Stanisław Kałużyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje) o 08:58, 18 sty 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Stanisław Kałużyński
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

6 sierpnia 1925
Świerczów

Data śmierci

6 stycznia 2007

profesor nauk humanistycznych
Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski

Doktorat

1955
UW

Profesura

1971

profesor UW

Stanisław Paweł Kałużyński (ur. 6 sierpnia 1925 w Świerczowie, zm. 6 stycznia 2007) – profesor zwyczajny, doktor habilitowany, światowej sławy ałtaista, językoznawca i badacz kultury Azji Środkowej i Syberii, mongolista i jakutolog, popularyzator wiedzy o Mongolii, w latach 1970-2004 członek komitetu redakcyjnego „Rocznika Orientalistycznego”, oraz w latach 1974-2005 serii „Prace Orientalistyczne”. Autor blisko 150 prac naukowych, wykładowca uniwersytecki.

Życiorys

Szkołę podstawową i dwie klasy gimnazjum ukończył w dwudziestoleciu międzywojennym w Tarnowie. W czasie II wojny światowej w latach 1943-1944 był związany z AK.

Maturę zdał w 1946, studiował na kierunku bliskowschodnim w Instytucie Filologii Orientalnej Uniwersytetu Wrocławskiego. W styczniu 1951 roku podjął jako magister pracę w Instytucie Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego, w Katedrze Filologii Indyjskiej (obecnie Katedra Ludów Azji Środkowej).

W 1955 roku uzyskał tytuł kandydata nauk, a rok później odbył roczny staż w Jakucku, Leningradzie i Moskwie. Efektem pobytu w ZSRR była uznana na świecie praca – „Mongolische Elemente in der Jakutischen Sprache”, która umożliwiła Kałużyńskiemu habilitację, a w późniejszym okresie uzyskanie tytułu docenta.

W 1971 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1979 roku profesora zwyczajnego, na emeryturę przeszedł w 1995 r., mimo to do 2006 r. był wykładowcą w Zakładzie Turkologii i Ludów Azji Środkowej Instytutu Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1972 roku należał do PZPR[1].

W uznaniu zasług został uhonorowany między innymi tytułem doktora honoris causa Narodowego Uniwersytetu Mongolskiego w 2006 r. oraz wybrany na członka honorowego Mongolskiej Akademii Nauk. Był wieloletnim działaczem i członkiem Komitetu Nauk Orientalistycznych PAN oraz zastępcą jego przewodniczącego w latach 1971-1992. Był również członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (Wydział I Językoznawstwa i Historii Literatury) oraz zagranicznych towarzystw: Société Finno-Ougrienne i Societas Uralo-Altaica.

Został pochowany 19 stycznia 2007 r. na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie.

Odznaczony m.in.: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej[1]. Władze mongolskie odznaczyły go między innymi: Medalem 50-lecia Mongolskiej Republiki Ludowej i Orderem Gwiazdy Polarnej (1995).

Wybrana bibliografia

  • Dawni Mongołowie, PIW, Warszawa 1983.
  • Imperium mongolskie, Wydawnictwo Wiedza Powszechna {1970}
  • Klasyczny język mongolski, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa
  • Tradycje i legendy ludów Mongolii, Wydawnictwo ISKRY, Warszawa 1978.
  • Tradycje i legendy ludów tureckich, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1977.
  • Tajna historia Mongołów: anonimowa kronika mongolska z XIII w. / przeł. z mong., wstępem i koment. opatrzył Stanisław Kałużyński ; oprac. graf. Andrzej Strumiłło. – Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970

Przypisy

  1. a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 365. ISBN 83-223-2073-6.

Literatura biograficzna

  • Stachowski Marek: „Słowo wstępne”, [w:] Kałużyński Stanisław: Iacutica. Prace jakutoznawcze, Warszawa 1995, s. 7-12 (+ wersja niemiecka: s. 13-19).

Linki zewnętrzne