1 Zaporoska Dywizja Strzelców

1 Zaporoska Dywizja Strzelców

Historia
Państwo	Ukraińska Republika Ludowa
Działania zbrojne
I pochód zimowy wyprawa kijowska (1920)
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Podległość	Armia Ukraińska
Skład	1 Brygada Strzelców 2 Brygada Strzelców dwa pułki jazdy cztery karabiny maszynowe dwa działa dywizjon artylerii

1 Zaporoska Dywizja Strzelców – dywizja wchodząca w skład Armii Ukraińskiej, biorąca udział w wojnie polsko-bolszewickiej jako sojusznik Wojska Polskiego.

Formowanie i walki

Sformowana z jednostek Grupy Zaporoskiej w przededniu I Pochodu Zimowego jako Zaporoska Dywizja Zbiorcza. Broniła się nad Markówką. W połowie czerwca obsadziła linię Rusawy. 18 czerwca odparła atak bolszewickiej 41 Dywizji Strzelców. 1 lipca odrzuciła natarcie przeciwnika pod Szarogrodem. Podczas obrony linii Zbrucza stanowiła odwód Armii URL. W ostatnich dniach lipca broniła odcinka frontu nad Seretem. 1 września przeprowadziła nieudane natarcie na Rohatyn. Podczas polskiej ofensywy w Galicji Wschodniej we wrześniu 1920 walczyła w składzie grupy gen. Zahrodzkiego. Nacierała na Trembowlę i Tarnopol, 21 września sforsowała Zbrucz i 25 września weszła do Płoskirowa.

Struktura organizacyjna

Według raportu z 22 maja 1920 roku dywizja miała następujący skład:

• 1 Brygada Strzelców (3 kurenie po 100 żołnierzy);
• 2 Brygada Strzelców (2 kurenie po 120 żołnierzy);
• dwa pułki jazdy, każdy po 4 sotnie liczące przeciętnie po 50–60 żołnierzy;
• cztery karabiny maszynowe;
• dwa działa;
• dywizjon artylerii (4 działa).

Żołnierze oddziału

Andrij Hułyj-Hułenko. Zdjęcie po aresztowaniu przez bolszewików

Dowództwo jednostki
Stopień, imię i nazwisko	Okres pełnienia służby	Uwagi
Dowódcy dywizji
płk Andrij Hułyj-Hułenko	2 II – 12 X
gen. chor. Hawryło Bazylskyj	12 X – koniec wojny
Zastępcy dowódcy dywizji
gen. chor. Mykoła Jasznyczenko	9 VI – 28 VIII	pełnił też obowiązki szefa sztabu
Szefowie sztabu
płk Mychajło Krat	do 8 V
płk Mykoła Jasznyczenko	8 V – 18 VI
płk Dihtiariw	8 VI – 7 VII
płk Mykoła Jasznyczenko	9 VII – 3 VIII
sot. Wołodymyr Sawczenko	3 VIII – 6 IX
por. Mychajło Werbyckyj	6 – 18 IX
ppłk Opanas Stefaniw	18 IX – koniec wojny

Bibliografia

• Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
• Andrij Rukkas: Razem z Wojskiem Polskim. Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 roku. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej–Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8098-843-9.
• Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. Wyd. 1. T. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 696. ISBN 978-83-11-11934-5.