Łojotokowe zapalenie skóry

Łojotokowe zapalenie skóry – przewlekła, nawracająca choroba skóry. Objawia się występowaniem zmian rumieniowo-złuszczających na skórze twarzy, klatki piersiowej, owłosionej skórze głowy oraz w obrębie fałdów skórnych. Przyczyną choroby jest nadmierna aktywność gruczołów łojowych, a także zakażenie grzybem Malassezia furfur.

Epidemiologia

Łojotokowe zapalenie skóry to jedna z najczęstszych dermatoz. Dotyka około 11,6% populacji ogólnej i do 70% niemowląt w pierwszych trzech miesiącach. Wśród dorosłych najczęściej pojawia się u osób w wieku 18-40 lat. Choroba częściej obserwowana jest u mężczyzn. Często towarzyszy innym schorzeniom takim jak choroba Parkinsona, depresja, zakażenie wirusem HIV, zaburzenia nastroju, obniżona odporność.

Przyczyny choroby

Przyczyny łojotokowego zapalenia skóry nie są do końca jasne. Uważa się, że przyczyną jest nadmierne wydzielanie łoju w miejscach, gdzie umiejscowionych jest najwięcej gruczołów łojowych: na czole, nosie, fałdach nosowo-policzkowych oraz zausznych, przy mostku, między łopatkami, na owłosionej skórze głowy.

Łojotokowe zapalenie skóry wiąże się z proliferacją grzybów z rodzaju Malassezia. Jego metabolity mogą powodować reakcję zapalną. Różnice w barierze lipidowej skóry mogą wpływać na indywidualne reakcje organizmu.

Do dodatkowych czynników sprzyjających rozwojowi choroby należą:

• stres
• predyspozycje genetyczne
• zaburzenia hormonalne
• zaburzenia immunologiczne
• trądzik
• zakażenie wirusem HIV/AIDS
• alkoholizm
• depresja
• zaburzenia odżywiania
• padaczka
• atak serca lub udar mózgu
• choroba Parkinsona
• łuszczyca
• trądzik różowaty
• zanieczyszczenie powietrza
• podrażnienia skóry przez kosmetyki i wodę

Objawy i przebieg

Łojotokowe zapalenie skóry objawia się rumieniowatymi plamami na skórze, które pokrywają żółte lub białe tłuste łuski. Symptomy widoczne są najczęściej na czole, na nosie i policzkach, za uszami oraz w okolicy piersi i okolicy międzyłopatkowej. Na owłosionej skórze głowy mogą pojawić się duże płatki skóry (łupież). Objawom tym może towarzyszyć zaczerwienienie i świąd.

Rozpoznanie

Rozpoznania choroby dokonuje lekarz dermatolog na podstawie rozpoznania objawów taki jak łuszczenie o podłożu rumieniowym, zlokalizowane wzdłuż fałdów nosowo-wargowych i nad brwiami. W diagnostyce różnicowej należy wykluczyć łuszczycę, łupież pstry, przyłuszczycę, wyprzenie bakteryjne lub drożdżakowe, różne odmiany wyprysku, łupież różowy, alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, okołoustne zapalenie skóry.

Leczenie

W leczeniu łojotokowego zapalenia skóry stosuje się leki przeciwzapalne i przeciwgrzybicze. Często stosowane jest leczenie skojarzone, obejmujące leki doustne, maści, kremy a także odpowiednie dermokosmetyki.

Wśród leków przeciwzapalnych stosuje się:

• glikokortykosteroidy (miejscowo, pod nadzorem lekarza) – nie można stosować ich na skórę twarzy;
• inhibitory kalcyneuryny (takrolimus i pimekrolimus) – mogą być stosowane na skórę twarzy.

Leki przeciwgrzybicze stosowane miejscowo na skórę tułowia to klotrimazol, izokonazol, ekonazol, mikonazol. W terapii drugiego rzutu zaleca się cyklopiroksolaminę lub terbinafinę. Na owłosioną skórę głowy stosuje się szampony z cyklopiroksolaminą w stężeniu 1,5% oraz preparaty zawierające pirytonian cynku, dziegcie, ichtiol i siarkę. Przeciwgrzybicznie zalecane są szampony zawierające ketokonazol lub ekonazol. Niekiedy korzystnie działają leki starszego typu, m.in. maść Lenartowicza.

Dieta

Dieta może mieć wpływ na leczenie łojotokowego zapalenia skóry. Aby uniknąć zaostrzenia objawów należy spożywać produkty bogate w witaminy z grupy B, cynk, nisko nasycone kwasy tłuszczowe.

Przypisy

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.