Zwoleń (gmina 1870–1925)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zwoleń
gmina wiejska
1870-1915, 1919–1925[1]
Państwo

 Polska

Województwo

kieleckie (II RP)

Powiat

kozienicki

Siedziba

Zwoleń

brak współrzędnych

Zwoleń (do 1870, 1915–1919 i od 1925 miasto Zwoleń) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1925 w woj. kieleckim. Siedzibą władz gminy była osada miejska Zwoleń.

Gmina Zwoleń powstała 1 stycznia?/13 stycznia 1870 w powiecie kozienickim w guberni radomskiej w związku z utratą praw miejskich przez miasto Zwoleń i przekształceniu jej w wiejską gminę Zwoleń w granicach dotychczasowego miasta (wraz z wsiami Praga i Kopciucha)[2].

W 1915 roku austriackie władze okupacyjne wprowadziły administrację cywilną i przekształciły wiejską gminę Zwoleń ponownie w miasto, liczące w 1916 roku 7072 mieszkańców[3]. Władze polskie nie uznały jednak Zwolenia za miasto w 1919 roku, przez co Zwoleń powrócił do statusu gminy wiejskiej[4].

W okresie międzywojennym gmina należała do powiatu kozienickiego w woj. kieleckim. Jako gmina wiejska jednostka przestała funkcjonować 1 lipca 1925 roku w związku z ponownym nadaniem Zwoleniowi praw miejskich i przekształceniu jednostki w gminę miejską (formalnie było to wyłączenie Zwolenia z gminy Zwoleń, przekształcenie go w gminę miejską, a następnie dołączenie do miasta reszty obszaru dotychczasowej gminy Zwoleń, czyli wsi Praga i Kopiciucha oraz osady młynarskiej Regułt), jednocześnie do miasta Zwolenia przyłączono z gminy Tczów wsie Wójtostwo Zwoleń, Łysocha i Stanisławów, kolonie Linówek i Józefów oraz ośrodek pofolwarczny Starostwo Zwoleń[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. kieleckiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Postanowienie z 24 października (5 listopada) 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, s. 419)
  3. Stan szkolnictwa powszechnego w grudniu 1917 r. na terytorjum obu byłych jeneralnych gubernatorstw: Warszawskiego i Lubelskiego
  4. Dz.U. z 1919 r. nr 13, poz. 140
  5. Dz.U. z 1925 r. nr 62, poz. 435