Żółw obrzeżony

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żółw obrzeżony
Testudo marginata[1]
Schoepff, 1792
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

gady / zauropsydy

Rząd

żółwie

Podrząd

żółwie skrytoszyjne

Rodzina

żółwie lądowe

Rodzaj

Testudo

Gatunek

żółw obrzeżony

Synonimy
  • Testudo tabulata var. campanulata Walbaum, 1782 (nomen illegitimum)[2]
  • Testudo graja Hermann, 1804
  • Testudo campanulata Strauch, 1862[2]
  • Testudo nemoralis Schreiber, 1875[2]
  • Testudo marginata sarda Mayer, 1992[2]
  • Testudo weissingeri Bour 1996[2]
  • Testudo marginata weissingeri Bour 1996[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Żółw obrzeżony (Testudo marginata) – gatunek gada z podrzędu żółwi skrytoszyjnych z rodziny żółwi lądowych (Testudinidae).

Opis[edytuj | edytuj kod]

Pancerz długości do 40 cm. Karapaks bez wyraźnych wypukłości, ciemny, a u starszych osobników czarny. Jasne płytki pośrodku tarcz. Karapaks wydłużony, z wyrastającym daleko do tyłu i spłaszczonym tylnym brzegiem.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Jest to gatunek monotypowy[2][4]. Do niedawna uważano, iż posiada on kilka podgatunków, ponieważ osobniki zamieszkujące różne obszary znacząco się od siebie różnią w wyglądzie. Najnowsze badania naukowe dowodzą, iż pod względem DNA osobniki tego gatunku z różnych regionów się niczym nie różnią. Ocenia się, że na wygląd poszczególnych osobników ma znaczący wpływ środowisko, w jakim zamieszkują te zwierzęta. Przykładem może być Testudo weissingeri Bour, 1995, populacja zamieszkująca południowo-zachodnie wybrzeże Peloponezu, była uznawana za podgatunek żółwi obrzeżonych lub nawet osobny gatunek[5][6].

Występowanie i zasięg[edytuj | edytuj kod]

Występowanie
Suche zbocza porośnięte krzewami.
Zasięg
Grecja na południe od Olimpu (liczebność spada) oraz niektóre wyspy na Morzu Egejskim; także przyległy do granicy z Grecją niewielki obszar w skrajnie południowej Albanii[3]. Wprowadzony na Sardynię[2] i Kretę, prawdopodobnie także do Turcji, ale wymaga to potwierdzenia[3].

Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]

Dojrzałość osiągają w wieku ok. 10 lat. Samce w czasie zalotów agresywne. Samica składa 3–10 jaj.

Ochrona[edytuj | edytuj kod]

Testudo marginata został wymieniony w aneksie A Rozporządzenia Rady (WE) Nr 338/97 o handlu dzikimi zwierzętami oraz znajduje się on w załączniku II konwencji CITES[7].

Handel osobnikami pochodzącymi ze środowiska naturalnego został zakazany, jeżeli chcemy nabyć takiego żółwia musi on pochodzić z legalnej hodowli. W Polsce żółwia takiego należy zarejestrować w Wydziale Ochrony Środowiska miejscowego starostwa powiatowego, w ciągu 14 dni od daty jego nabycia. Zwierzęta urodzone w niewoli powinny posiadać zaświadczenie wydane przez urzędowego lekarza weterynarii. Chcąc przewieźć przez granicę zwierzę chronione prawem, należy posiadać zezwolenie Ministra Środowiska (nakaz ten dotyczy również martwych okazów oraz wszelkich rozpoznawalnych części i produktów pochodnych).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Testudo marginata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e f g h P. Uetz & J. Hallermann, Testudo marginata, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-02-17] (ang.).
  3. a b c Testudo marginata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Turtle Taxonomy Working Group i inni, Turtles of the World: Annotated Checklist and Atlas of Taxonomy, Synonymy, Distribution, and Conservation Status (9th Ed.), Chelonian Research Foundation & Turtle Conservancy, 2021, s. 304, DOI10.3854/crm.8.checklist.atlas.v9.2021, ISBN 978-0-9910368-3-7 [dostęp 2024-02-17].
  5. Melanie Perez, Roger Bour, Josie Lambourdiere, Sarah Samadi, Marie-Catherine Boisselier. Isolation and characterization of eight microsatellite loci for the study of gene flow between Testudo marginata and Testudo weissingeri (Testudines: Testudinidae). „Molecular Ecology Notes”. 6, s. 1096–1098, 2006. DOI: 10.1111/j.1471-8286.2006.01445.x. (ang.). 
  6. Bour, R.. Une nouvelle espèce de tortue terrestre dans le Péloponnèse (Grèce). „Dumerilia”. 2, s. 23–54, 1995. (fr.). 
  7. Testudo marginata, [w:] Species+ [online], UNEP-WCMC, CITES Secretariat [dostęp 2024-02-17] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]