Salomea z Bergu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Salomea z Bergu
ilustracja
księżna Polski
Okres

od 1115
do 28 października 1138

Jako żona

Bolesława III Krzywoustego

Poprzedniczka

Zbysława kijowska

Następczyni

Agnieszka austriacka (jako żona princepsa)

Dane biograficzne
Data urodzenia

między 1093 a 1101, zapewne ok. 1099

Data i miejsce śmierci

27 lipca 1144
Łęczyca

Miejsce spoczynku

katedra w Płocku

Ojciec

Henryk, hrabia Bergu

Matka

Adelajda z Mochental

Mąż

Bolesław III Krzywousty

Dzieci

Leszek,
Ryksa,
NN (córka),
Kazimierz (Starszy),
Bolesław IV Kędzierzawy,
Mieszko III Stary,
Gertruda,
Henryk Sandomierski,
Dobroniega Ludgarda,
Judyta,
Agnieszka,
Kazimierz II Sprawiedliwy

Podział ziem Bolesława III Krzywoustego:

     Oprawa wdowia Salomei z Bergu (prowincja / księstwo łęczyckie obejmujące ziemię łęczycką, ziemię sieradzką i trzy kasztelanie zapilickie / nadpilickie)

Salomea z Bergu (niem. Salome von Berg; ur. między 1093 a 1101, zapewne ok. 1099, zm. 27 lipca 1144 w Łęczycy) – hrabianka niemiecka i księżna polska.

Była córką Henryka, hrabiego Bergu, hrabstwa położonego w Szwabii, koło Ehingen. Jej siostry wyszły za czeskich książąt: Rycheza była żoną Władysława I, a Zofia Ottona II Czarnego.

W styczniu lub lutym 1115 została, dzięki pośrednictwu biskupa Ottona z Bambergu, drugą żoną Bolesława III Krzywoustego, po śmierci jego pierwszej małżonki Zbysławy Kijowskiej.

Księżna Polski[edytuj | edytuj kod]

Zapewne w 1125 miała wpływ na pozbawienie części władzy palatyna Piotra Włostowica.

28 października 1138 zmarł Bolesław III Krzywousty, dzieląc w sporządzonym na jakiś czas przed śmiercią testamencie kraj między synów. Własne działy otrzymali syn Bolesława z pierwszego małżeństwa Władysław (stanowisko seniora dynastii, Małopolskę, Śląsk, wschodnią Wielkopolskę, Kujawy, Pomorze), oraz dwóch potomków Salomei Bolesław IV (Mazowsze) i Mieszko III (zachodnia Wielkopolska). Młodsi Henryk i Kazimierz, jako małoletni, znaleźli się na dworze Salomei w Łęczycy (Księstwo łęczyckie), wyznaczonej księżnej jako oprawa wdowia wraz z całą ziemią (w skład oprawy wchodziło również kilka miejscowości rozrzuconych po całej Polsce, między innymi Kwieciszewo, Pajęczno, Radziejów, Małogoszcz). Henryk miał zapewne po osiągnięciu pełnoletniości otrzymać z rąk seniora Sandomierszczyznę, a Kazimierz jako pogrobowiec nie był uwzględniony w testamencie.

Zjazd w Łęczycy i śmierć[edytuj | edytuj kod]

W 1141 Salomea zwołała bez wiedzy seniora Władysława zjazd książąt juniorów i możnych do Łęczycy. Zjazd miał na celu zaślubienie córki Bolesława i Salomei – Agnieszki, księciu kijowskiemu Wsiewołodowi. Oczywiste było, że Salomea broniła interesów swoich synów i widziała w pasierbie konkurenta. Zjazd wobec szybkiej kontrakcji Władysława i zawarcia przez niego sojuszu z książętami ruskimi nie przyniósł jednak spodziewanych rezultatów.

Salomea była dobrodziejką klasztoru benedyktynów w Zwiefalten w rodzinnej Szwabii. Wspierała również hojnie klasztor w Mogilnie i Trzemesznie.

Salomea z Bergu zmarła 27 lipca 1144 w Łęczycy. Pochowana została u boku męża w katedrze w Płocku. Po jej śmierci juniorzy zajęli oprawę wdowią swej matki, prawnie należną seniorowi. Władysław II stracił szybko poparcie możnych po konflikcie z Piotrem Włostowicem, którego kazał okrutnie okaleczyć. Wkrótce Władysław, obłożony klątwą przez biskupa Jakuba ze Żnina, został wyparty przez juniorów i musiał opuścić kraj.

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Małżeństwo i dzieci[edytuj | edytuj kod]

Z małżeństwa z Bolesławem Krzywoustym doczekała się sześciu synów: Leszka, Kazimierza (Starszego), Bolesława IV Kędzierzawego, Mieszka III Starego, Henryka Sandomierskiego i Kazimierza II Sprawiedliwego i prawdopodobnie sześciu córek: Ryksy, nieznanej z imienia córki, Gertrudy, Dobroniegi Ludgardy, Judyty i Agnieszki.

Pochodzenie[edytuj | edytuj kod]

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 
 
Poppo z Bergu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 
 
Henryk z Bergu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 
 
Zofia
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 
 
Salomea z Bergu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Rapoto hrabia Traungau[2]
 
 
 
 
 
 
 
Dypold I hrabia Traungau[1]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NN[2]
 
 
 
 
 
 
 
Dypold II margrabia Vohburga nad Dunajem
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Henryk graf Nordgau[3]
 
 
 
 
 
 
 
Eilika ze Schweinfurtu[1]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Gerberga z Gleiberg[3]
 
 
 
 
 
 
 
Adelajda z Mochental
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bertold III hrabia Villingen[4]
 
 
 
 
 
 
 
Bertold I książę Karyntii, margrabia Werony
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ludgarda z Nellenburga[4]
 
 
 
 
 
 
 
Ludgarda karyncka
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Richwara (Ryksa)[5]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Poppon
ur. ?
zm. 11 VII (rok?)
Zofia
ur. ?
zm. 26 VI 1110
Diepold II von Vohburg
ur. ?
zm. 7 VII 1078
[6]
Ludgarda von Zähringen
ur. 1055
zm. 1119
[7]
         
     
  Henryk z Bergu
ur. ?
zm. 24 IX 1116
[7]
Adelajda z Mochental
ur. ?
zm. 1 XII 1125
[7]
     
   

Bolesław III Krzywousty
ur. 20 VIII 1086
zm. 28 X 1138
OO   I/II 1115
Salomea z Bergu
(ur. zap. 1099, zm. 27 VII 1144)
                   
                   
                   
Leszek
 ur. 1115 lub 1116
zm. 26 VIII przed 1131
 
Ryksa
 ur. 1116
zm. po 25 XII 1155
 
NN, córka
  ur. 1117/1122
zm. po 1132
Kazimierz
 ur. 1117/1122
zm. 19 X 1131
 
Bolesław IV Kędzierzawy
 ur. 1121/1122
zm. 5 I 1173
 
                   
Mieszko III Stary
 ur. 1122/1125
zm. 13/14 III 1202
 
Gertruda
 ur. 1126/1135
zm. 7 V 1160
 
Henryk Sandomierski
 ur. ok. 1130
zm. 18 X 1166
 
Dobroniega Ludgarda
 ur. 1128/1135
zm. po 1160
 
Judyta
 ur. ok. 1133
zm. 8 VII 1171/1175
 
       
Agnieszka
 ur. 1137
zm. po 1182
 
Kazimierz II Sprawiedliwy
 ur. 1138
zm. 5 V 1194
 

Przypisy[edytuj | edytuj kod]