Zbrachlin (powiat aleksandrowski)
52°47′12″N 18°52′10″E/52,786667 18,869444| wieś | |
 Kościół pw. św. Wojciecha | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
291[2] |
| Strefa numeracyjna |
54 |
| Kod pocztowy |
87-731[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CAL |
| SIMC |
0871150 |
Położenie na mapie gminy Waganiec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu aleksandrowskiego  | |
| 52°47′12″N 18°52′10″E/52,786667 18,869444[1]
| |
Zbrachlin – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Waganiec[4][5].
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
Wieś duchowna, własność kapituły włocławskiej, położona była w II połowie XVI wieku w powiecie brzeskokujawskim województwa brzeskokujawskiego[6]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa włocławskiego. Wieś sołecka (zobacz jednostki pomocnicze gminy Waganiec w BIP)[7].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczył 291 mieszkańców[2]. Jest trzecią co do wielkości miejscowością gminy Waganiec.
Oświata i religia[edytuj | edytuj kod]
W Zbrachlinie znajduje się Zespół Szkół imienia Ignacego Paderewskiego oraz kościół pw. św. Wojciecha Biskupa Męczennika. Dyrektorem szkoły jest Violetta Smulska, a proboszczem kościoła ks. Henryk Chabasiński.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Zbrachlin, Zbrachlin Stary i Nowy, wieś w powiecie nieszawskim, gminie Straszewo, parafii Zbrachlin, posiada kościół parafialny murowany, szkołę początkową[8].
- Zbrachlin posiadał w roku 1895: 137 mieszkańców i 614 mórg włościańskich
- Zbrachlin Stary 108 mieszkańców i 427 mórg
- Nowy Zbrachlin 123 mieszkańców na 255 morgach ziemi
Według spisu z 1827 r. istniał także Zbrachlin Holendry, własność rządowa, 15 domów i 162 mieszkańców
W liczbie posiadłości arcybiskupów gnieźnieńskich wymienia Brachlin akt z 1136 r., Bralin cum sociis suis et rineis duabus et tutoribus qorum, cum villis suis, aqorum una Ploeensis altera Vladislavensis castelli est. Wieś ta należała do opactwa benedyktynów Panny Maryi w grodzie łęczyckim (Kod. Wielk. 7 i 1406). W roku 1349 Mateusz, biskup włocławski, na prośbę Jana, kasztelana łęczyckiego, ustępuje dziesięciny ze wsi Zbrachlin na miejscowego plebana, w zamian za odstąpioną mu dziesięcinę tegoż plebana we wsi Łęg (Lang). Zapewne tenże sam Jan, już jako wojewoda łęczycki, zamienia z biskupem Mateuszem wieś swą Zbrachlin na wsi biskupie nad Bzurą położone w ziemi łęczyckiej: Sobocice i Zagniszowice, których nazwy zniknęły już w XVI w. (Kod. dypl. poi., II, 286, 727). Według registru poborowego powiatu brzeskiego z r. 1557 wieś Sbrachlino miała 9 łanów kmiecych, 2 sołtysie łany, 13 czynszowników i 2 zagrodników (Pawiń., Wielkop. II, 7). Według notatki z miejscowej księgi metrycznej, kościół murowany, pw. św. Jakuba, wystawił (w miejsce dawnego) w roku 1566 Andrzej Duchnicki, archidiakon włocławski gdy wieś ta należała do kapituły włocławskiej. W roku 1584 kościół ten sprofanowany został, gdy zamieszkały w tej parafii dziedzic dóbr Waganiec Bartłomiej Waganiecki, protestant, albo jak wówczas nazywano heretyk, dla pogrzebania zmarłego syna swego na miejscowym cmentarzu sprowadził z Kościelnej Wsi duchownego kalwińskiego i konwent heretyków. Grunta probostwa około 4 włók rozdane zostały w części kolonistom Zbrachlina, za zabrane im grunta pod budowaną drogę żelazną (kolej), w części zaś dla bezrolnej ludności. Zbrachlin - parafia w dekanacie nieszawskim liczyła w roku 1885 około 1200 dusz.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Według rejestru zabytków NID[9] na listę zabytków wpisane są:
- kościół parafialny pw. św. Wojciecha, 1889, nr rej.: A/476 z 20.01.1995
- cmentarz przykościelny, nr rej.: j.w.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 160415
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1617 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2014-08-21].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-08-05].
- ↑ Zenon Guldon, Rozmieszczenie własności ziemskiej na Kujawach w II połowie XVI w., Toruń 1964, s. 55.
- ↑ Sołtysi Gminy Waganiec – kadencja 2019–2023 [online], Urząd Gminy w Wagańcu, 19 kwietnia 2019 [dostęp 2021-05-06].
- ↑ Zbrachlin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 529.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 5 [dostęp 2016-08-15].
- Siedziba gminy: Waganiec
