Czartorysk: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Bot: Przenoszę linki interwiki (4) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q1007758 |
→Historia: drobne merytoryczne |
||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z [[1100]], kiedy władzę nad miejscowością uzyskał kniaź [[Dawid Igorewicz]]. w [[1228]] miejscowość przypadła [[Daniel Halicki|Danielowi Halickiemu]], ale niedługo przeszła na własność [[Księstwo Pińskie|kniaziów pińskich]]. |
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z [[1100]], kiedy władzę nad miejscowością uzyskał kniaź [[Dawid Igorewicz]]. w [[1228]] miejscowość przypadła [[Daniel Halicki|Danielowi Halickiemu]], ale niedługo przeszła na własność [[Księstwo Pińskie|kniaziów pińskich]]. |
||
W 1431 roku doszło tu do rozejmu pomiędzy królem Władysławem Jagiełłą i zbuntowanym księciem Świdrygiełłą. |
|||
W latach [[1442]]-[[1601]] było to gniazdo rodzinne rodziny [[Czartoryscy|Czartoryskich]]. Następnie ród ten sprzedał miejscowe dobra [[Pacowie|Pacom]]. Kolejnymi właścicielami byli [[Leszczyńscy]], [[Wiśniowieccy]], [[Radziwiłłowie]] (po 1725), a od połowy XIX w. rząd rosyjski<ref name="prz">J. Tokarski, ''Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie'', t.2, Burchard Edition 2001, ISBN 83-87654-11-6, s.44-45</ref>. W latach 1915-1916 w pobliżu miasteczka miały miejsce walki z udziałem Legionów Polskich; od tego wydarzenia pochodzi nazwa jednego ze wzgórz w okolicy, znanego jako Góra Polaków<ref name="prz"/>. |
W latach [[1442]]-[[1601]] było to gniazdo rodzinne rodziny [[Czartoryscy|Czartoryskich]]. Następnie ród ten sprzedał miejscowe dobra [[Pacowie|Pacom]]. Kolejnymi właścicielami byli [[Leszczyńscy]], [[Wiśniowieccy]], [[Radziwiłłowie]] (po 1725), a od połowy XIX w. rząd rosyjski<ref name="prz">J. Tokarski, ''Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie'', t.2, Burchard Edition 2001, ISBN 83-87654-11-6, s.44-45</ref>. W latach 1915-1916 w pobliżu miasteczka miały miejsce walki z udziałem Legionów Polskich; od tego wydarzenia pochodzi nazwa jednego ze wzgórz w okolicy, znanego jako Góra Polaków<ref name="prz"/>. |
||
| Linia 38: | Linia 40: | ||
We wrześniu 1939 roku Czartorysk znalazł się pod okupacją sowiecką. [[29 czerwca]] [[1941]] zajęty przez [[Wehrmacht]]. [[Niemcy]] [[ludobójstwo|eksterminowali]] Żydów z Czartoryska - około 300 osób rozstrzelano na uroczysku Kotelcy [[27 lipca]] [[1942]] r<ref name=holo />. W następnym roku Polacy mieszkający w miasteczku zostali zabici przez [[nacjonalizm ukraiński|ukraińskich nacjonalistów]] podczas [[rzeź wołyńska|rzezi wołyńskiej]]<ref name=siem />. |
We wrześniu 1939 roku Czartorysk znalazł się pod okupacją sowiecką. [[29 czerwca]] [[1941]] zajęty przez [[Wehrmacht]]. [[Niemcy]] [[ludobójstwo|eksterminowali]] Żydów z Czartoryska - około 300 osób rozstrzelano na uroczysku Kotelcy [[27 lipca]] [[1942]] r<ref name=holo />. W następnym roku Polacy mieszkający w miasteczku zostali zabici przez [[nacjonalizm ukraiński|ukraińskich nacjonalistów]] podczas [[rzeź wołyńska|rzezi wołyńskiej]]<ref name=siem />. |
||
W Czartorysku znajduje się kompleks dawnego [[Klasztor Dominikanów w Czartorysku|klasztoru dominikańskiego]] z XVII w., przebudowanego w XVIII w.<ref name="prz"/>. Klasztor został zlikwidowany w 1832 przez władze carskie, kościół był nadal czynny jako parafialny. Odebrany wiernym i zdewastowany po II wojnie światowej, od 1997 jest siedzibą [[monaster Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Czartorysku|monasteru Podwyższenia Krzyża Pańskiego]]<ref>[http://www.orthodox.lutsk.ua/jeparhija/monastyri/1556-svjato-hrestovozdvyzhenskyj-chartoryjskyj-cholovichyj-monastyr Свято-Хрестовоздвиженський Чарторийський чоловічий монастир]</ref>. |
W Czartorysku znajduje się kompleks dawnego [[Klasztor Dominikanów w Czartorysku|klasztoru dominikańskiego]] z XVII w., przebudowanego w XVIII w.<ref name="prz"/>. Klasztor został zlikwidowany w 1832 przez władze carskie, kościół był nadal czynny jako parafialny. Odebrany wiernym i zdewastowany po II wojnie światowej, od 1997 jest siedzibą [[monaster Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Czartorysku|monasteru Podwyższenia Krzyża Pańskiego]]<ref>[http://www.orthodox.lutsk.ua/jeparhija/monastyri/1556-svjato-hrestovozdvyzhenskyj-chartoryjskyj-cholovichyj-monastyr Свято-Хрестовоздвиженський Чарторийський чоловічий монастир]</ref>. |
||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
Wersja z 15:18, 7 cze 2013
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Rejon | |||||
| Powierzchnia |
2,55 km² | ||||
| Populacja (2001) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
3376 | ||||
| Kod pocztowy |
44636 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
AC | ||||
Położenie na mapie obwodu wołyńskiego  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Położenie na mapie Ukrainy  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:airport} | |||||
| Strona internetowa | |||||
Czartorysk (ukr. Старий Чорторийськ) – dawniej miasteczko znajdujące się w powiecie łuckim województwa wołyńskiego, obecnie wieś w rejonie maniewickim obwodu wołyńskiego. Leży nad rzeką Styr.
Historia
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1100, kiedy władzę nad miejscowością uzyskał kniaź Dawid Igorewicz. w 1228 miejscowość przypadła Danielowi Halickiemu, ale niedługo przeszła na własność kniaziów pińskich.
W 1431 roku doszło tu do rozejmu pomiędzy królem Władysławem Jagiełłą i zbuntowanym księciem Świdrygiełłą.
W latach 1442-1601 było to gniazdo rodzinne rodziny Czartoryskich. Następnie ród ten sprzedał miejscowe dobra Pacom. Kolejnymi właścicielami byli Leszczyńscy, Wiśniowieccy, Radziwiłłowie (po 1725), a od połowy XIX w. rząd rosyjski[1]. W latach 1915-1916 w pobliżu miasteczka miały miejsce walki z udziałem Legionów Polskich; od tego wydarzenia pochodzi nazwa jednego ze wzgórz w okolicy, znanego jako Góra Polaków[1].
Czartorysk posiadał połączenie kolejowe. Dworzec kolejowy będący jednocześnie placówką pocztową leżał na linii Kowel – Sarny. Placówka ta jest wymieniona w „Spisie urzędów i agencji pocztowych, telegraficznych i telefonicznych” z 1933 roku, jako agencja pocztowo – telegraficzna pierwszego stopnia. Oznaczało to że w okresie roku przewidywano wykonanie przez nią od 8 do 12 tysięcy usług (np. przyjętych poleconych przesyłek pocztowych, listów wartościowych, paczek lub telegramów). Drugi stopień przewidywał wykonanie od 4 do 8 tysięcy usług rocznie.
.jpg)
Przed II wojną światową w miasteczku przeważała ludność ukraińska. Oprócz Ukraińców mieszkało tu kilka rodzin polskich[2] i Żydzi[3].
We wrześniu 1939 roku Czartorysk znalazł się pod okupacją sowiecką. 29 czerwca 1941 zajęty przez Wehrmacht. Niemcy eksterminowali Żydów z Czartoryska - około 300 osób rozstrzelano na uroczysku Kotelcy 27 lipca 1942 r[3]. W następnym roku Polacy mieszkający w miasteczku zostali zabici przez ukraińskich nacjonalistów podczas rzezi wołyńskiej[2].
W Czartorysku znajduje się kompleks dawnego klasztoru dominikańskiego z XVII w., przebudowanego w XVIII w.[1]. Klasztor został zlikwidowany w 1832 przez władze carskie, kościół był nadal czynny jako parafialny. Odebrany wiernym i zdewastowany po II wojnie światowej, od 1997 jest siedzibą monasteru Podwyższenia Krzyża Pańskiego[4].
Linki zewnętrzne
- Czartorysk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 773.
- Czartorysk na stronie Rady Najwyższej Ukrainy
- ↑ a b c J. Tokarski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie, t.2, Burchard Edition 2001, ISBN 83-87654-11-6, s.44-45
- ↑ a b Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945, Warszawa 2000, ISBN 83-87689-34-3, s.579
- ↑ a b Холокост на территории СССР: Энциклопедия, Moskwa 2009, ISBN 978-5-8243-1296-6 s.946
- ↑ Свято-Хрестовоздвиженський Чарторийський чоловічий монастир