Muchomor królewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Muchomor królewski
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

muchomorowate

Rodzaj

muchomor

Gatunek

muchomor królewski

Nazwa systematyczna
Amanita regalis (Fr.) Michael
Führ. Pilzk. 1: 56 (Zwickau, 1896)
Młody okaz z wyraźnie żółtymi łatkami

Muchomor królewski (Amanita regalis (Fr.) Michael) – gatunek grzybów należący do rodziny muchomorowatych (Amanitaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Amanita, Amanitaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1821 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus muscarius ß regalis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1896 r. Edmund Michael, przenosząc go do rodzaju Amanita[1].

Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968 r[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica 5-25 cm, początkowo bulwiasty i otoczony osłoną, później półkulisty, potem coraz bardziej rozpostarty. Powierzchnia sucha, błyszcząca, barwa wątrobowo-brązowa, ciemniejsza na szczycie, pokryty dość regularnie, koncentrycznie ułożonymi ochrowożółtymi łatkami. Na brzegu kapelusza u starszych okazów jest prążkowany[3].

Blaszki

Wolne, gęsto ułożone, białe, później kremowo-żółtawe. U młodych okazów zakryte żółtawą osłoną[3].

Trzon

8-20 cm wysokości, 1,5-3,5 cm średnicy, walcowaty, łamliwy. W nasadzie posiada bulwę z kilkoma rzędami pierścieni pokrytych brodawkami (resztki osłony). Powierzchnia gładka, biała lub żółto-biała, z wyraźnym żółtawym pierścieniem[3].

Miąższ

Pod skórką kapelusza żółtawo-brązowy, o smaku łagodnym i słabym. Nie zmienia barwy po uszkodzeniu[3].

Wysyp zarodników

Biały.

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Występuje tylko w niektórych krajach Europy[4]. W Polsce gatunek rzadki[2]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – narażony na wyginięcie[5]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech i na Litwie[2].

Występuje częściej w terenach górskich, spotkać go można w lasach iglastych. Rośnie na ziemi wśród traw, szczególnie pod jodłami. Owocniki pojawiają się od czerwca do września[3].

Znaczenie[edytuj | edytuj kod]

Grzyb mikoryzowy, dla człowieka grzyb trujący. Objawy zatrucia podobne jak w przypadku muchomora czerwonego (Amanita muscaria)[3].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

  • muchomor twardawy (Amanita excelsa). Ma kapelusz brązowoszary bez żółtych łatek, blaszki białe, pierścień karbowany i biały[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-09-15]. (ang.).
  2. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  3. a b c d e f g Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  4. Discover Life Maps. [dostęp 2015-12-16].
  5. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.