Wodnicha wonna
_Fr_72887.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
wodnicha wonna |
| Nazwa systematyczna | |
| Hygrophorus cossus (Sowerby) Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 321 (1838) | |
Wodnicha wonna (Hygrophorus cossus (Sowerby) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrophorus, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1798 r. James Sowerby nadając mu nazwę Agaricus cossus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Elias Fries w 1838 r.[1]
- Agaricus cossus Sowerby 1798)
- Hygrophorus cossus var. quercetorum (P.D. Orton) Bon, Migl. & Cherubini 1989
- Hygrophorus eburneus var. cossus (Sowerby) Quél. 1888
- Hygrophorus eburneus var. quercetorum (P.D. Orton) Arnolds 1986
- Hygrophorus eburneus var. quercuum Arnolds 1985
- Hygrophorus quercetorum P.D. Orton 1985
- Hygrophorus quercuum P.D. Orton 1984
- Limacium cossus (Sowerby) Wünsche 1877
- Limacium eburneum var. cossus (Sowerby) J.E. Lange 1923
Nazwę polską nadała w 1997 r. Barbara Gumińska, Stanisław Domański w 1955 r. używał nazwy oślaz biały, forma cuchnąca[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 3–7 cm, za młodu jest wypukły z podwiniętym brzegiem, później rozpostarty, prawie płaski. Powierzchnia w stanie wilgotnym silnie śluzowata, błyszcząca, w stanie suchym gładka i lepka. Jest biała, u starszych owocników przebarwia się na żółto lub jasnoróżowo[4].
Dość grube i rzadkie, dość wąskie, z blaszeczkami, szeroko przyrośnięte lub zbiegające. Początkowo są białe, potem kremowe, żółtawe lub brązowawe. Ostrza blaszek równe[4].
Wysokość 4–10 cm, grubość 0,5-1 cm, walcowaty, często o zwężającej się podstawie, pełny. Powierzchnia delikatnie biało oprószona (zwłaszcza na szczycie), biała, u starszych okazów żółknąca lub różowawa. W stanie wilgotnym często widoczny jest lepki pierścień[4].
W kapeluszu dość cienki, miękki, biały, nie zmieniający barwy po uszkodzeniu. Smak ma łagodny, ale zapach bardzo charakterystyczny, podobny do zapachu gąsienicy trociniarki czerwicy[4].
Biały. Zarodniki eliptyczne, gładkie[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Wodnicha odymiona występuje głównie w Europie, poza nią zanotowana w dwóch miejscach w Ameryce Północnej, oraz w Japonii[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. notowana na kilku stanowiskach. Jej rozprzestrzenienie w Polsce i stopień zagrożenia nie są znane. W Holandii uznana za gatunek zagrożony[3].
Siedlisko: lasy iglaste, zwłaszcza świerkowe i liściaste, zwłaszcza bukowe[3]. Owocniki występują od sierpnia do października, zazwyczaj gromadnie, rzadziej pojedynczo[4].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Przez niektórych uważana za odmianę wodnichy białej (Hygrophorus eburneus). Podobna jest także wodnicha świerkowa (Hygrophorus piceae)[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2019-02-13].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2019-02-13].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
- ↑ a b c d e f g B. Gumińska, Flora Polska (Flora of Poland). Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae), Kraków: Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, 1997, ISBN 83-7052-949-6
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2019-02-13].