Schronisko na połoninie Steryszora
48°21′15″N 24°15′20″E/48,354167 24,255556
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
ok. 1420 m n.p.m. |
| Data otwarcia |
1935 |
| Właściciel | |
Położenie na mapie Gorganów  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
Położenie na mapie Beskidów Wschodnich  | |
| 48°21′15″N 24°15′20″E/48,354167 24,255556
| |
Schronisko na połoninie Steryszora – nieistniejące obecnie schronisko turystyczne, położone pod szczytem Czarnej Klewy w Gorganach na wysokości ok. 1420 m n.p.m.[1][2]
Historia[edytuj | edytuj kod]
Schronisko wybudowano z inicjatywy Przemyskiego Towarzystwa Narciarzy na połoninie na północnych zboczach Czarnej Klewy, zwanej także Steryszorą. Obiekt ten rozpoczął działalność już w 1935 roku[3][4][5], choć wykończony został ostatecznie dopiero w roku kolejnym[6].
Schronisko mogło pomieścić około 30 osób, przy czym liczba dostępnych noclegów miała być mniejsza – według różnych źródeł 20[7], 23[1] lub 24 (na poddaszu)[2][3].
Według stanu na 1937 rok do schroniska nie prowadził żaden znakowany szlak turystyczny, a jedynie odgałęzienie nieznakowanego szlaku biegnącego pasmem granicznym z Połoniny Douhej przez Płoskę na Czarną Klewę. Przez szczyt tej ostatniej przebiegał natomiast znakowany na niebiesko czechosłowacki szlak z Jasiny na szczyt Bratkowskiej[8][9].
Obiekt został zniszczony w czasie II wojny światowej[3] przez wycofujące się latem 1941 roku wojska ZSRR (wcześniej budynek zajęty był przez radziecką straż graniczną)[10].
Forma architektoniczna[edytuj | edytuj kod]
Budynek nawiązywał do prostej huculskiej chaty posedkowej (zamieszkałej całorocznie). Wzniesiono go na kamiennej podmurówce w konstrukcji zrębowej. Od frontu obiekt posiadał wsparty na podporach podcień (pidganie) nakryty półszczytowym dachem głównym. Niewielkie przyczółki zdobione były ornamentyką ludową. Budynek posiadał okna jedynie w ścianach frontowej i tylnej (czym różnił się od bliźniaczego schroniska na Pantyrze)[2][3].
Na parterze znajdowały się trzy izby, w tym centralnie położona kuchnia. Dodatkowo obiekt posiadał wysokie użytkowe poddasze[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Dariusz Dyląg, Gorgany. Przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008, s. 94, ISBN 978-83-89188-74-8, OCLC 297550353 (pol.).
- ↑ a b c d Łukasz Quirini-Popławski, Schroniska turystyczne z elementami stylu huculskiego w Czarnohorze i Gorganach do 1939 r., [w:] Mateusz Troll, Agata Warchalska (red.), Huculszczyzna w badaniach młodych naukowców, Kraków: Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, 2011, s. 140–141, ISBN 978-83-62473-02-1, OCLC 802049984 (pol.).
- ↑ a b c d Ryszard Bogdziewicz, Schroniska karpackie od Beskidu Śląskiego do Czarnohory w latach 1874–1945, wyd. I, Lublin: Drukarnia i Wydawnictwo Akademickie WSSP im. Wincentego Pola, 2012, s. 237–239, ISBN 978-83-60594-24-7, OCLC 956614813 (pol.).
- ↑ Witold Mileski, Kronika | Polskie Towarzystwo Tatrzańskie. – Turystyka. | Nowości turystyczne z Karpat. Walery Goetel, Jan Alfred Szczepański (red.), „Wierchy”, Zarząd Główny i Oddział Lwowski Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (13), Kraków: Gebethner i Wolff, 1935, s. 195 (pol.).
- ↑ Stanisław Garztecki (red.), Budowa schronisk turystycznych, „Wiadomości turystyczne”, rok V (24), 15 grudnia 1935, s. 4 (pol.).
- ↑ Witold Mileski, Kronika | Polskie Towarzystwo Tatrzańskie. – Turystyka. | Nowości turystyczne z Karpat. Walery Goetel, Jan Alfred Szczepański (red.), „Wierchy”, Zarząd Główny i Oddział Lwowski Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (14), Kraków: Gebethner i Wolff, 1936, s. 220 (pol.).
- ↑ Stanisław Garztecki (red.), Które schroniska są czynne zimą, „Wiadomości turystyczne”, rok VI (1–2), 15 stycznia 1936, s. 3 (pol.).
- ↑ Józef Moszczeński, Adam Lenkiewicz (red.), Mapa Gorgany, załącznik do „Przewodnika historyczno-turystycznego po Gorganach i Czarnohorze : Szlakiem II Brygady Legionów Polskich w Karpatach Wschodnich”, Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, 1937, OCLC 69280318 (pol.).
- ↑ Mapa topograficzna 1:100 000, arkusz Rafajłowa (pas 55, słup 38), Wojskowy Instytut Geograficzny, 1935 (pol.).
- ↑ Paweł Wiejacz, Wycieczki po Gorganach, Warszawa: Stowarzyszenie „Res Carpathica”, 2017, s. 60, ISBN 978-83-948100-0-9 (pol.).
