Wanaty (województwo mazowieckie)

Wanaty
	wieś
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	garwoliński
Gmina	Łaskarzew
Strefa numeracyjna	25
Kod pocztowy	08-450
Tablice rejestracyjne	WG
SIMC	0678481
	Położenie na mapie gminy wiejskiej Łaskarzew Wanaty
	Położenie na mapie Polski Wanaty
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Wanaty
	Położenie na mapie powiatu garwolińskiego Wanaty
	51°47′25″N 21°29′44″E/51,790278 21,495556

Wanaty – wieś (do 31 grudnia 2002 część wsi Lewików) w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Łaskarzew^[3]^[4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

28 lutego 1944 wieś Wanaty została spacyfikowana z polecenia okupacyjnego starosty garwolińskiego, Karla Freudenthala. Tego dnia Niemcy zamordowali we wsi 108 Polaków – w tym 35 kobiet i 47 dzieci. Z tej liczby 105 ofiar było mieszkańcami Wanat, podczas gdy trzy pozostałe pochodziły z sąsiednich miejscowości (Dąbrowy, Pilczyna Starego i Podwierzbia). Wieś po uprzednim ograbieniu doszczętnie spalono. Pretekstem do przeprowadzenia masakry była śmierć kilku niemieckich żandarmów, zabitych tydzień wcześniej w partyzanckiej zasadzce w lesie nieopodal Wanat^[5].

Osobny artykuł: Pacyfikacja wsi Wanaty.

Po 1945 we wsi ustawiono obelisk z pamiątkową tablicą, ku czci ofiar masakry z 1944^[6]. 1 stycznia 2003 Wanaty, dotychczasowa część wsi Lewików, uzyskały status wsi^[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 143975
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1324 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b GUS. Wyszukiwarka TERYT
↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1981, s. 346–347.
↑ Danuta Piętka: Wieś Wanaty – w 60 rocznicę pacyfikacji. 2004.
↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie ustalenia i zmiany urzędowych nazw niektórych miejscowości w województwach: dolnośląskim, kujawsko-pomorskim, lubelskim, lubuskim, mazowieckim, opolskim, podlaskim, pomorskim, śląskim, świętokrzyskim, warmińsko-mazurskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim oraz obiektu fizjograficznego w województwie podkarpackim (Dz.U. z 2002 r. nr 233, poz. 1964).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Wanaty (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 934 .
Michał Bożek, "Tragedia wsi Wanaty", 2003-2007. free.of.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-12)].
Biuletyn Informacyjny Nasz Wspólny Powiat - pacyfikacja Wanat. wspolnota-powiatowa.neostrada.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-30)].

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 143975

[poczta-2] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1324 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-3] GUS. Wyszukiwarka TERYT

[roz-4] Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[Fajkowski&Religa-5] Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1981, s. 346–347.

[Wieś_Wanaty_-_w_60_rocznicę_pacyfikacji-6] Danuta Piętka: Wieś Wanaty – w 60 rocznicę pacyfikacji. 2004.

[7] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie ustalenia i zmiany urzędowych nazw niektórych miejscowości w województwach: dolnośląskim, kujawsko-pomorskim, lubelskim, lubuskim, mazowieckim, opolskim, podlaskim, pomorskim, śląskim, świętokrzyskim, warmińsko-mazurskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim oraz obiektu fizjograficznego w województwie podkarpackim (Dz.U. z 2002 r. nr 233, poz. 1964).

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

Wsie	Aleksandrów Budel Budy Krępskie Celinów Dąbrowa Dąbrowa-Kolonia Grabina Izdebno Izdebno-Kolonia Kacprówek Krzywda Ksawerynów Leokadia Lewików Lipniki Melanów Nowy Pilczyn Nowy Helenów Sośninka Stary Helenów Stary Pilczyn Uścieniec Wanaty Wola Łaskarzewska Wola Rowska Zygmunty
Kolonie	Janków Rywociny Wiktorzyn Włodków
Osady	Baranicha Rowy
Integralne części wsi	Folwark Klin Kresy Krupa Marysin Onufrynów Piaski Pole Polesie Rowskie Praga Romanów Śliz Uścieniec-Kolonia Warszawa Zygmunty-Kolonia