Mingajny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m źródła/przypisy + liczba ludności z 2011 + kod pocztowy
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
drobne merytoryczne
Linia 25: Linia 25:


== Historia ==
== Historia ==
Założona w [[1311]] roku na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]], przywilej lokacyjny wydał biskup [[Eberhard z Nysy]]. Po zniszczeniach wojennych biskup warmiński [[Łukasz Watzenrode]] odnowił w [[1505]] r. przywilej lokacyjny. W czasach [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|I Rzeczypospolitej]] wieś przynależała administracyjnie do [[Księstwo Warmińskie|Księstwa Warmińskiego]] [[Prowincja wielkopolska|prowincji wielkopolskiej]] [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]]. Po [[I rozbiór Polski|I rozbiorze Polski]] w [[Zabór pruski|zaborze pruskim]]. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]].
Założona w [[1311]] roku na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]], w miejscu dawnej pruskiej osady Mynyen, przywilej lokacyjny wydał biskup [[Eberhard z Nysy]]. Na założenie wsi wydzielono 100 włók ziemi (ok. 1600 dzisiejszych hektarów), w tym 4 włóki zarezerwowano pod budowę kościoła. Po zniszczeniach wojennych w XV wieku biskup warmiński [[Łukasz Watzenrode]] odnowił w [[1505]] r. przywilej lokacyjny.
W czasach [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|I Rzeczypospolitej]] wieś przynależała administracyjnie do [[Księstwo Warmińskie|Księstwa Warmińskiego]] [[Prowincja wielkopolska|prowincji wielkopolskiej]] [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]]. Po [[I rozbiór Polski|I rozbiorze Polski]] w [[Zabór pruski|zaborze pruskim]]. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]].


== Zabytki ==
== Zabytki ==
Do zabytków wsi należy gotycki kościół pw. [[Wawrzyniec z Rzymu|św. Wawrzyńca]] zbudowany w latach 1350-1375<ref name="mapa2007">Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ​​{{ISBN|83-7200-631-8}} s. 142</ref>, restaurowany w XVII i XVIII w. oraz na pocz. XX w. z neogotyckim wyposażeniem wnętrza. Szczególnie godny uwagi jest późnogotycki tryptyk umieszczony w ołtarzu głównym ([[ołtarz]] z 1649 r.).


* kościół pw. [[Wawrzyniec z Rzymu|św. Wawrzyńca]] zbudowany w latach 1350-1375<ref name="mapa2007">Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ​​{{ISBN|83-7200-631-8}} s. 142</ref>, restaurowany w XVII i XVIII w. oraz na pocz. XX w. z neogotyckim wyposażeniem wnętrza. Szczególnie godny uwagi jest późnogotycki tryptyk umieszczony w ołtarzu głównym ([[ołtarz]] z 1649 r.). Pierwsze wzmianki o kościele pochodzą z przywileju lokacyjnego wsi z 1311 roku. W dokumencie z 1338 roku wspomniano o proboszczu. Istniejący w tym czasie drewniany kościół spłonął, dlatego w latach 1350-1375, wzniesiono kościół murowany. Świątynię odrestaurowano po zniszczeniach wojennych w latach 1688-1689. W 1717 roku wyremontowano wieżę, a w latach 1899-1901 kościół został znacznie rozbudowany - podwyższono i zasklepiono nawę, podwyższono wieżę, dobudowano prezbiterium i szeroki transept. W dniu 1 czerwca 1904 roku, kościół został na nowo konsekrowany. W 1931 roku przebudowano szczyty transeptu. Kościół został uszkodzony pod koniec II wojny światowej, ale szkody usunięto. Przy ścianie północnej znajduje się stara, gotycka zakrystia. Znaczna część wystroju świątyni pochodzi z okresu przebudowy z początku XX wieku.
⚫
W okolicznych lasach znajduje się część sieci umocnień tzw. "trójkąta lidzbarskiego".
** W główny neogotycki ołtarz wmontowano tryptyk z około 1520 roku, z wcześniejszego ołtarza szafkowego.
** boczne ołtarze: renesansowy św. Józefa i barokowy św. Mikołaja.
** W kruchcie pod wieżą znajduje się dużych rozmiarów krucyfiks z XVII wieku.
** W kościele znajdują się także cenne zabytki sztuki złotniczej, w tym m.in.: monstrancja z 1674 roku, a także puszka na komunikanty (cyborium) z XVII wieku, wykonane przez Michała Ruhnaua z Jezioran, kielich z pateną z drugiej połowy XVII wieku, lampka wieczna z z 1700 roku, trybularza rokokowy, wykonany przez złotnika dobromiejskiego Antoniego Kriegera<ref>{{Cytuj |tytuł = Kościół Świętego Wawrzyńca w Mingajnach - Nasza Warmia |data dostępu = 2020-03-06 |opublikowany = naszawarmia.pl |url = http://naszawarmia.pl/ciekawe-miejsca/507/Kosciol-Swietego-Wawrzynca-w-Mingajnach?fbclid=IwAR0JMj99hap8b1MNn-9UoT6tmdsduW3BuOPbBxr46jO9uSfLedIDWV2OUXM}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Kościół pw. św. Wawrzyńca w Mingajnach – LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR |data dostępu = 2020-03-06 |opublikowany = leksykonkultury.ceik.eu |url = http://leksykonkultury.ceik.eu/index.php/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_pw._%C5%9Bw._Wawrzy%C5%84ca_w_Mingajnach?fbclid=IwAR2Fvr6gZZiExi15nZ_b39KKqk3X_yZUZ_RX2W02ZC3Z4aqh361-xS8v64c}}</ref>.
⚫
* W okolicznych lasach znajduje się część sieci umocnień tzw. "trójkąta lidzbarskiego".


== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 13:06, 6 mar 2020

Artykuł

54°9′30″N 20°14′46″E

- błąd

38 m

WD

54°9'55.08"N, 20°15'3.96"E

- błąd

0 m

Odległość

887 m

Mingajny
wieś
{{{alt zdjęcia}}}
Kościół św. Wawrzyńca
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

lidzbarski

Gmina

Orneta

Liczba ludności (2011)

481[1]

Strefa numeracyjna

55

Kod pocztowy

11-130[2]

Tablice rejestracyjne

NLI

SIMC

0153910

Położenie na mapie gminy Orneta
Mapa konturowa gminy Orneta, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Mingajny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Mingajny”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Mingajny”
Położenie na mapie powiatu lidzbarskiego
Mapa konturowa powiatu lidzbarskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Mingajny”
Ziemia54°09′30″N 20°14′46″E/54,158333 20,246111
Multimedia w Wikimedia Commons

Mingajny – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Orneta. Wieś leży na Równinie Orneckiej, w historycznym regionie Warmia.

Historia

Założona w 1311 roku na prawie chełmińskim, w miejscu dawnej pruskiej osady Mynyen, przywilej lokacyjny wydał biskup Eberhard z Nysy. Na założenie wsi wydzielono 100 włók ziemi (ok. 1600 dzisiejszych hektarów), w tym 4 włóki zarezerwowano pod budowę kościoła. Po zniszczeniach wojennych w XV wieku biskup warmiński Łukasz Watzenrode odnowił w 1505 r. przywilej lokacyjny.

W czasach I Rzeczypospolitej wieś przynależała administracyjnie do Księstwa Warmińskiego prowincji wielkopolskiej Korony Królestwa Polskiego. Po I rozbiorze Polski w zaborze pruskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Zabytki

  • kościół pw. św. Wawrzyńca zbudowany w latach 1350-1375[3], restaurowany w XVII i XVIII w. oraz na pocz. XX w. z neogotyckim wyposażeniem wnętrza. Szczególnie godny uwagi jest późnogotycki tryptyk umieszczony w ołtarzu głównym (ołtarz z 1649 r.). Pierwsze wzmianki o kościele pochodzą z przywileju lokacyjnego wsi z 1311 roku. W dokumencie z 1338 roku wspomniano o proboszczu. Istniejący w tym czasie drewniany kościół spłonął, dlatego w latach 1350-1375, wzniesiono kościół murowany. Świątynię odrestaurowano po zniszczeniach wojennych w latach 1688-1689. W 1717 roku wyremontowano wieżę, a w latach 1899-1901 kościół został znacznie rozbudowany - podwyższono i zasklepiono nawę, podwyższono wieżę, dobudowano prezbiterium i szeroki transept. W dniu 1 czerwca 1904 roku, kościół został na nowo konsekrowany. W 1931 roku przebudowano szczyty transeptu. Kościół został uszkodzony pod koniec II wojny światowej, ale szkody usunięto. Przy ścianie północnej znajduje się stara, gotycka zakrystia. Znaczna część wystroju świątyni pochodzi z okresu przebudowy z początku XX wieku.
    • W główny neogotycki ołtarz wmontowano tryptyk z około 1520 roku, z wcześniejszego ołtarza szafkowego.
    • boczne ołtarze: renesansowy św. Józefa i barokowy św. Mikołaja.
    • W kruchcie pod wieżą znajduje się dużych rozmiarów krucyfiks z XVII wieku.
    • W kościele znajdują się także cenne zabytki sztuki złotniczej, w tym m.in.: monstrancja z 1674 roku, a także puszka na komunikanty (cyborium) z XVII wieku, wykonane przez Michała Ruhnaua z Jezioran, kielich z pateną z drugiej połowy XVII wieku, lampka wieczna z z 1700 roku, trybularza rokokowy, wykonany przez złotnika dobromiejskiego Antoniego Kriegera[4][5].
  • W okolicznych lasach znajduje się część sieci umocnień tzw. "trójkąta lidzbarskiego".

Przypisy

  1. ↑ Wieś Mingajny (warmińsko-mazurskie) » mapy, GUS, nieruchomości, szkoły, regon, atrakcje, kod pocztowy, kierunkowy, edukacja, przedszkola, demografia, zabytki, statystyki, tabele, linie kolejowe [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-12-19] (pol.).
  2. ↑ Kod pocztowy Mingajny •• Wyszukiwarka, kody pocztowe, ulice, mapa [online], www.kodypocztowe.info [dostęp 2019-12-19].
  3. ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ​​ISBN 83-7200-631-8 s. 142
  4. ↑ Kościół Świętego Wawrzyńca w Mingajnach - Nasza Warmia [online], naszawarmia.pl [dostęp 2020-03-06].
  5. ↑ Kościół pw. św. Wawrzyńca w Mingajnach – LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR [online], leksykonkultury.ceik.eu [dostęp 2020-03-06].

Bibliografia

  • Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 135

Linki zewnętrzne

Gmina Orneta
Siedziba gminy
Sołectwa
Miejscowości niesołeckie

Herb gminy Orneta

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mingajny&oldid=58988065”