Luft-Fahrzeug-Gesellschaft

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Luft-Fahrzeug-Gesellschaft
Ilustracja
Myśliwiec LFG Roland D.VI z I w.św. – na kadłubie widoczny numer seryjny z kodem producenta Rol.
Państwo

 Rzesza Niemiecka

Siedziba

Charlottenburg

Adres

Nollendorfplatz 3, Berlin W.30

Data założenia

1909

Data likwidacji

1925

Forma prawna

GmBH

Dyrektor

Richard von Kehler

Przewodniczący rady nadzorczej

Friedrich von Hollmann, E. Rathenau (wiceprzewodniczący)

Dane finansowe
Kapitał zakładowy

4 mln marek (w marcu 1922 r.[1])

brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons
Lotnisko Berlin-Johannisthal: zabudowania LFG są w prawym dolnym rogu; na planie widać też hale innych firm: Rumplera i Albatrosa

Luftfahrzeug-Gesellschaft mbH (LFG) – niemiecka wytwórnia sterowców i samolotów z pierwszej połowy XX w. Najbardziej znana z maszyn obserwacyjnych i myśliwskich produkowanych dla lotnictwa niemieckiego w czasie I wojny światowej pod marką Roland.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Motorluftschiff-Studiengesellschaft mbH (MSG, Towarzystwo Studiów nad Sterowcami, sp. z o.o.) powstało przy wsparciu cesarza Wilhelma II. Miało wspomóc rozwój konstrukcji sterowców w Niemczech. Po wezwaniu do zbiórki funduszy w maju 1906 roku, Towarzystwo zostało ustanowione w lecie tego roku, z kapitałem zakładowym 1 mln marek. Z funduszy tych udzielono wsparcia hr. von Zeppelinowi dla rozwoju jego konstrukcji i nabyto prawa oraz rozpoczęto budowę sterowców konstrukcji Augusta von Parsevala, którego zatrudniono jako wicedyrektora. Wsparcie Ministerstwa Wojny umożliwiło wzniesienie pierwszej hali balonowej na poligonie w Tegel[2].

W kwietniu 1908 roku powstała spółka Luftfahrzeug-Gesellschaft mbH (LFG, Spółka statków powietrznych z o.o.), utworzona przez MSG w celu budowy sterowców Parsevala[3], mieszcząca się w Bitterfeld[4]. W 1908 roku MSG kupiło także prawa do patentów Wrightów i utworzyło spółkę Flugmaschine Wright GmbH w celu produkcji samolotów Wright Flyer; ta ostatnia uległa likwidacji w 1912 roku, po unieważnieniu patentów przez sąd niemiecki i wyprodukowaniu ok. 40 samolotów[3]. Wówczas Krupp i inni finansiści zgromadzili fundusze i odtworzyli firmę LFG w celu produkcji samolotów[4], wykupując byłe zakłady Flugmaschine Wright na lotnisku Johannisthal w Adlershof[3]. Wtedy też zarejestrowano markę „Roland” (od rycerza Rolanda[5]), dla odróżnienia samolotów oznaczanych skrótem LFG od podobnie brzmiącego skrótu LVG przedsiębiorstwa Luftverkehrsgesellschaft m.b.H.; w oficjalnym kodzie niemieckiego lotnictwa maszyny LFG oznaczane były skrótem „Rol”[6]. Początkowa siedziba znajdowała się w dawnej fabryce FG Wright w Adlershof, ale po zniszczeniu jej przez pożar 6 września 1916 roku została przeniesiona do hal wystawowych w Charlottenburgu w Berlinie (podobno ogień podłożyli agenci wywiadu brytyjskiego)[4].

Po wojnie, do 1925 roku firma produkowała samoloty cywilne, w tym wodnopłaty, i była operatorem kilku linii lotniczych, obsługujących krótkie trasy wokół Bałtyku. W 1928 roku została zlikwidowana[7].

Sterowce[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy sterowiec (PL 1) zbudowany dla cesarskiego aeroklubu miał pojemność 3200 m³; kolejne dwa powstały dla armii (Pl 3 miał pojemność 5600 m³). Od 1909 roku kolejne maszyny Parsevala budowane były już pod marką LFG. Poza trzema ostatnimi, wszystkie były ciśnieniowe, bez sztywnego kadłuba typowego dla „zeppelinów”. Miały przeznaczenie sportowe, szkolne i wojskowe, produkowane były także na eksport: Pl 4 kupiła Austria, Pl 7 – Rosja (w roku 1910), podobnie jak Pl 14; Pl 13 trafił do Japonii, Pl 15 i Pl 17 – armii włoskiej, Pl 18 do 21 zostały zamówione przez Brytyjczyków, ale ze względu na wybuch I wojny dostarczono tylko Pl 18 w 1913 roku. Pod nazwą „No. 4” był pierwszym brytyjskim statkiem powietrznym, który wykonał misję bojową w czasie wojny, patrolując ujście Tamizy w sierpniu 1914 roku; ostatnim, i największym sterowcem wyprodukowanym w LFG w czasie wojny był Parseval PL27[8].

Po wojnie oddział sterowcowy został przeniesiony na lotnisko Seddin (dziś Jezierzyce) pod Słupskiem i w 1927 roku przekształcony w przedsiębiorstwo Wasser- und Luft-Fahrzeug GmbH, które wyprodukowało jeszcze trzy niewielkie sterowce reklamowe Parseval-Natz, konstrukcji półsztywnej[9].

Samoloty[edytuj | edytuj kod]

Do 1914 roku LFG było jedną z firm produkujących stalowe wersje Taube (tzw. Stahltaube)[10] i dwupłatowce własnej konstrukcji, na rynek cywilny[3]. Po wybuchu I wojny światowej budowała dla niemieckiego lotnictwa wojskowego licencyjne Albatrosy klas B i C: B.II[11], C.Ia[12] (pierwotnie oznaczony jako Roland C.I, ostatecznie Albatros C.I(Rol)[5]) i C.X[13]. Innymi maszynami budowanymi na licencji były Halberstadt CL.IV[14] i Hannover CL.IIa[15].

Pierwszym własnym samolotem wytwórni był rozpoznawczy LFG Roland C.II, nazywany „Walfisch” (wieloryb) (powstało ich 215 w zakładach LFG)[16]. Z 12 własnych projektów myśliwców, do produkcji weszły dwa (LFG Roland D.II i LFG Roland D.VI). LFG zbudowała też pierwszy samolot przeznaczony do operowania z okrętów podwodnych (V-19 Stralsund)[7].

  • Strona z broszury reklamowej LFG, przedstawiająca rosyjski sterowiec Pl 7
    Strona z broszury reklamowej LFG, przedstawiająca rosyjski sterowiec Pl 7
  • LFG Roland D.IV, prototypowy myśliwiec trójpłatowy (określany też Dr.I)
    LFG Roland D.IV, prototypowy myśliwiec trójpłatowy (określany też Dr.I)
  • LFG V 44, powojenny samolot pasażerski
    LFG V 44, powojenny samolot pasażerski

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Handelsnachrichten. „Der Motorwagen: automobil- und flugtechnische Zeitschrift”. XXV, s. 143, 1922-03-22. (niem.). 
  2. ↑ Parseval 1910 ↓, s. 2.
  3. ↑ a b c d Grosz 1995 ↓, s. 1.
  4. ↑ a b c Gray i Thetford 1970 ↓, s. 158.
  5. ↑ a b Grosz 1995 ↓, s. 5.
  6. ↑ Gray i Thetford 1970 ↓, s. 158 i 223.
  7. ↑ a b David Mondey: The Complete Illustrated Encyclopedia of the World’s Aircraft. Secaucus, NJ: Chartwell Books Inc, 1978, s. 213. ISBN 0-89009-771-2.
  8. ↑ Lennart Ege, Erik Hildesheim, Kenneth George Munson: Balloons and airships 1783-1973. London: Blandford Press, 1973, s. 141–143. ISBN 0-7137-0568-X, ISBN 978-0-7137-0568-3. (ang.).
  9. ↑ Modell Luftschiff Parseval-Naatz. [w:] Inventar- und Archivverwaltungsystem des Otto-Lilienthal-Museums [on-line]. Otto-Lilienthal-Museum. [dostęp 2017-01-07]. (niem.).
  10. ↑ Hugh W. Cowin: German and Austrian Aviation of World War I. Oxford: Osprey Publishing Ltd, 2000, s. 10. ISBN 1-84176-069-2.
  11. ↑ Gray i Thetford 1970 ↓, s. 19.
  12. ↑ Gray i Thetford 1970 ↓, s. 22.
  13. ↑ Gray i Thetford 1970 ↓, s. 35.
  14. ↑ Gray i Thetford 1970 ↓, s. 142.
  15. ↑ Gray i Thetford 1970 ↓, s. 152.
  16. ↑ Grosz 1995 ↓, s. 35.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Peter Gray, Owen Thetford: German Aircraft of the First World War. London: Putnam, 1970. ISBN 0-85177-809-7.
  • August von Parseval: Travels through space with Parseval!. Berlin: Radetzki, 1910.
  • Peter M. Grosz: LFG Roland C.II. Berkhamsted: Albatros Productions, 1995, seria: Windsock Datafile. 49. ISBN 0-948414-66-9.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Luft-Fahrzeug-Gesellschaft&oldid=73374758”