Łopuszanka (dopływ Dunajca)
 Mostek na Łopuszance w Zarębku Średnim. Niebieski szlak przekracza nim Łopuszankę | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Województwo | |
| Lokalizacja | |
| Potok 3 rzędu | |
| Długość | 9 km |
| Spadek |
77 m/km |
| Źródło | |
| Wysokość |
ok. 1240 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Dunajec |
| Miejsce | |
| Wysokość |
557 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowy Targ  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego  | |
Łopuszanka[1], Łopuszna[2] – potok w Gorcach będący lewym dopływem Dunajca[3]. Wypływa na wysokości około 1240 m w dolinie po południowej stronie Polany Gabrowskiej. Spływa dnem głębokiej doliny pomiędzy szczytami Turbacza, Bukowiny Waksmundzkiej, Kiczory, Wyszniej i Gronia[4]. Ma długość około 9 km i średni spadek 77 m/km. Zasilany jest kilkoma potokami:
- prawobrzeżne: Rysztok, Wawrzków Potok, Spaleniec, Potok za Maciorową, Czuptów Potoczek
- lewobrzeżne: Chłapkowy Potok[4].
Cała zlewnia Łopuszanki znajduje się w granicach miejscowości Łopuszna w gminie Nowy Targ, powiecie nowotarskim w województwie małopolskim. W tej też miejscowości na wysokości 557 m Łopuszanka uchodzi do Dunajca. Jej ujście znajduje się naprzeciwko ujścia Czerwonki, zaraz przy moście przez Dunajec[4].
Nazwa potoku pochodzi od rosnących nad nim kęp lepiężnika, przez miejscową ludność nazywanych „łopuszynami”. Jest to roślina pospolita w nadrzecznych zbiorowiskach roślinnych, a określenie „łopuszyny, łopuchy” jest popularne w Karpatach. Nazwa potoku notowana była już w 1406 roku i od niej pochodzi nazwa wsi. Wodami z Łopuszanki zasilane są stawy dużego Ośrodka Zarybieniowego Ryb Łososiowatych znajdującego się w Łopusznej. W dolnej części koryto Łopuszanki jest uregulowane. Ze względu na hodowlę pstrągów cała zlewnia Łopuszanki podlega ścisłej ochronie[2].
W dolinie Łopuszanki na wysokości ok. 700 m n.p.m. stwierdzono występowanie rzadkiego w Karpatach gatunku rośliny – turzycy dwupiennej. Wyżej (od 850 po 1220 m) występuje drugi rzadki gatunek – zarzyczka górska[5].
Szlak turystyki pieszej
[edytuj | edytuj kod]Wzdłuż dolnego biegu Łopuszanki prowadzą dwa szlaki turystyczne:
Łopuszna – Niżni Zarębek – Wyżni Zarębek – Bukowina Waksmundzka – polana Świderowa – Turbacz. Odległość 10,4 km, suma podejść 690 m, suma zejść 30 m, czas przejścia 3:15 h, ↓ 2:15 h[3].
Łopuszna – Pucołowski Stawek – skrzyżowanie z czerwonym szlakiem na polanie Zielenica. Czas przejścia około 2:20, ↓ 1:45 h, różnica wzniesień 490 m[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 150, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ a b Józef Nyka, Gorce. Przewodnik, Sport i Turystyka, 1965.
- ↑ a b c Gorce. Mapa turystyczna 1: 40 000, wyd. 16, Kraków: Compass, ISBN 978-83-8184-217-4.
- ↑ a b c Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-02-03].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Łopuszanka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 725.