Mariusz Lamentowicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mariusz Lamentowicz
Ilustracja
Mariusz Lamentowicz podczas obchodów Światowego Dnia Mokradeł na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego w 2019 r.
Państwo działania

 Polska

profesor nauk ścisłych i przyrodniczych
Specjalność: ekologia, paleoekologia
Alma Mater

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Doktorat

2004[1] – geografia
Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM

Habilitacja

2010[1] – geografia
Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM

Profesura

23 września 2017[2]

Mariusz Grzegorz Lamentowicz – polski przyrodnik, geograf i paleoekolog, profesor nauk ścisłych i przyrodniczych, pracownik naukowy Instytutu Geoekologii i Geoinformacji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, kierownik Pracowni Ekologii Zmian Klimatu[3][4].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Absolwent Technikum Elektrycznego we Włocławku[5]. W 2004 r. obronił pracę doktorską pt. Geneza torfowisk naturalnych i seminaturalnych w Nadleśnictwie Tuchola, przygotowaną pod kierunkiem prof. Kazimierza Tobolskiego[1][6][7]. W latach 2007-2008 odbył staż na Politechnice Federalnej w Lozannie jako laureat stypendium programu KOLUMB Fundacji na rzecz Nauki Polskiej[8]. W 2010 r. Rada Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM nadała mu stopień doktora habilitowanego[1]. W 2017 r. uzyskał tytuł profesora nauk ścisłych i przyrodniczych[9].

Jest profesorem w Instytucie Geoekologii i Geoinformacji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, przewodniczącym uczelnianego Zespołu ds. Zrównoważonego Rozwoju, członkiem rady naukowej dyscypliny nauki o Ziemi i środowisku UAM w Poznaniu[3] oraz Rady Naukowej IGiPZ PAN na kadencję 2023-2026[10]

W 2022 r. został powołany do Rady Konsultacyjnej ds. Ochrony Środowiska i Klimatu działającej przy Prezydencie Miasta Poznania[11][12]. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Limnologicznego[13]. Był zastępcą przewodniczącego Komitetu Badań Czwartorzędu PAN kadencji 2020-2023[14][15].

Był autorem wystawy fotograficznej pt. „Mokradła – historia pisana węglem” zorganizowanej w marcu 2024 r. na Wydziale Biologii UAM przez Klub Nauki i Sztuki działający przy Pracowni Projektów i Badań Transdyscyplinarnych Uniwersytetu Artystycznego im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu[16]. W latach 2022-2023 jego fotografie były prezentowane także na wystawie czasowej pn. „Piast surwiwal. Człowiek i las 1000 lat temu” w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie[17][18].

Zajmował się także obrączkowaniem ptaków[19]. Jest opiekunem ostoi ptaków IBA „Błota Rakutowskie” z ramienia Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków[20].

Dorobek naukowy[edytuj | edytuj kod]

Specjalizuje się w paleoekologii mokradeł i ekologii ameb skorupkowych, koncentrując się na wpływie zmian klimatu i działalności człowieka na ekosystemy podmokłe, zwłaszcza torfowiska[5][16][21][4]. Jest autorem licznych publikacji naukowych i jednym z najczęściej cytowanych polskich naukowców w dziedzinie nauk o Ziemi i środowisku według bazy danych Scopus[22]. W 2023 r. znalazł się na liście 2% najczęściej cytowanych naukowców na świecie według Rankingu Stanforda[23][24]. Badania prowadził między innymi w Ameryce Środkowej, Amazonii, na Falklandach i Syberii, w krajach bałtyckich, Szwajcarii i Czechach[16]. Jako jeden z pierwszych w Polsce wykorzystał bioindykacyjne właściwości ameb skorupkowych w rekonstrukcjach paleoekologicznych[7]. Był także członkiem grupy badawczej, która jako pierwsza wysnuła tezę, że skorupki ameb skorupkowych służą nie tylko do obrony, ale także do ataku na ofiarę[25].

Kierowane projekty badawcze[edytuj | edytuj kod]

  • 2022-2025: kierownik zespołu polskiego grantu BiodivERsA i Water JPI: „ReVersal – Restoring peatlands of the nemoral zone under conditions of varying water supply and quality”[26][27]
  • 2022–2025: kierownik grantu NCN OPUS 21: „Punkty krytyczne w ekosystemach torfowiskowych borealnych i wieloletniej zmarzliny Zachodniej Syberii w warunkach globalnego kryzysu klimatycznego i rosnącego zagrożenia pożarowego (PEATFLAMES)”[28]
  • 2016–2021: kierownik grantu NCN OPUS 9: „Problem synchroniczności pożarów i susz w gradiencie kontynentalizmu w Polsce północnej w ostatnich 4000 lat: wysokorozdzielcze, wielowskaźnikowe badania torfowisk”[29]
  • 2012-2016: kierownik grantu Polsko-Szwajcarskiego Programu Badawczego: „CLIMPEAT – Influence of global warming and drought on carbon sequestration and biodiversity of Sphagnum peatlands – present, past and future perspectives”[30][4]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Ludzie Nauki – prof. dr hab. Mariusz Grzegorz Lamentowicz. Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy. [dostęp 2024-02-28]. (pol.).
  2. M.P. z 2017 r. poz. 975
  3. a b prof. dr hab. Mariusz Grzegorz Lamentowicz. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. [dostęp 2024-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-27)]. (pol.).
  4. a b c Prof. dr. hab. Mariusz Lamentowicz. Climate Change Ecology Research Unit. [dostęp 2024-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-26)]. (ang.).
  5. a b Prof. Mariusz Lamentowicz. Urzekły mnie torfowiska. Życie Uniwersyteckie, 2023-10-27. [dostęp 2024-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-12-08)]. (pol.).
  6. Rozprawy doktorskie. Instytut Geoekologii i Geoinformacji UAM. [dostęp 2024-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-28)]. (pol.).
  7. a b Mariusz Lamentowicz: Geneza torfowisk naturalnych i seminaturalnych w Nadleśnictwie Tuchola. T. 5. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2005, s. 1–102, seria: Prace Zakładu Biogeografii i Paleoekologii UAM. ISBN 83-60247-14-5.
  8. Laureaci programu KOLUMB. Fundacja na rzecz Nauki Polskiej. [dostęp 2024-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-01)]. (pol.).
  9. M.P. z 2017 r. poz. 975
  10. Lista członków Rady Naukowej IGiPZ PAN na kadencję 2023-2026. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN. [dostęp 2024-02-28]. (pol.).
  11. Zarządzenie nr 462/2022/P Prezydenta Miasta Poznania z dnia 13 czerwca 2022 r. w sprawie powołania Rady Konsultacyjnej ds. Ochrony Środowiska i Klimatu działającej przy Prezydencie Miasta Poznania. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Poznania. [dostęp 2024-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-27)]. (pol.).
  12. Marianna Anders: Zespół ekspertów będzie wspierał Poznań w obliczu zmian klimatycznych. wPoznaniu.pl, 2022-07-01. [dostęp 2024-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-27)]. (pol.).
  13. Polskie Towarzystwo Limnologiczne – członkowie. Polskie Towarzystwo Limnologiczne. [dostęp 2024-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-08)]. (pol.).
  14. Członkowie Komitetu Badań Czwartorzędu PAN. Komitet Badań Czwartorzędu PAN. [dostęp 2024-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-28)]. (pol.).
  15. System Wspomagania Wyboru Recenzentów – prof. dr hab. Mariusz Grzegorz Lamentowicz. Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy. [dostęp 2024-02-27]. (pol.).
  16. a b c Klub Nauki i Sztuki. Uniwesytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu. [dostęp 2024-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-27)]. (pol.).
  17. „Piast surwiwal. Człowiek i las 1000 lat temu”. Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. [dostęp 2024-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-11-29)]. (pol.).
  18. Piast surwiwal – Człowiek i las 1000 lat temu. Radio Poznań. [dostęp 2024-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-27)]. (pol.).
  19. Mariusz Lamentowicz, Krzysztof Kajzer. Obrączkowanie ptaków w powiecie włocławskim przez członków Włocławskiego Klubu Ornitologicznego. „EKOwieści”. 9 (3), s. 10-12, 2000. Włocławskie Centrum Edukacji Ekologicznej. ISSN 1640-0801. (pol.). 
  20. Błota Rakutowskie. Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków. [dostęp 2024-02-28]. (pol.).
  21. Prof. Mariusz Lamentowicz. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. [dostęp 2024-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-26)]. (pol.).
  22. Jerzy Bański, Barbara Solon. Ocena działalności naukowo-badawczej ośrodków geograficznych w Polsce. „Przegląd Geograficzny”. 1 (92), s. 155–167, 2020. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego PAN. DOI: 10.7163/PrzG.2020.1.9. ISSN 0033-2143. (pol.). 
  23. prof. Mariusz Lamentowicz wśród 28 pracowniczek i pracowników UAM na liście 2% najczęściej cytowanych naukowców. Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM. [dostęp 2024-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-28)]. (pol.).
  24. John P.A. Ioannidis. October 2023 data-update for „Updated science-wide author databases of standardized citation indicators”. „Elsevier Data Repository”. V6, 2023-10-04. DOI: 10.17632/btchxktzyw.6. (ang.). 
  25. Ameba skorupkowa – nowe odkrycie. Telewizja Polska S.A., 2024-01-05. [dostęp 2024-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-28)]. (pol.).
  26. ReVersal. Biodiversa+. [dostęp 2024-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-25)]. (ang.).
  27. Badacze z UAM wśród zwycięzców konkursu sieci BiodivERsA i Water JPI. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. [dostęp 2024-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-28)]. (pol.).
  28. Punkty krytyczne w ekosystemach torfowiskowych borealnych i wieloletniej zmarzliny Zachodniej Syberii w warunkach globalnego kryzysu klimatycznego i rosnącego zagrożenia pożarowego (PEATFLAMES). Narodowe Centrum Nauki. [dostęp 2024-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-12)]. (pol.).
  29. Problem synchroniczności pożarów i susz w gradiencie kontynentalizmu w Polsce północnej w ostatnich 4000 lat: wysokorozdzielcze, wielowskaźnikowe badania torfowisk. Narodowe Centrum Nauki. [dostęp 2024-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-27)]. (pol.).
  30. CLIMPEAT: Influence of global warming and drought on carbon sequestration and biodiversity of Sphagnum peatlands – present, past and future perspectives. École polytechnique fédérale de Lausanne. [dostęp 2024-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-03-11)]. (ang.).