Suwak irański
| Meriones vinogradovi[1] | |
| Heptner, 1931[2] | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
suwak irański |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
 | |
Suwak irański[4] (Meriones vinogradovi) – gatunek ssaka z podrodziny myszoskoczków (Gerbillinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący na Bliskim Wschodzie[3][5].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Suwak irański występuje w północnej Syrii, Turcji (wschodnia Anatolia), Armenii, południowo-zachodnim Azerbejdżanie i północno-zachodnim Iranie; granice w Mezopotamii są nieustalone[6]. Badania przeprowadzone w 1957 roku wskazywały, że jest pospolity w Syrii i Nachiczewańskiej Republice Autonomicznej, natomiast rzadko znajdowano osobniki z tureckiej populacji[3].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1931 roku rosyjski zoolog Władimir Heptner nadając mu nazwę Meriones vinogradovi[2]. Holotyp pochodził z Tebriz, w Azerbejdżanie Wschodnim, w Iranie[5].
Geometryczna analiza morfometryczna czaszek przeprowadzona w 2013 roku odróżniła M. vinogradovi od M. tristrami[7]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[6].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Meriones: według Theodore Palmera nazwa pochodzi od gr. μηρος mēros „biodro, udo”[8]; natomiast Ephraim Nissan uważa, że nazwa pochodzi od Merionesa (gr. Μηριoνης Meriones), kreteńskiego wojownika z mitologii greckiej[9].
- vinogradovi: Boris Stiepanowicz Winogradow (1891–1958), rosyjski zoolog[10].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 140–170 mm, długość ogona 130–170 mm, długość ucha 19–22 mm, długość tylnej stopy 31–39 mm; masa ciała 100–200 g[11].
Biologia[edytuj | edytuj kod]
Suwak irański zamieszkuje półpustynie, nagie szczyty gór i pustkowia. Gryzoń ten prowadzi stadny tryb życia, kopie nory; zimą i wiosną jest aktywny w dzień, latem częściej po zmroku. Żywi się nasionami i trawami. Samice dojrzewają płciowo w wieku trzech miesięcy, w ciągu roku mogą wydać na świat do pięciu miotów. Ciąża trwa 21–23 dni, w niewoli rodzi się zwykle 7–8 młodych[1].
Populacja[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten zamieszkuje dość duże terytorium, w tym wiele obszarów chronionych. Nie wiadomo, czy istnieją zagrożenia mogące mieć wpływ na liczebność populacji tego gatunku, ani jaki jest trend w zmianach liczebności populacji. Obecnie jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Meriones vinogradovi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b V.G. Heptner. Notizen über die Gerbillinae (Mammalia, Muridae). III. „Zoologischer Anzeiger”. 94, s. 122, 1931. (niem.).
- ↑ a b c d B. Kryštufek, N. Yigit & G. Amori, Meriones vinogradovi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2010, wersja 2021-3 [dostęp 2022-01-17] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 262. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Meriones (Pallasiomys) vinogradovi. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-17].
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 456. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ F.T. Yazdi & D. Adriaens. Cranial variation in Meriones tristrami (Rodentia: Muridae: Gerbillinae) and its morphological comparison with Meriones persicus, Meriones vinogradovi and Meriones libycus: A geometric morphometric study. „Journal of Zoological Systematics and Evolutionary Research”. 51 (3), 2013. DOI: 10.1111/jzs.12020. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 410, 1904. (ang.).
- ↑ E. Nissan. Proper name to zoonym as a neologisation device, 2: Israeli Hebrew names for extant and Mesozoic taxa. „Diacronia”. 2, s. 856, 2013. (ang.).
- ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 432. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- ↑ Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 645. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).