Powiat grodziskomazowiecki

Powiat grodziskomazowiecki
	powiat
	do 1975
Państwo	Polska
Województwo	warszawskie
Data likwidacji	1975
Siedziba	Grodzisk Mazowiecki
Powierzchnia	736 km²
Populacja (1973); • liczba ludności	; 91 600
• gęstość	124 os./km²
brak współrzędnych

Powiat grodziskomazowiecki^[a] (również powiat grodziski lub powiat grodzisko-mazowiecki) – powiat istniejący do 1869^[2]^[3] oraz w latach 1948–1975. Od 1867 do 1948 jednostka funkcjonowała jako powiat błoński^[4].

W 1952 otrzymał nowe granice^[5] i w takich przetrwał do 1975. Obszar powiatu odpowiadał częściom dzisiejszych powiatów: grodziskiego, pruszkowskiego i żyrardowskiego (woj. mazowieckie). Jego ośrodkiem administracyjnym był Grodzisk Mazowiecki (od 1867, również gdy nosił nazwę powiatu błońskiego).

Oprócz Grodziska Mazowieckiego powiat obejmował miasta Milanówek i Mszczonów oraz gminy Baranów, Jaktorów, Radziejowice, Wiskitki i Żabia Wola. Miasto Żyrardów nie wchodziło w skład powiatu, lecz stanowiło odrębny powiat grodzki. Powiat należał do województwa warszawskiego.

W wyniku reformy administracyjnej w 1975 terytorium powiatu zostało podzielone pomiędzy nowe województwo warszawskie stołeczne i województwo skierniewickie. Powiatu nie przywrócono w wyniku reformy 1999, lecz powstał powiat grodziski o zupełnie innym wykresie granic, również z siedzibą w Grodzisku Mazowieckim.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Obecnie prawidłowa forma tego przymiotnika to mazowieckogrodziski^[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Z. Saloni, M. Woliński, R. Wołosz, W. Gruszczyński, D. Skowrońska: mazowieckogrodziski. [w:] Słownik gramatyczny języka polskiego [on-line]. [dostęp 2017-05-13].
↑ Uchwała Komitetu do Spraw Królestwa Polskiego z 17 (29) września 1869 r.
↑ Maria Nietyksza: Rozwój miast i aglomeracji miejsko-przemysłowych w Królestwie Polskim, 1865–1914, PWN 1985, ISBN 83-01-05951-6
↑ Dz.U. 1948 nr 12 poz. 97
↑ Dz.U. 1952 nr 27 poz. 185

[2] Obecnie prawidłowa forma tego przymiotnika to mazowieckogrodziski^[1].

[1] Z. Saloni, M. Woliński, R. Wołosz, W. Gruszczyński, D. Skowrońska: mazowieckogrodziski. [w:] Słownik gramatyczny języka polskiego [on-line]. [dostęp 2017-05-13].

[3] Uchwała Komitetu do Spraw Królestwa Polskiego z 17 (29) września 1869 r.

[4] Maria Nietyksza: Rozwój miast i aglomeracji miejsko-przemysłowych w Królestwie Polskim, 1865–1914, PWN 1985, ISBN 83-01-05951-6

[5] Dz.U. 1948 nr 12 poz. 97

[6] Dz.U. 1952 nr 27 poz. 185

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[1]

Przynależność wojewódzka	woj. warszawskie
Miasta (do 1869 → i ← 1948–75)	Błonie Brwinów (od 1950) Grodzisk (Mazowiecki) Milanówek (1951–52 → i ← od 1961) Mszczonów Nadarzyn (do 1869) Wiskitki (do 1869) Żyrardów (do 1948 →)
Gminy wiejskie (do 1869 → , ← 1948–54 i 1973–75)	Baranów (od 1973) Grodzisk (Mazowiecki) Guzów (do 1954) Helenów (do 1952 →) Jaktorów (od 1973) Kaski (do 1954) (Letnisko-)Brwinów (do 1949) (Letnisko-)Milanówek (do 1950) Młochów (do 1952) Mszczonów (od 1973) Pass (do 1952 →) Piekary (do 1954) Podkowa Leśna (1948–52 →) Radziejowice Radzików (do 1952 →) Skuły (do 1954) Wiskitki (od 1973) Wólka Grodziska (do 1869) Żabia Wola (od 1973) Żyrardów-Wiskitki (do 1954)
Gromady (1954–72)	Adamowice (1954–59) Adamowizna (1954–59) Baranów (1954–68) Bartoszówka (1954–72) Bobrowce (1954–59) Bronisławów (1954–59) Budy Zosiny (1954–61) Buszyce (1954–59) Cegłów (1961–72) Franciszków (1954–72) Gole (1954–61) Grodzisk / Grodzisk Mazowiecki (1959–72) Guzów (1954–72) Izdebno Nowe (1954–61) Jaktorów (1954–72) Kaski (1954–72) Korytów A (1954–72) Kozerki (1954–59) Kozłowice Nowe (1954–59) Książenice (1954–59) Kuklówka-Zarzeczna (1954–59) Miedniewice (1954–68) Międzyborów (1954–68) Mszczonów (1959–72) Natolin (1954–68) Ojrzanów (1954–61) Oryszew (← 1955–61) Osuchów (1954–72) Piekary (1954–68) Radziejowice (1954–72) Słubica Dobra (1954–59) Wiskitki (1954–72) Wręcza (1954–59) Żabia Wola (1954–72)