Maksymilian Wudkiewicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maksymilian Wudkiewicz
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

28 stycznia 1892 bądź 1893
Lwów

Data i miejsce śmierci

22 lutego 1919
pod Wołczuchami

Przebieg służby
Lata służby

1914–1919

Siły zbrojne

c. k. Obrona Krajowa
Wojsko Polskie

Jednostki

Pułk Strzelców Nr 23
Pociąg Pancerny 3 („Pepetrójka”)

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska †

Maksymilian Jan Wudkiewicz (ur. 28 stycznia 1892 we Lwowie bądź w 1893, zm. 22 lutego 1919 pod Wołczuchami) – polski lekkoatleta, chodziarz i długodystansowiec, podporucznik Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pogrzeb Maksymiliana Wudkiewicza

Maksymilian Jan Wudkiewicz urodził się 28[1] stycznia 1892[1][2][3]. Był synem Andrzej i Marii z domu Damm[2], bratem Antoniego (1896-1968, kolejarz)[4]. Kształcił się w C. K. II Szkole Realnej we Lwowie[5], gdzie w 1911 ukończył VII klasę i zdał egzamin dojrzałości[6].

Został sportowcem lekkoatletą, specjalizował się w chodzie. Był zawodnikiem Czarnych Lwów, do 1914 rekordzistą Europy w chodzie na 5000 metrów[7], wielokrotnym rekordzistą Austrii i Polski w chodzie[8][9]. Zdobywał złote medale w chodzie na mistrzostwach Austrii: w 1913 na dystansie 5000 metrów (czas 26:09,2; rekord)[10], w 1914 na dystansie 10 000 metrów (53:07,5)[11][12][13].

Był studentem czwartego roku architektury na Politechnice Lwowskiej[1][2]. W 1914 został powołany do c. k. Obrony Krajowej, podczas I wojny światowej walczył na froncie austriacko-włoskim oraz austriacko-francuskim[1]. Został awansowany na stopień podporucznika rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 listopada 1917[14]. Jego oddziałem macierzystym był Pułk Strzelców Nr 23[15].

Po zakończeniu wojny powrócił do Lwowa[1]. Wstąpił do Wojska Polskiego i wziął udział w obronie Lwowa podczas wojny polsko-ukraińskiej[2]. W stopniu podporucznika został oficerem oddziału szturmowego i komendantem był komendantem pociągu pancernego PP-3., określanego jako „Pepetrójka” (później przemianowany na „Podpułkownik Lis-Kula”)[2][16]. Poległ 22 lutego 1919 w bitwie pod Wołczuchami[1][2][7][17][18][19]. Wobec konieczności oddalenia się polskiej załogi z miejsca walk, ciało Wudkiewicza został pochowane na miejscu przez Ukraińców[16]. Ekshumacja zwłok ppor. Wudkiewicza (oraz poległych szeregowców Stefana Pasionca i Jana Zięby) została przeprowadzona 14 maja 1919 w Wołczuchach[16][20][21]. Szczątki trzech żołnierzy zostały przewiezione do Lwowa, gdzie sprzed dworca kolejowego po południu 15 maja 1919 odbyły się uroczystości żałobne przy licznym udziale uczestników, w tym żołnierzy i kapeli 3 Pułku Strzelców Lwowskich, po czym zostały pochowane na Cmentarzu Obrońców Lwowa (kwatera XIV, miejsce 985)[2][16][22][23].

Rekordy życiowe[edytuj | edytuj kod]

W latach 20. i 30. niepodległej II Rzeczypospolitej pozostawał rekordzistą Polski w chodzie na kilku dystansach[24] (podany w przypisie czas publikacji źródła jest równoznaczny z utrzymywaniem się rekordu M. Wudkiewicza).

Konkurencja Data, miejsce Wynik
chód na 1 kilometr 1914 4:40[25]
chód na 2 kilometry 1913 9:56[25][26]
chód na 3 kilometry 5 sierpnia 1914, Lwów 14:24,6[25][27][28][29][30][31][32][33]
chód na 4 kilometry 1913 21:00,5[25]
chód na 5 kilometrów 30 maja 1914, Lwów 25:28,6[25][28][29][30][31][32]
chód na 5 mil angielskich 1914 41:58[25]
chód na 9 kilometrów 1914 42:20[25]
chód na 10 kilometrów 30 maja 1914, Lwów 52:30,8[25][27][28][29][30][31][34][35][36][37]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

  • Towarzysz Wudkiewicza z załogi „Pepetrójki” i świadek jego śmierci Zbigniew Orwicz swoje wspomnienia zatytułowane Wołczuchy (wypad lwowskiego pociągu pancernego „Pepetrójka” W. P.) opatrzył dedykacją „Cieniom przyjaciela ppor. Maksymiliana Wudkiewicza poświęcam”[18].
  • W 1919 klub Czarni Lwów zorganizował memoriał poległych w tym roku Kaweckiego (lekkoatleta długodystansowiec i biegacz narciarski[38]) i Wudkiewicza[39]. Na walnym zgromadzeniu I LKS Czarni Lwów w dniu 28 lutego 1929 zatwierdzono organizację trzech memoriałów upamiętniających poległych sportowców klubu: Józefa Kaweckiego, Maksymiliana Wudkiewicza i Władysława Steinhausa[40]. 23 stycznia 1922 memoriał ś.p. Kaweckiego-Wudkiewicza o nagrodę honorową w ramach Międzyklubowych zawodów Sekcji Narciarskiej „Czarni” został rozegrany w biegu narciarskim na ok. 8 km w Sławsku[41][42].
  • Władze Politechniki Lwowskiej zaplanowały na październik 1923 odsłonięcie tablicy pamiątkowej z nazwiskami studentów uczelni poległych w walkach o niepodległość 1918-1921; wśród upamiętnionych był Maksymilian Wudkiewicz[43].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Maksymilian Jan Wudkiewicz. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy. [dostęp 2017-01-22]. (pol.).
  2. a b c d e f g Maksymilian Wudkiewicz. nieobecni.com.pl. [dostęp 2017-02-02].
  3. Według innego źródła w 1893. Por. Athletendetails: Wudkiewicz Maksimilian [online], oelv.at [dostęp 2017-01-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-03] (niem.).
  4. Nekrolog. ŚP. Sabina Wudkiewicz (1907-1985). ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2017-02-03].
  5. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Szkoły Realnej we Lwowie za rok szkolny 1905. Lwów: 1905, s. 79.
  6. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Szkoły Realnej we Lwowie za rok szkolny 1911. Lwów: 1911, s. 103, 105.
  7. a b Stanisław Zaborniak: Lekkoatletyka na ziemiach polskich w latach 1867–1918. Rzeszów: 2004, s. 54. ISBN 83-92-0354-4-5.
  8. Ze sportu polskiego. „Praca”, s. 652, nr 21 z 24 maja 1914. 
  9. Stanisław Zaborniak: Lekkoatletyka na ziemiach polskich w latach 1867–1918. Rzeszów: 2004. ISBN 83-92-0354-4-5.
  10. Święto polskiej piłki nożnej. 20-lecie i otwarcie parku sportowego I lwowsk. K. S. „Czarni”. „Sportowiec”, s. 70, nr 18 z 6 lipca 1923. Poznański Związek Okręgowy Piłki Nożnej. 
  11. Österr. Staatsmeisterschaften Wien 1914-06-20 – 1914-06-21 [online], oelv.at [dostęp 2017-01-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-03] (niem.).
  12. Stanisław Zaborniak: Lekkoatletyka na ziemiach polskich w latach 1867–1918. Rzeszów: 2004, s. 178. ISBN 83-92-0354-4-5.
  13. Österreichische Staatsmeister Männer / Freiluft [online], oelv.at [dostęp 2017-01-22] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-24] (niem.).
  14. Könyvtár Ranglisten Landwehr 1916-1918 Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918, s. 140.
  15. Könyvtár Ranglisten Landwehr 1916-1918 Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918, s. 308.
  16. a b c d Dla Ciebie Polsko! Maksymilian Wudkiewicz. „Panteon Polski”, s. 15, nr 23 z lutego 1926. 
  17. Zbigniew Orwicz. Wołczuchy. „Ziemia Przemyska”, s. 3, nr 93 z 20 kwietnia 1919. 
  18. a b Zbigniew Orwicz. Wołczuchy (2). „Żołnierz Polski”, s. 4–5, nr 26 z 25 czerwca 1919. 
  19. Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934, s. 1008.
  20. Kronika. „Pepetrójka”. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 109 z 13 maja 1919. 
  21. Klepsydra. Maksymilian Jan Wudkiewicz podporucznik z pociągu pancernego „Pepetrójka” WP, słuchacz IV roku Architektury, poległ śmiercią bohaterską dnia 22 II 1919 r. w bitwie pod Wołczuchami. Lwów, dnia 12 V 1919 roku. archivesportaleurope.net. [dostęp 2017-02-03].
  22. Spis bohaterów pochowanych na Cmentarzu Obrońców Lwowa. W: W szesnastą rocznicę. Lwów: Towarzystwo Straży Mogił Polskich Bohaterów we Lwowie, 1934, s. 51.
  23. Kronika. „Pepetrójka”. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 113 z 17 maja 1919. 
  24. Wiktor Junosza. Dwie ery w życiu sportu polskiego. „Stadjon”, s. 9, nr 9 z 27 lutego 1930. 
  25. a b c d e f g h Lekka atletyka. „Postęp-Sport”, s. 2, nr 3 z 28 lipca 1921. 
  26. W lipcu 1925 wynik został poprawiony podczas zawodów w Warszawie. Por. Sport. Zawody O. Z. L. A. Warszawa zdała świetnie egzamin z lekkiej atletyki. „Express Wieczorny Ilustrowany”, s. 7, nr 166 z 20 lipca 1925. 
  27. a b Tabela porównawcza rekordów światowych, polskich i W. P. w lekkiej atletyce. „Wojskowy Rocznik Sportowy”, s. 80, 1924. Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy. 
  28. a b c Lekkoatletyczne rekordy polskie. „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, s. 10, nr 330 z 1 grudnia 1925. 
  29. a b c Sport w Polsce. Polskie rekordy lekkoatletyczne mężczyzn. „Sokół Polski”. 5, s. 78, 1926. 
  30. a b c Sport w Polsce. W: Almanach. Polska Towarzyska. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze Editions Woreyd, 1926, s. 181.
  31. a b c Rekordy lekkoatletyczne. „Stadjon”, s. 9, nr 48 z 28 listopada 1929. 
  32. a b Nowiny sportowe. Rekordy Polski. „Nowiny Codzienne”, s. 2, nr 321 z 3 listopada 1933. 
  33. Ważniejsze rekordy Polski. W: Informacyjny kalendarz narciarski na sezon 1937-38. Kraków: Wydawnictwo Polskiego Związku Narciarskiego, 1937, s. 304.
  34. Nasza lekka atletyka przed Olimpiadą. „Tygodnik Sportowy”, s. 12, nr 22 z 28 maja 1924. 
  35. Lekko-atletyczne mistrzostwa Polski dla panów 1920–1927. „Stadjon”, s. 9, nr 1 z 1 stycznia 1928. 
  36. Rekordy lekkoatletyczne. „Stadjon”, s. 6, nr 47 z 21 listopada 1929. 
  37. Według jednej z publikacji w 1927 wynik został poprawiony przez Józefa Kaczmarczyka przy obecności oficjalnej komisji. Por. Dwa nowe rekordy polskie. „Żołnierz Polski”, s. 76, nr 4 z 20 stycznia 1928.  Jednak w 1933 Polski Związek Lekkiej Atletyki ogłosił listę aktualnych polskich rekordów lekkoatletycznych, na której widniał nadal rekord Wudkiewicza z 1914. Por. Nowiny sportowe. Rekordy Polski. „Nowiny Codzienne”, s. 2, nr 321 z 3 listopada 1933. 
  38. Wiktor Junosza. Wczoraj i dziś. „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””. Nr 4, s. 131, 1939. 
  39. Stanisław Zaborniak: Lekkoatletyka na ziemiach polskich w latach 1867–1918. Rzeszów: 2004, s. 227. ISBN 83-92-0354-4-5.
  40. Leon Rak. Infrastruktura sportowa i działalność organizacyjna I Lwowskiego Klubu Sportowego Czarni w świetle lokalnej prasy (1920–1939). „Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu”. Nr 61, s. 101, 2018. Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. 
  41. Narciarstwo. Pierwsze w bieżącym sezonie zawody narciarskie. „Tygodnik Sportowy”. Nr 39, s. 5, 3 lutego 1922. 
  42. Narciarstwo Polskie. Roczników Polskiego Towarzystwa Narciarskiego tom 1. 1925. T. I. Kraków: Polski Związek Narciarski, 1925, s. 101.
  43. Julian Fabiański. Kronika wojskowa. Politechnika Lwowska ku czci poległych studentów. „Żołnierz Polski”, s. 16, nr 31 z 5 sierpnia 1923.