Żuławka Sztumska (wieś)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żuławka Sztumska
wieś
Ilustracja
Kościół w Żuławce
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

sztumski

Gmina

Dzierzgoń

Liczba ludności 

724

Strefa numeracyjna

55

Kod pocztowy

82-440[2]

Tablice rejestracyjne

GSZ

SIMC

0149200

Położenie na mapie gminy Dzierzgoń
Mapa konturowa gminy Dzierzgoń, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Żuławka Sztumska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Żuławka Sztumska”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Żuławka Sztumska”
Położenie na mapie powiatu sztumskiego
Mapa konturowa powiatu sztumskiego, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Żuławka Sztumska”
Ziemia54°00′50″N 19°14′58″E/54,013889 19,249444[1]

Żuławka Sztumska (dawniej: niem. Posilge[3]) – wieś w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Dzierzgoń.

Wieś królewska położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Z ówczesnego Posilge pochodził Jan von Posilge, kronikarz, autor Kroniki kraju Prus (Chronik des Landes Preußen).

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • Kościół św. Jana Chrzciciela, gotycko-barokowy, zbudowany w połowie XIV w., odbudowany w 1666, przebudowany w latach 16951696 przez Davida Knoblocha i Barthela Ranischa. Jednonawowy, barokowe ołtarze boczne i polichromia na stropie. W południowo-zachodnim narożu czworoboczna wieża, w górnej części drewniana, nakryta barokowym hełmem z latarenką[5][6].

Żuławska Kolej Ogrodowa[edytuj | edytuj kod]

Lokalną atrakcją turystyczną jest zbudowana na prywatnej posesji przez pasjonata i pracownika kolei Tomasza Kleinę[7] kolejka wąskotorowa (rozstaw torów 400 mm). Kolejka powstała w 2014 r. jako pętla w ogrodzie ze stacją Żuławka Główna wraz z lokomotywownią, rok później została przedłużona do stacji Żuławka Kurort Letni z pętlą, osiągając długość 800 m[8]; w późniejszych latach powstała nastawnia oraz dodatkowe ramię trójkąta torowego. W 2020 roku kolejka miała ok. 400 m toru, 5 zwrotnic (w tym trzy sterowane z nastawni), nastawnię ZG, lokomotywownię z obrotnicą i dwie stacje. Tabor składał się z jednej lokomotywy spalinowej Lc1-01 oraz dwóch wagonów pasażerskich serii BT[9].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 164164
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1653 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262).
  4. Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
  5. Piotr Skurzyński „Warmia, Mazury, Suwalszczyzna” Wyd. Sport i Turystyka – Muza S.A. Warszawa 2004 s. 33 ISBN 83-7200-631-8.
  6. Kościół par. pw. św. Jana Chrzciciela (Żuławka Sztumska) – Historia. zabytek.pl. [dostęp 2018-01-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-28)]. (pol.).
  7. Piotr Piesik. Żuławska Kolej Ogrodowa zaprasza 8 lipca. „Dziennik Bałtycki”, 3 lipca 2017. 
  8. Witold Chrzanowski: Jedyna taka w Polsce - Żuławska Kolej Ogrodowa. Opowieść o zrealizowanym marzeniu. 2022-06-30. [dostęp 2022-08-12].
  9. Paweł Korcz, Świat Kolei 11/2020, s. 7, ISSN 1234-5962.