Partia Solidarności Afganistanu
| Państwo | |
|---|---|
| Lider | |
| Data założenia |
17 kwietnia 2004 |
| Adres siedziby | |
| Ideologia polityczna |
sekularyzm, socjaldemokracja, demokratyczny socjalizm, progresywizm, socjalistyczny feminizm[2], demokratyzacja, reformizm, antyimperializm[2], lewicowy nacjonalizm |
| Liczba członków |
30 tys. (2014)[3] |
| Członkostwo międzynarodowe |
|
| Strona internetowa | |
Partia Solidarności Afganistanu (dari: حزب همبستگی افغانستان, Hezb-e Hambastagi-je Afghanestan) – afgańska partia polityczna o charakterze narodowo-lewicowym, założona dnia 17 kwietnia 2004 roku. Partia w latach 2011–2019 wydawała w języku perskim i w paszto miesięcznik Hambastagi Ghag (pers. همبستگی غږ, pol. Głos Solidarności)[4].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 2005 i 2010 roku Partia Solidarności Afganistanu zbojkotowała wybory parlamentarne[5]. Do bojkotów doszło również w przypadku wyborów prezydenckich w latach 2004, 2009 i 2014[3]. Według polityka tej partii Hafiza Rasikha, wybory bojkotowano z powodu konieczności uzyskania ze strony Stanów Zjednoczonych aprobaty przez kandydatów na urząd prezydenta Afganistanu[3]. Partia brała jednak udział w wyborach lokalnych, ponieważ te, według Rasikha, są bardziej demokratyczne, gdyż afgańskie władze nie mają na nie tak dużego wpływu, przez co utrudnione jest fałszerstwo i ingerencja ze strony afgańskich władz[3].
Program i poglądy polityczne[edytuj | edytuj kod]
Partia Solidarności Afganistanu uważała władzę Hamida Karzaja za skorumpowaną, fundamentalistyczną i podległą Stanom Zjednoczonym[5]; potępiła również radziecką interwencję z 1979 roku[6].
W swoich programia partia postulowała[7]:
- domaganie się od Rosji wypłacenia odszkodowań wojennych za interwencję z lat 1979–1989 i usunięcia min z całego terytorium Afganistanu,
- konserwację i renowację zabytków,
- natychmiastowe wycofanie z całego terytorium Afganistanu wojsk amerykańskich i sił NATO[4][8][9],
- obronę praw pracowników i związków zawodowych,
- odpowiedzialność rządu przed obywatelami,
- prowadzenie polityki gospodarczej gwarantującej dobrobyt oraz wzrost kapitału narodowego; przyciąganie kapitału zagranicznego, o ile nie stanowi zagrożenia dla gospodarczej suwerenności Afganistanu,
- publiczne potępianie agresji zbrojnych na arenie międzynarodowej oraz wspieranie dążeń do niezależności innych narodów[4],
- równość kobiet i mężczyzn oraz wszystkich grup etnicznych na wszystkich płaszczyznach życia[4][8],
- utrwalenie przyjaznych stosunków dyplomatycznych z innymi państwami poprzez pokojowe relacje, zachowanie neutralnej polityki historycznej i całkowity brak ingerencji w wewnętrzną politykę Afganistanu[4][8],
- utrzymanie jedności, niezależności i świeckiej demokracji w Afganistanie[4][8],
- uszanowanie islamu jako religii dominującej wśród obywateli Afganistanu; jednocześnie walkę z fundamentalizmem religijnym[8],
- walkę z produkcją, przemytem i zażywaniem narkotyków,
- wspieranie osób niepełnosprawnych poprzez umożliwianie im dostępu do bezpłatnej edukacji i pracy,
- wspieranie rozwoju sztuki oraz popularyzację sportu, w tym budowę obiektów sportowych,
- zakazanie stosowania tortur,
- zakończenie konfliktów zbrojnych na terenie Afganistanu oraz ukaranie osób, które nieuczciwie się bogaciły w czasie wojen; również całkowite rozbrojenie organizacji terrorystycznej oraz zwalczanie terroryzmu w kraju i za granicą
- zapewnienie obowiązkowej edukacji na poziomie podstawowym oraz bezpłatnej edukacji średniej i wyższej; poruszanie i walka z problemami jak wykorzystywanie i przemoc seksualna, handel ludźmi oraz praca dzieci,
- zapewnienie obywatelom bezpłatnej opieki zdrowotnej oraz zapewnienie odpowiednich warunków życia urzędnikom mieszkańcom Afganistanu.
Hambastagi Ghag[edytuj | edytuj kod]
W latach 2011–2019 Partia Solidarności Afganistanu wydawała miesięcznik Hambastagi Ghag (pers. همبستگی غږ, pol. Głos Solidarności)[10]. W tym czasie ukazało się 70 numerów w wersji elektronicznej; część wydań przedstawiała treści potępiające Stany Zjednoczone, obecność wojsk NATO w Afganistanie, politykę prezydenta Hamida Karzaja oraz terrorystyczną działalność Talibów[10].
Protesty[edytuj | edytuj kod]
W 2008 roku działacze partii zorganizowali protest przeciwko bezpodstawnemu przetrzymywaniu w areszcie i skazaniu na śmierć Perveza Kambachsza, który był dziennikarzem magazynu Jehan nu oraz studentem Uniwersytetu w Balchu; według protestujących, Kambachsz został oskarżony o bluźnierstwo i rozpowszechnianie treści znieważających islam[11]. Początkowo wyrok śmierci został zamieniony na karę 20 lat pozbawienia wolności, jednak, pod wpływem międzynarodowej presji, student został ostatecznie uniewinniony w 2009 roku przez prezydenta Afganistanu Hamida Karzaja[12].
W kwietniu 2012 kilkaset działaczy partyjnych zorganizowało w Kabulu demonstrację upamiętniającą zwycięstwo mudżahedinów w 1989 roku; podczas tego wydarzenia spalono wizerunki dżihadystów[13]; protestujący sprzeciwiali się również ingerencji Pakistanu i Iranu w afgańską politykę[14].
W 2016 roku upamiętniono pierwszą rocznicę zabójstwa Farchondy Malekzady[15][16], która została bezpodstawnie oskarżona o podpalenie Koranu, przez co tłum ludzi dokonał na niej samosądu; gdy kobieta już nie dawała oznak życia, podpalono jej ciało[17].
W 2019 roku działacze Partii Solidarności Afganistanu protestowali przeciwko pakistańskiej władzy, uważając ją za terrorystyczną; jedną z form protestów było malowanie przez młodzież drzwi w ambasadzie Islamskiej Republiki Pakistanu w Kabulu[10].
Kontrowersje[edytuj | edytuj kod]
Partia Solidarności Afganistanu była w swoich postulatach bezkompromisowa, co od początku skutkowało częstymi aresztowaniami oraz atakami na sympatyków i działaczy partii ze strony służb bezpieczeństwa[4] oraz Talibów. Jednym z pierwszych znanych przejawów ataków było zabójstwo 48-letniego Lala Muhammada w dniu 16 sierpnia 2004 przez Talibów; Muhammad był jednym z założycieli Partii Solidarności Afganistanu oraz wicekuratorem oświaty prowincji Helmand[18].
W czerwcu 2012 partia została zdelegalizowana pod pretekstem naruszenia konstytucyjnego zakazu nadużywania praw w celu naruszenia suwerenności państwa i integralności terytorialnej[13], jednak pod naciskiem obywateli oraz międzynarodowych organizacji (m.in. Human Rights Watch[9][19]) i działaczy społecznych, władze afgańskie uchyliły tę decyzję[8]; swój sprzeciw wobec decyzji delegalizacji partii wyraził jeden z zachodnioeuropejskich dyplomatów[13]. Z kolei Sejjed Jusuf Halim, ówczesny wiceminister sprawiedliwości Afganistanu, powiedział, że partia nie została zdelegalizowana, lecz była w procesie delegalizacji[19]. Ta sytuacja spowodowała wzrost poparcia dla partii szczególnie wśród młodych obywateli Afganistanu[4]; był to pierwszy przypadek delegalizacji partii politycznej od upadku władzy Talibów w 2001 roku[13].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Contact. old.hambastagi.org. (ang. • pers.).
- ↑ a b هشتم مارچ ، روز نبرد زنان گرامی باد!. shoresh.eu, 2012-03-08. [dostęp 2013-08-08]. (pers.).
- ↑ a b c d Interview with Hafiz Rasikh, member of Solidarity Party of Afghanistan, on upcoming elections. hambastagi.org, 2014-02-10. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Solidarity Party of Afghanistan. progressive.international. (ang.).
- ↑ a b Emma Graham-Harrison: Afghanistan suspends political party sparking fears over freedom of speech. theguardian.com, 2012-06-14. (ang.).
- ↑ هفت ثور و هشت ثور، دو روز فاجعه آمیز در تاریخ کشور. afghanistanrmy.org, 2008. [dostęp 2015-05-18]. (pers.).
- ↑ بـرنـامـه حزب همبستگی افغانستـان. hambastagi.org. (pers.).
- ↑ a b c d e f درباره ما. hambastagi.org. (pers.).
- ↑ a b Mohammad Ahmadi (محمد احمدی): مقام افغان: 'فعالیت حزب همبستگی افغانستان به تعلیق درنیامده است'. voanews.com, 2012-06-15. [dostęp 2015-06-21]. (pers.).
- ↑ a b c شماره ۶۹ و ۷۰ «همبستگی غږ» منتشر شد. hambastagi.org. (pers.).
- ↑ دفاع از «كامبخش»، دفاع از آزادی و عدالت است. old.hambastagi.org, 2008-01-31. (pers.).
- ↑ Kim Sengupta: Free at last: Student in hiding after Karzai's intervention. independent.co.uk, 2009-09-07. (ang.).
- ↑ a b c d فعالیت حزب همبستگی در افغانستان به حال تعلیق درآمد. da.azadiradio.com, 2012. (pers.).
- ↑ معترضان: عاملان رویدادهای هفت و هشت ثور محاكمه شوند. tkg.af, 2012. (pers.).
- ↑ مراسم نخستین سالگرد قتل فرخنده؛ رونمایی از منار یادبود او. bbc.com, 2016-03-17. (pers.).
- ↑ اولین سالروز یادبود فرخنده در کابل. darivoa.com, 2016-03-17. (pers.).
- ↑ Afghan woman Farkhunda lynched in Kabul 'for speaking out'. bbc.com, 2015-03-23. (ang.).
- ↑ [http://old.hambastagi.org/lalmohammad.htm مسئول شوراي ولايتي حزب همبستگي در ولايت هلمند ترور شد]. old.hambastagi.org. (pers.).
- ↑ a b Mohammad Ahmadi (محمد احمدی): مقام افغان: 'فعالیت حزب همبستگی افغانستان به تعلیق درنیامده است'. darivoa.com, 2012. (pers.).