Leon Grosfeld
pułkownik | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Siły zbrojne | |
Odznaczenia | |
Leon Grosfeld (ur. 28 stycznia 1911 w Przemyślu, zm. 23 lutego 1987 w Warszawie) – polski historyk, badacz dziejów Polski XIX i XX wieku, działacz komunistyczny, pułkownik Ludowego Wojska Polskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Od 1929 członek KPP, od 1930 członek kierownictwa Komunistycznej Partii Zachodniej Ukrainy. Po 1944 realizator stalinizacji polskiej nauki, uczestnik I Konferencji Metodologicznej w Otwocku (1951/1952). Od 1944 roku należał do PPR, od 1948 roku – w PZPR[1]. Służył w Głównym Zarządzie Politycznym WP awansując do stopnia pułkownika. Od 1952 prorektor Instytutu Nauk Społecznych przy KC PZPR. W latach 1953–1956 i 1961-1968 zastępca dyrektora Instytutu Historii PAN. Po 1956 zrezygnował z funkcji zastępcy dyrektora Instytutu Historii PAN w związku z plagiatem książki Jerzego Rynga (Z dziejów kapitalizmu w Polsce, 1948). Ponownie mianowany na to stanowisko w 1961 roku. W latach 1958-1968 był członkiem redakcji kwartalnika Z Pola Walki[2]. W ramach antysemickiej kampanii rozpętanej przez władze komunistyczne w 1968 podlegał represjom: został zwolniony z funkcji zastępcy dyrektora Instytutu Historii PAN, a wydawnictwo Książka i Wiedza wycofało się z zawartej uprzednio umowy na opublikowanie dwutomowego dzieła pt: Raporty ambasadorów niemieckich w Polsce w okresie międzywojennym. W latach 70. odrzucił swoje dawne poglądy ideowe i zbliżył się do opozycji. W 1978 roku wystąpił z PZPR. W 1980 ogłosił w „drugim obiegu” w piśmie „Krytyka” artykuł Polskie aspekty stosunków niemiecko-sowieckich w przededniu i w pierwszym okresie II Wojny światowej, w którym wskazał współodpowiedzialność radziecką za wybuch II wojny światowej.
Odznaczony Krzyżem Komandorskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy[1]. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera C4-7-5)[3].
Był mężem profesor stomatologii Olgi Grosfeld (z domu Eichhorn)[4], dziadkiem Anny Smolar.
Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Z dziejów kapitalizmu w Polsce, 1948.
- Państwo przedwrześniowe w służbie monopoli kapitalistycznych, 1951.
- Polska w latach kryzysu gospodarczego 1929-1933, 1952.
- Polskie reakcyjne formacje wojskowe w Rosji 1917-1919, 1956.
- Polityka państw centralnych wobec sprawy polskiej w latach pierwszej wojny światowej, 1962.
- Czy Anglia rzeczywiście była inspiratorem przewrotu majowego? Kwartalnik Historyczny, z. 3, 1969.
- Misja hrabiego Kesslera w Warszawie: 20 listopada - 15 grudnia 1918 r., w: Dzieje Najnowsze, rocznik II, 1970, 1.
- Polskie aspekty stosunków niemiecko-sowieckich w przededniu i w pierwszym okresie II Wojny światowej, 1981.
- Polskie aspekty stosunków niemiecko-sowieckich w okresie międzywojennym, 1988.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 266. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ Z życia Instytutu Ruchu Robotniczego. 25-lecie kwartalnika "Z Pola Walki". Posiedzenie Komitetu Redakcyjnego, w: Z Pola Walki, nr 3/1984, s. 201-207
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ Zmarła Olga Grosfeld, „Zeszyty Literackie”, 97, Wiosna 2007, s. 217 .
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Rafał Stobiecki, Grosfeld Leon [w:] Słownik historyków polskich, red. Maria Prosińska-Jackl, Warszawa 1994, s. 165.
- Członkowie Komunistycznej Partii Zachodniej Ukrainy
- Członkowie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
- Działacze Komunistycznej Partii Polski
- Ludzie urodzeni w Przemyślu
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy
- Politycy PPR
- Polscy historycy
- Pracownicy Instytutu Historii PAN
- Prorektorzy uczelni w Polsce
- Pułkownicy ludowego Wojska Polskiego
- Urodzeni w 1911
- Zmarli w 1987
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie