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Krzewy i drzewa osiągające do 20 m wysokości^[5].
Liście: Skrętoległe, rzadko naprzeciwległe^[5], pojedyncze lub podzielonych pierzasto (pojedynczo do podwójnie), o blaszce całobrzegiej, piłkowanej lub wcinanej^[6].
Kwiaty: Skupione w kwiatostanach wiechowatych lub groniastych wyrastających na szczytach pędów lub w kątach liści. Kwiaty promieniste, osadzone parami na szypułkach. Pręciki siedzące (pylniki osadzone na końcach listków okwiatu), podczas gdy szyjka słupka jest długa i wyrasta poza okwiat^[6], szyjka jest prosta, skrzywiona lub hakowato wygięta^[5]. Kwiaty są czerwone, białe lub żółtawe^[5].
Owoce: Skórzaste i drewniejące mieszki zawierające po kilka nasion. Nasiona spłaszczone, ze skrzydełkiem^[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja i podział rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj z rodziny srebrnikowatych stanowiącej grupę siostrzaną dla platanowatych, wraz z którymi wchodzą w skład rzędu srebrnikowców, stanowiącego jedną ze starszych linii rozwojowych dwuliściennych właściwych^[2]. W obrębie rodziny rodzaj stanowi klad bazalny w plemieniu Embothrieae Rchb. 1828, obejmującym poza tym także takie rodzaje jak: Alloxylon, Embothrium, Oreocallis i Telopea. Plemię to klasyfikowane jest do podrodziny Grevilleoideae Engl. 1892^[9]^[10].

Wykaz gatunków^[4]

Lomatia arborescens L.R.Fraser & Vickery
Lomatia dentata R.Br.
Lomatia ferruginea (Cav.) R.Br.
Lomatia fraseri R.Br.
Lomatia hirsuta (Lam.) Diels
Lomatia ilicifolia R.Br.
Lomatia myricoides (C.F.Gaertn.) Domin
Lomatia polymorpha R.Br.
Lomatia silaifolia (Sm.) R.Br.
Lomatia tasmanica W.M.Curtis
Lomatia tinctoria R.Br.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-11-14] (ang.).
↑ ^a ^b ING Book Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-11-15].
↑ ^a ^b Lomatia R.Br.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-18].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 309. ISBN 0-333-73003-8.
↑ ^a ^b ^c ^d Genus Lomatia. [w:] New South Wales Flora Online [on-line]. PlantNET - The Plant Information Network System of The Royal Botanic Gardens and Domain Trust, Sydney, Australia. [dostęp 2013-11-15].
↑ The oldest living plant individual. [w:] Botanical Electronic News [on-line]. 1996. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
↑ Lynch AJJ, Barnes RW, Cambecedes J, Vaillancourt RE.. Genetic evidence that Lomatia tasmanica (Proteaceae) is an ancient clone. „Australian Journal of Botany”. 46, s. 25–33, 1998.
↑ Peter H. Weston, Nigel P. Barker. A new suprageneric classification of the Proteaceae, with an annotated checklist of genera. „Telopea”. 11, 3, s. 314–344, 2006.
↑ Hoot, S.B. & Douglas, A.W. (1998). Phylogeny of the Proteaceae based on atpB and atpB-rbcL intergenic spacer region sequences. Australian Systematic Botany 11. p. 301-320

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-11-14] (ang.).

[ing-3] ING Book Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-11-15].

[powo-4] Lomatia R.Br.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-18].

[philips-5] Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 309. ISBN 0-333-73003-8.

[plantnet-6] Genus Lomatia. [w:] New South Wales Flora Online [on-line]. PlantNET - The Plant Information Network System of The Royal Botanic Gardens and Domain Trust, Sydney, Australia. [dostęp 2013-11-15].

[7] The oldest living plant individual. [w:] Botanical Electronic News [on-line]. 1996. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).

[Lynch-1998-8] Lynch AJJ, Barnes RW, Cambecedes J, Vaillancourt RE.. Genetic evidence that Lomatia tasmanica (Proteaceae) is an ancient clone. „Australian Journal of Botany”. 46, s. 25–33, 1998.

[9] Peter H. Weston, Nigel P. Barker. A new suprageneric classification of the Proteaceae, with an annotated checklist of genera. „Telopea”. 11, 3, s. 314–344, 2006.

[10] Hoot, S.B. & Douglas, A.W. (1998). Phylogeny of the Proteaceae based on atpB and atpB-rbcL intergenic spacer region sequences. Australian Systematic Botany 11. p. 301-320

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]