Trzydziesty siódmy rząd Izraela
 Izrael
| |
.jpg)
| |
| Premier | |
|---|---|
| Partie |
Likud, Szas, Zjednoczony Judaizm Tory, Religijny Syjonizm, Żydowska Siła, No’am |
| Kadencja |
od 29 grudnia 2022 |
| Poprzedni | |
| Następny | |
Trzydziesty siódmy rząd Izraela został wyłoniony przez XXV Kneset po wyborach parlamentarnych w 2022 roku. 29 grudnia 2022 roku nowy rząd Benjamina Netanjahu został zaprzysiężony i otrzymał wotum zaufania.
W skład rządu wchodzą Likud, Szas, Zjednoczony Judaizm Tory, Religijny Syjonizm, Żydowska Siła i No’am.
Formowanie rządu[edytuj | edytuj kod]
9 listopada 2022 roku prezydent Izraela Jicchak Herzog rozpoczął spotkania z przedstawicielami partii politycznych wybranych do Knesetu. W ich trakcie każda partia wskaże prezydentowi przywódcę formacji, który powinien sformować nowy rząd. Według oficjalnych wyników wyborów rząd zostanie najprawdopodobniej sformowany przez lidera Likudu Benjamina Netanjahu. Jego partia wraz z potencjalnymi koalicjantami posiada 64 posłów (Szas, Zjednoczony Judaizm Tory, Religijny Syjonizm, Żydowska Siła, No’am). Partie arabskie – Ra’am i Hadasz-Ta’al zapowiedziały, że nie wskażą żadnego kandydata. Pozostałe partie opozycyjne, tj. Ha-Machane ha-Mamlachti Beniego Ganca i Nasz Dom Izrael Awigodra Liebermana, nie określiły po wyborach, kto będzie ich kandydatem[1].
13 listopada prezydent Herzog powierzył, jako pierwszemu, Benjaminowi Netanjahu misję stworzenia izraelskiego rządu[2]. Netanjahu zyskał poparcie 64 posłów. Ustępujący premier Ja’ir Lapid otrzymał poparcie 28 posłów, z Jest Przyszłość i Partii Pracy[3].
Netanjahu chciał powołać rząd do 16 listopada, jednak rozmowy przedłużyły się. Prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden wyraził zaniepokojenie z faktu chęci przekazania tzw. ministerstw siłowych przedstawicielom narodowo-religijnych partii. Ministerstwo Bezpieczeństwa Wewnętrznego miałoby przypaść Ben-Gwirowi (Żydowska Siła), natomiast zainteresowanie objęciem stanowiska ministra obrony wyraził Becalel Smotricz (Religijny Syjonizm). Największe kontrowersje wywołała kandydatura Smotricza. Amerykanie uważają, że jest to polityk nieobliczalny i jego obecność w rządzie może utrudnić amerykańsko-izraelską współpracę. Ministerstwo Obrony w Izraelu ma kompetencje związane z osadnictwem żydowskim na Zachodnim Brzegu i administrowaniem tym obszarem. Smotricz podkreślił, że interesuje go wyłącznie to ministerstwo. Ben-Gwir zapowiedział natomiast, iż jego partia wejdzie do koalicji wyłącznie, kiedy będzie w niej Religijny Syjonizm[4][5]. Obecność w rządzie Smotricza i Ben-Gwira niepokoi również żydowską diasporę na świecie ze względu na nietolerowanie przez obu polityków liberalnych odłamów judaizmu[6].
16 listopada Netanjahu otrzymał kolejne warunki umowy koalicyjnej od Żydowskiej Siły. Likud zgodził się na serię retroaktywnych legalizacji nieautoryzowanych osiedli na Zachodnim Brzegu. Ponadto Netanjahu przystał na rozbudowę drogi nr 60, która przecina Zachodni Brzeg z północy na południe oraz rozszerzenie prawa, które nie nakazuje wnoszenia zarzutów przeciwko osobie używającej siły w celu obrony swojego domu oraz każdemu zapobiegającemu atakowi na bazę wojskową. W tym samym czasie duchowe przywództwo partii Szas oraz jej lider Arje Deri wysunęli żądania, aby w przyszłym rządzie Ministerstwo Finansów przypadło właśnie Deriemu. Z kolei ortodoksyjny Zjednoczony Judaizm Tory przedstawił Likudowi postulat, aby uchylić prawo zezwalające na wnoszenie chamecu i niekoszernej żywności na teren szpitala przez odwiedzających podczas święta Pesach[7].
20 listopada Religijny Syjonizm i Zjednoczony Judaizm Tory wniosły kolejny postulat w rozmowach koalicyjnych. Obie partie chcą, aby w organizowanych przez państwo wydarzeniach publicznych i w przestrzeni publicznej obowiązywała segregacja płciowa. Postulat ten dotyczy w szczególności komunikacji publicznej przejeżdżającej przez religijne dzielnice miast (miejsca dla kobiet zlokalizowane z tyłu autobusów), osobne klasy dla chłopców i dziewczyn w szkołach publicznych, osobne miejsca siedzące podczas wydarzeń państwowych[8].
27 listopada podano informację, że drugą partią, z którą Likud podpisał umowę koalicyjną, stała się No’am. Pierwszą była Żydowska Siła[9].
21 grudnia, w ostatni dzień okresu, w którym Netanjahu musiał uzgodnić szczegóły dotyczące przyszłego rządu, prezydent Herzog otrzymał informację o tym, iż Likudowi udało się ustalić wszystkie szczegóły w sprawie powołania rządu[10]. Zgodnie z izraelskim prawem, Netanjahu po tym fakcie musiał zawiadomić przewodniczącego Knesetu, aby ten poinformował o tym parlament. Następnie na zaprzysiężenie nowego rządu Netanjahu będzie mieć siedem dni[11].
29 grudnia Netanjahu zaprzysiągł 37. rząd Izraela i otrzymał dla niego wotum zaufania przegłosowane przez 63 posłów (koalicja posiada 64 posłów). Na tym samym posiedzeniu Amir Ochanna został wybrany na nowego przewodniczącego Knesetu[12].
24 stycznia 2023 Arje Deri przestał sprawować funkcje ministra[13]. Został odwołany przez premiera po decyzji Sądu Najwyższego, który stwierdził, że nie może piastować urzędu z powodu jego wyroków skazujących za przestępstwa podatkowe[14][15]. Obowiązki ministra spraw wewnętrznych zaczął pełnić Micha’el Malki’eli, a ministra zdrowia Jo’aw Ben Cur[16]. 12 października 2023 r. Izraelski parlament przegłosował poszerzenie rządu o pięciu ministrów z opozycyjnej dotąd partii i utworzenie przez to rządu jedności. Kneset zatwierdził nominacje na ministrów bez teki dla członków partii Jedność Narodowa: emerytowanych generałów i byłych szefów sztabu generalnego Beniego Ganca i Gadiego Ejzenkota, Gideona Saara, Hiliego Tropera i Jifat Szaszy-Biton[17].
Skład rządu[edytuj | edytuj kod]
.JPG)
.jpg)
.jpeg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_(cropped).jpg)
Źródło: הממשלה ה-37, Kneset (dostęp: 30.12.2022).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Winer 2022 ↓.
- ↑ Keller-Lynn 2022a ↓.
- ↑ Tov 2022 ↓.
- ↑ Shalev 2022 ↓.
- ↑ Siegal 2022 ↓.
- ↑ Klein 2022 ↓.
- ↑ Netanyahu agrees to Ben Gvir demand to legalize dozens of outposts, Homesh yeshiva, „The Times of Israel”, 16 listopada 2022 [dostęp 2022-11-19].
- ↑ Gross 2022 ↓.
- ↑ Keller-Lynn 2022b ↓.
- ↑ Zarchja 2022 ↓.
- ↑ Keller-Lynn 2022c ↓.
- ↑ Keller-Lynn 2022d ↓.
- ↑ Knesset Member Aryeh Machluf Deri [online], Kneset [dostęp 2023-02-14] (ang.).
- ↑ Robert Stefanicki, Izraelski sąd: przestępca nie może być ministrem. Premier Netanjahu ma kłopot [online], wyborcza.pl, 19 stycznia 2023 [dostęp 2023-02-14] (pol.).
- ↑ Amir Tal, Pauline Lockwood, Netanyahu dismisses key ally Aryeh Deri after High Court order [online], CNN, 22 stycznia 2023 [dostęp 2023-02-14] (ang.).
- ↑ Thirty-Seventh Government [online], Kneset [dostęp 2023-01-14] (ang.).
- ↑ Powstał rząd jedności w Izraelu. Teraz czas na komisję wojenną - Bankier.pl [online], bankier.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Juda Ari Gross, Orthodox parties demand legalization of gender-segregated public events, „The Times of Israel”, 20 listopada 2022 [dostęp 2022-11-20].
- Carrie Keller-Lynn, Netanyahu tasked with forming coalition, vows to be PM for ‘all Israel’s citizens, „The Times of Israel”, 13 listopada 2022a [dostęp 2022-11-13].
- Carrie Keller-Lynn, Netanyahu puts extremist homophobic politician in charge of Israel’s Jewish identity, „The Times of Israel”, 26 listopada 2022b [dostęp 2022-11-26].
- Carrie Keller-Lynn, ‘I’ve done it’: Netanyahu announces his 6th government, Israel’s most hardline ever, „The Times of Israel”, 21 grudnia 2022c [dostęp 2022-12-29].
- Carrie Keller-Lynn, Netanyahu returns as PM, wins Knesset support for Israel’s most hardline government, „The Times of Israel”, 29 grudnia 2022d [dostęp 2022-12-29].
- Zvika Klein, Do Ben-Gvir, Smotrich threaten Israel's ties with Diaspora Jews?, „The Jerusalem Post”, 11 listopada 2022 [dostęp 2022-11-17].
- Tal Shalev, Netanyahu considers forming government without Religious Zionist Party -analysis, „The Jerusalem Post”, 17 listopada 2022 [dostęp 2022-11-17].
- Tobias Siegal, Netanyahu said to tell Smotrich he won’t get defense job, because of US objections, „The Times of Israel”, 16 listopada 2022 [dostęp 2022-11-17].
- Michael Hauser Tov, Israeli President Herzog Officially Tasks Netanyahu With Forming Next Government, „Ha-Arec”, 13 listopada 2022 [dostęp 2022-11-13].
- Stuart Winer, Herzog to begin formal consultations on who should form new coalition, „The Times of Israel”, 9 listopada 2022 [dostęp 2022-11-09].
- Cwi Zarchja, נתניהו הודיע לנשיא: עלה בידי להרכיב ממשלה, „Kalkalist”, 22 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-29].
