Marko Ivan Rupnik
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
28 listopada 1954 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Prezbiterat |
1985 |
Marko Ivan Rupnik SJ (ur. 28 listopada 1954 w Zadlog) – słoweński prezbiter rzymskokatolicki, były jezuita (1973-2023)[1], kapłan diecezji koperskiej (od 2023 r.), teolog, mozaikarz.
Biografia[edytuj | edytuj kod]
Marko Ivan Rupnik urodził się w Zadlog 28 listopada 1954 roku. Do jezuitów wstąpił w 1973 roku. Studiował w Accademia di Belle Arti w Rzymie oraz teologię na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim. Święcenia kapłańskie przyjął w 1985 roku. W 1991 roku obronił pracę doktorską napisana pod kierunkiem Tomáša Špidlíka. W latach 1991–2020 pracował w jezuickim Centrum Naukowym im. Ezio Alettiego w Rzymie. Był wykładowcą Uniwersytetu Gregoriańskiego oraz Papieskiego Instytutu Liturgicznego Świętego Anzelma. Był także konsultorem w Kongregacji ds. Duchowieństwa, Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów oraz Papieskiej Rady ds. Nowej Ewangelizacji. Ojciec Rupnik projektuje mozaiki[2].
Ekskomunika i sprawa molestowania seksualnego zakonnic[edytuj | edytuj kod]
W grudniu 2022 r. generał jezuitów poinformował, że Marko Ivan Rupnik był ekskomunikowany. Wywołało to spekulacje medialne, że został ekskomunikowany przez papieża Franciszka w grudniu 2022 r.[3] W związku z tym jezuici sprostowali informację wyjaśniając, że w 2022 r. generał zakonu tylko podał do publicznej wiadomości informację o wcześniejszej ekskomunice, zaś sama ekskomunika miała miejsce wcześniej i została zdjęta w maju 2020 r.[4] Powodem ekskomuniki było poważne przestępstwo kanoniczne, polegające na tym, że Rupnik „wyspowiadał kobietę z odbycia z nim czynności seksualnej”[4][5]. W marcu 2020 r., o. Rupnik wygłosił w Watykanie pierwsze kazanie wielkopostne dla papieża i Kurii Rzymskiej[6]. Również w 2022 r. ujawniono, że po przeprowadzonej wizytacji we Wspólnocie Loyola przez biskupa Daniele Libanoriego, do Dykasterii Nauki Wiary zaczęły być zgłaszane kolejne sprawy dotyczące wykorzystywania seksualnego sióstr zakonnych, łącznie z przymuszaniem ich do seksu grupowego i oglądania filmów pornograficznych. Według niektórych zeznań kapłan miał także m.in. czerpać przyjemność z wysłuchiwania tego, jak siostry spowiadają się z odbywanych z nim aktów seksualnych. Według zgłaszanych przez pokrzywdzonych zarzutów, zakonnik przez 30 lat, mniej lub bardziej regularnie wykorzystywał seksualnie kobiety[7][8][6][3][9].
Wydalenie z zakonu[edytuj | edytuj kod]
9 czerwca 2023 r. generał jezuitów Arturo Sosa Abascal podjął decyzję o wydaleniu Rupnika z zakonu „z powodu jego upartej odmowy przestrzegania ślubu posłuszeństwa”. Duchowny miał wielokrotnie łamać nałożone na niego w 2021 r. zakazy dotyczące jego publicznej działalności (zakaz uczestniczenia w publicznych celebracjach liturgicznych, zakaz podejmowania nowych działań i zobowiązań artystycznych, zakaz wygłaszania publicznych wystąpień i prelekcji). Zakonnik od momentu wydania decyzji miał 30 dni na złożenie odwołania[10][11][12][13], czego jednak nie uczynił zostając tym samym definitywnie usuniętym z zakonu jezuitów[14][15][16].
Inkardynacja do diecezji koperskiej[edytuj | edytuj kod]
W dniu 26 października 2023 r. na swoją osobistą prośbę został przez biskupa Jurija Bizjaka przyjęty (inkardynowany) do słoweńskiej diecezji koperskiej[17][18].
Likwidacja Wspólnoty Loyola[edytuj | edytuj kod]
Dnia 15 grudnia 2023 r. watykańska Dykasteria ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego, wydała dekret nakazujący likwidację żeńskiego zgromadzenia zakonnego Wspólnota Loyola, której współzałożycielem był ks. Rupnik. Dokument ten jest efektem wizytacji zleconej przez arcybiskupa Stanislava Zore OFM z Lublany jeszcze w 2019 r., z okazji 25. rocznicy zatwierdzenia konstytucji wspólnoty. Według oświadczenia archidiecezji Lublany o wynikach wizytacji, w tym stwierdzonych nieprawidłowościach, watykańska dykasteria została poinformowana w lutym 2020 r. Następnie w 2022 r. odbyła się jeszcze jedna wizytacja w zgromadzeniu, którą przeprowadził biskup Daniele Libanori. Również i ona wykazała szereg nieprawidłowości w działaniu wspólnoty, w której dalej posługiwał jako kapłan jej współzałożyciel. Wspólnota Loyola ma zostać zlikwidowana najpóźniej do roku od wystosowania pisma[19][20].
Sztuka sakralna[edytuj | edytuj kod]
W Polsce mozaiki zaprojektowane przez o. Rupnika znajdują się, m.in. w następujących świątyniach:
- Kościół św. Jana Pawła II w Krakowie[21]
- Kościół Matki Bożej Niepokalanej Jutrzenki Wolności w Katowicach
- Kościół pw. św. Krzysztofa w Szczecinku[22]
-
-
Kościół Świętego Jana Pawła II w Krakowie -
Kościół Matki Bożej Niepokalanej Jutrzenki Wolności w Katowicach -
Kościół Matki Bożej Niepokalanej Jutrzenki Wolności w Katowicach
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marko Rupnik – już nie jezuita, ale nadal ksiądz – Więź [online], wiez.pl, 28 lipca 2023 [dostęp 2023-08-05] (pol.).
- ↑ Equipe. centroaletti.com. [dostęp 2022-06-02]. (wł.).
- ↑ a b Słynny jezuita ekskomunikowany za przemoc seksualną i psychologiczną.
- ↑ a b Duchowy autorytet ze zdegenerowanym sumieniem. Marko Rupnik – Więź [online], wiez.pl, 27 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-30] (pol.).
- ↑ Znany jezuita ze Słowenii, o. Marko Ivan Rupnik SJ, mieszkający w Rzymie został ekskomunikowany [1].
- ↑ a b Poważne oskarżenia wobec o. Marko Ivana Rupnika SJ[2].
- ↑ Spowiedź wykorzystywał do krzywdzenia kobiet. Wstrząsająca afera pod okiem Watykanu [online], Onet Wiadomości, 28 grudnia 2022 [dostęp 2023-06-17] (pol.).
- ↑ Skandal w Watykanie. Ksiądz „bliski papieżowi” miał wykorzystać 20 zakonnic [3].
- ↑ Znany jezuita wydalony z zakonu. Jest oskarżany o seksualne wykorzystywanie kobiet [online], www.rmf24.pl [dostęp 2023-06-17] (pol.).
- ↑ Spowiedź wykorzystywał do krzywdzenia kobiet. Kolejny zakaz dla jezuity [online], Onet Kultura, 22 lutego 2023 [dostęp 2023-06-17] (pol.).
- ↑ Jezuici: zakaz działalności publicznej dla o. Marko Ivana Rupnika [online], www.onet.pl [dostęp 2023-06-17] (pol.).
- ↑ Jezuici podjęli decyzję o wydaleniu z zakonu Marko Rupnika[4].
- ↑ Znany jezuita wykorzystywał zakonnice? Wydalono go z zakonu [5].
- ↑ Mateusz Zys OMI, Brazylia: w Aparecidzie wstrzymano prace przy mozaikach Marko Rupnika [online], Misyjne.pl, 4 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-05] (pol.).
- ↑ Redakcja Jezuici.pl, Marko Rupnik przestał być definitywnie jezuitą [online], Jezuici.pl, 25 lipca 2023 [dostęp 2023-08-05] (pol.).
- ↑ Marko Rupnik nie jest już jezuitą – Vatican News [online], www.vaticannews.va, 26 lipca 2023 [dostęp 2023-08-05] (pol.).
- ↑ Katolicka Agencja Informacyjna KAI, Były jezuita ks. Marko Rupnik przyjęty jako kapłan do diecezji koperskiej | eKAI [online], eKAI | Portal Katolickiej Agencji Informacyjnej, 27 października 2023 [dostęp 2023-12-16].
- ↑ Fundacja Opoka, Wydalony za przestępstwa seksualne ks. Rupnik będzie posługiwał w... [online], Fundacja Opoka, 27 października 2023 [dostęp 2023-12-16].
- ↑ Stolica Apostolska nakazała zamknięcie Wspólnoty Loyola, której współzałożycielem jest ks. Rupnik - Więź [online], wiez.pl, 16 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-16] (pol.).
- ↑ Fundacja Opoka, Watykan zamyka Wspólnotę Loyola, której współzałożycielem był ks.... [online], Fundacja Opoka, 15 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-16].
- ↑ KP/IDMJP2, Mozaiki autorstwa o. Marko Rupnika | Jan Paweł II – serwis informacyjny, Instytut Dialogu Międzykulturowego im. Jana Pawła II [online], 30 października 2018 [dostęp 2023-02-05] (pol.).
- ↑ Redakcja Jezuici.pl, Mozaiki o. Marko Ivana Rupnika SJ w kościele w Szczecinku [online], Jezuici.pl, 8 maja 2022 [dostęp 2023-02-09] (pol.).