Pinus clausa

*Pinus clausa*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	nagonasienne
Klasa	iglaste
Rząd	sosnowce
Rodzina	sosnowate
Rodzaj	sosna
Gatunek	P. clausa
	Nazwa systematyczna
	Pinus clausa (Chapm. ex Engelm.) Vasey ex Sargent
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pinus clausa (Chapm. ex Engelm.) Vasey ex Sargent – gatunek drzewa iglastego z rodzaju sosna należącego do rodziny sosnowatych (Pinaceae). Sosna ta występuje w stanie dzikim w Ameryce Północnej na dwóch osobnych obszarach USA: jeden w centralnej Florydzie, drugi w zachodniej Florydzie i Alabamie. Populacje oddalone są od siebie o 200 km. Drzewa tego gatunku rzadko osiągają wiek 100 lat.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Drzewo o owalnej, rozłożystej koronie. Tworzy także formy krzewiaste.
Pień: Przeważnie osiąga wysokość 5–10 m, wyjątkowo 21 m. Średnica pnia 45–50 cm. Kora cienka, brązowa do szarobrązowej, z wiekiem łuszczy się.
Liście: Igły zebrane po 2 na krótkopędach, długości 5–10 cm. Elastyczne, delikatnie skręcone, silnie zgięte łamią się.
Szyszki: Szyszki męskie cylindryczne, żółte, wyrastają blisko szczytu gałązki. Szyszki żeńskie początkowo żółte do fioletowych. Dojrzałe długości 4–8 cm, brązowe do szaro-brązowych, często w skupiskach. Łuski z niewielkim ostrym kolcem.

Igły i szyszki męskie
Szyszka nasienna

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Drzewo jednopienne. Szyszki pozostają zamknięte przez wiele lat. Otwierają się pod wpływem wysokiej temperatury towarzyszącej pożarom lasu. Z uwolnionych nasion wyrasta nowe pokolenie drzew.

Rośnie na piaszczystym podłożu, na terenach niesprzyjających wzrostowi dużych drzew innych gatunków, dzięki czemu może z nimi z sukcesem współzawodniczyć o dostęp do światła. Preferuje miejsca nasłonecznione.

Stanowiska P. clausa pełnią istotną rolę jako siedlisko zagrożonego gatunku jaszczurki Plestiodon reynoldsi należącego do rodziny scynków.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Synonimy: Pinus inops Aiton var. clausa Chapman ex Engelmann, P. clausa var. immuginata D.B. Ward.

Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus^[5]:

podrodzaj Pinus
- sekcja Trifoliae
  - podsekcja Contortae
    - gatunek P. clausa

Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) początkowo przyznała temu gatunkowi kategorię zagrożenia LR/nt (lower risk/near threatend) w skali całego świata, uznając za bliski zagrożeniu^[4]. Ponieważ liczebność populacji nie wykazuje spadku i gatunek nie jest eksploatowany na dużą skalę, klasyfikacja ta została zmieniona w 2013 r. na LC (least concern)^[6].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na liczne i gęste gałęzie drewno P. clausa zazwyczaj nie nadaje się do wykorzystania. Jeżeli już jest wykorzystywane, to najczęściej stanowi źródło miazgi drzewnej.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
↑ ^a ^b A.A. Farjon A.A., Pinus clausa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2010-02-03] (ang.).
↑ Christopher J. Earle: Pinus. [w:] The Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2010-02-03]. (ang.).
↑ A.A. Farjon A.A., Pinus clausa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2013-08-08] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

R. Kral. Pinus. „Flora of North America North of Mexico”. Vol. 2, 1993. Flora of North America Editorial Committee (red.). Oxford University Press. [dostęp 2010-02-03]. (ang.).
Christopher J. Earle: Pinus clausa. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2010-02-03]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).

[christenhusz2011-3] M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).

[iucn-4] A.A. Farjon A.A., Pinus clausa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2010-02-03] (ang.).

[Gymn-5] Christopher J. Earle: Pinus. [w:] The Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2010-02-03]. (ang.).

[IUCN2013-6] A.A. Farjon A.A., Pinus clausa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2013-08-08] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]