Palatynat
Palatynat (niem. Pfalz), historycznie także Palatynat Reński (Rheinpfalz) – kraina historyczna w zachodnich Niemczech na zachód od Renu. Obecnie wchodzi w skład kraju związkowego Nadrenia-Palatynat i części Badenii-Wirtembergii (Heidelberg). Główne miasta: Ludwigshafen am Rhein, Kaiserslautern, Frankenthal (Pfalz), Neustadt an der Weinstraße, Landau in der Pfalz, Heidelberg, Spira, Mannheim, Pirmasens, Zweibrücken.
Nazwa
Nazwa powstała od łacińskiej nazwy urzędnika pałacowego (comes palatinus - hrabia pałacowy, hrabia palatyn). Ziemie należące do palatyna stały się z czasem księstwem Rzeszy o pewnej niezależności, a palatyn stał się feudalnym władcą. Dla odróżnienia od innych ziem rządzonych przez palatynów, do nazwy Palatynatu dodano człon reński.
Historia
Palatynat był od XI wieku pod władzą palatynów reńskich (Palatynat Reński). W 1288 stolicą kraju został Heidelberg. W 1356 na mocy Złotej Bulli Karola IV władcy Palatynatu zostali zaliczeni w poczet elektorów Rzeszy.
Rewolucja francuska przyniosła upadek państwa. W 1795 zachodnią część Palatynatu zajęła i zaanektowała Francja, zaś wschodnią – Badenia. Po kongresie wiedeńskim Palatynat stał się częścią Królestwa Bawarii.
Po I wojnie światowej Palatynat znalazł się pod okupacją francuską (1919–1930). Po II wojnie światowej był częścią francuskiej strefy okupacyjnej.