Stanisław Tęgoborski

Stanisław Tęgoborski
	; Szreniawa
Rodzina	Tęgoborscy
Data urodzenia	ok. poł. XVII w.
Data śmierci	po 1715
Żona	Agata Wodzicka herbu Leliwa
Dzieci	Marianna (Aria), Jan, Stefan, Jakub

Stanisław Tęgoborski herbu Szreniawa – rotmistrz husarii, pułkownik wojsk królewskich, uczestnik bitwy pod Chocimiem i odsieczy wiedeńskiej, starosta małogoski, członek Komisji Monetarnej.

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny Tęgoborskich herbu Szreniawa z Krzyżem z krakowskiego. W okolicach Jędrzejowa Tęgoborscy posiadali Ludynię^[2], Imielno, Lipno i Jakubów.

Kariera[edytuj | edytuj kod]

11 listopada 1673 – brał udział w bitwie pod Chocimiem
12 września 1683 – był uczestnikiem odsieczy wiedeńskiej
Poseł na sejm 1685 roku z województwa sandomierskiego^[3].
1685 – na mocy ustawy sejmowej uzyskał starostwo małogoskie, został wyznaczony na komisarza do spraw monetarnych, we wrześniu tego roku poślubił Agatę, córkę Jana Wawrzyńca z Granowa Wodzickiego^[4] herbu Leliwa, skarbnika nurskiego i sekretarza królewskiego.
1691 – odkupił od Jana Tęgoborskiego dobra Imielno.
Poseł na sejm 1693 roku z województwa sandomierskiego^[5].
1697 – Podczas sejmu elekcyjnego Stanisław Tęgoborski był przeciwny kandydaturze księcia Contiego na króla Polski. Razem z kasztelanem małogoskim Mikołajem Krasińskim i wieloma innymi posłami podpisał OZNAYMIENIE KROLA NOWO OBRANEGO, NA SEYMIE WALNYM ELEKCYI MIĘDZY WARSZAWĄ A WOLĄ DIE 27 JUNIJ ANNO 1697. Nowym królem Polski został Fryderyk August I Wettyn, który rządził Polską jako August II Mocny.

W 1704 roku jako deputat województwa krakowskiego podpisał pacta conventa Stanisława Leszczyńskiego^[6].

Starostą małogoskim był w latach 1685–1715. Folwark starosty małogoskiego znajdował się w Cieślach^[7]. Podczas wojny północnej, w czerwcu roku 1702 wojska szwedzkie Karola XII^[8] stacjonujące w Małogoszczu zdewastowały zarówno folwark, jak i zabudowania chłopskie. Regres gospodarczy starostwa pogłębił się w roku 1709, gdyż królewszczyznę małogoską nawiedziła nie spotykana w jej historii zaraza morowa^[9]. W roku 1715 starostwo małogoskie nabył Remigian Kucharski.

Kasper Niesiecki tak o nim napisał w Chocimskiej i Wiedeńskiej expedycyi znaczne męstwo swoje pokazał^[10].

W Encyklopedii Orgelbranda napisano był jednym z najdzielniejszych swego czasu rycerzy, na wyprawach pod Chocimiem i Wiedniem świetnie się odznaczył^[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Została wydana za Stanisława Dąmbskiego herbu Godziemba, dziedzica Oksy. Ślub odbył się w dniu 12 lutego 1714 w romańskim kościele św. Mikołaja w Imielnie. Synem ich był Roch Dąmbski, pułkownik polskich wojsk koronnych (1757)
↑ Ludynia była w rękach Tęgoborskich od 1601 do 1683. Piotr Tęgoborski założył w Ludyni park i postawił okazały i oryginalny dwór. W 1644 r. rozbudował kościół w Kozłowie
↑ Robert Kołodziej, "Ostatni wolności naszej klejnot". Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 538.
↑ Jan Wawrzyniec został w 1676 r. nobilitowany i przyjęty do herbu Leliwa i przydomku "z Granowa" przez Prokopa Jana z Granowa Granowskiego, od tego czasu pisał się "z Granowa Wodzicki"
↑ Robert Kołodziej, "Ostatni wolności naszej klejnot". Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 547.
↑ Articuli pactorum conventorum Stanów tej Rzeczypospolitej i W. X. L. i państw do nich nalężących z Posłami JKM [...], s. 18.
↑ nowy dwór starosty w Cieślach wzniósł w roku 1638 Samuel Lanckoroński
↑ Karol XII nocował w Małogoszczu w dniu 29 czerwca 1702
↑ W obawie przed zarazą ludność uciekła do lasów kozłowskich i przebywała w nich około miesiąca. W rezultacie tej plagi zmarło 518 osób
↑ Por. Herbarz polski Kaspra Niesieckiego, t. 9, s. 69 -70
↑ Por. Encyklopedia Orgelbranda, t. 25, s. 254

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, tom 9, Lipsk, 1842, s. 69-70
Hipolit Stupnicki, Herbarz polski i imionospis zasłużonych w Polsce ludzi wszystkich stanów i czasów: ułożony porządkiem alfabetycznym na podstawie herbarza Niesieckiego i manuskryptów, tom 3, Lwów, 1862, s. 140
E. Kosik, Starostwo niegrodowe małogoskie od XV do końca XVIII, "Studia Historyczne", R. 19, 1976, z. 4 (75), s. 514 i 523.
Cz. Hadamik, D. Kalina, E. Traczyński, Miasto i Gmina Małogoszcz, Kielce 2006, s.227

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Oznaymienie Krola Nowo Obranego, Na Seymie Walnym Elekcyi Między Warszawą A Wolą DIE 27 JUNIJ ANNO 1697. plewako.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
Spis Rycerstwa Polskiego z wyprawy Wiedeńskiej 1683

[1] Została wydana za Stanisława Dąmbskiego herbu Godziemba, dziedzica Oksy. Ślub odbył się w dniu 12 lutego 1714 w romańskim kościele św. Mikołaja w Imielnie. Synem ich był Roch Dąmbski, pułkownik polskich wojsk koronnych (1757)

[2] Ludynia była w rękach Tęgoborskich od 1601 do 1683. Piotr Tęgoborski założył w Ludyni park i postawił okazały i oryginalny dwór. W 1644 r. rozbudował kościół w Kozłowie

[3] Robert Kołodziej, "Ostatni wolności naszej klejnot". Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 538.

[4] Jan Wawrzyniec został w 1676 r. nobilitowany i przyjęty do herbu Leliwa i przydomku "z Granowa" przez Prokopa Jana z Granowa Granowskiego, od tego czasu pisał się "z Granowa Wodzicki"

[5] Robert Kołodziej, "Ostatni wolności naszej klejnot". Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 547.

[6] Articuli pactorum conventorum Stanów tej Rzeczypospolitej i W. X. L. i państw do nich nalężących z Posłami JKM [...], s. 18.

[7] wy dwór starosty w Cieślach wzniósł w roku 1638 Samuel Lanckoroński

[8] Karol XII nocował w Małogoszczu w dniu 29 czerwca 1702

[9] W obawie przed zarazą ludność uciekła do lasów kozłowskich i przebywała w nich około miesiąca. W rezultacie tej plagi zmarło 518 osób

[10] Por. Herbarz polski Kaspra Niesieckiego, t. 9, s. 69 -70

[11] Por. Encyklopedia Orgelbranda, t. 25, s. 254

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]