1 Zaporoska Brygada Strzelców
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1920 |
| Rozformowanie |
1922 |
| Tradycje | |
| Rodowód |
Zaporoski pułk piechoty |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
płk Iwan Dubowyj |
| Działania zbrojne | |
| wojna polsko-bolszewicka | |
| Organizacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
1 Zaporoska Brygada Strzelców – oddział piechoty Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
W wyniku rozmów atamana Symona Petlury z naczelnikiem państwa i zarazem naczelnym wodzem wojsk polskich Józefem Piłsudskim prowadzonych w grudniu 1919, ten ostatni wyraził zgodę na tworzenie ukraińskich jednostek wojskowych w Polsce[1].
Brygada została sformowana na mocy rozkazu dowódcy 1 Zaporoskiej Dywizji Strzelców nr 40 z 16 czerwca 1920, na bazie rozformowanego Zaporoskiego pułku piechoty[a]. W lipcu w ramach brygady zorganizowano 4 Zaporoski Kureń Strzelców im. Tarasa Triasyły, który miał zastąpić Bohuno-Karmelucki Kureń Piechoty, który przeszedł do 2 Zaporoskiej Brygady Strzelców. Nowo sformowany kureń swoje działania rozpoczął jednak od rabunków na zachodnim brzegu Zbrucza[b]. Wkrótce po tym incydencie kureń został rozwiązany, a w jego miejsce 7 września utworzono inny – 4 Zaporoski kureń strzelców im. płk. Iwana Bohuna, który używał pieczęci dawnego 4 Bohuńskiego pułku piechoty. Pod koniec października kureń ten skierowano do składu nowo powstałej 3 Zaporoskiej Brygady Strzelców[2].
Do końca września 1 Zaporoska BS posiadała w swoim składzie 1 baterię 1 Zaporoskiego kurenia artylerii[c].
W październiku Armia URL przeprowadziła mobilizację. W jej wyniku liczebność jej oddziałów znacznie wzrosła[3]. W związku z podpisaniem przez Polskę układu o zawieszeniu broni na froncie przeciwbolszewickim, od 18 października wojska ukraińskie zmuszone były prowadzić działania zbrojne samodzielnie[4].
21 listopada pod naporem wojsk sowieckich 1 Zaporoska Brygada Strzelców przeszła na zachodni brzeg Zbrucza, gdzie została internowana przez Wojsko Polskie. Jej żołnierzy skierowano do obozu internowania w Pikulicach. Rozkazem dowódcy 1 Zaporoskiej Dywizji Strzelców nr 252 z 6 października 1922 1 Zaporoska Brygada Strzelców została przekształcona w sotnię zbiorczą, a kurenie w czoty zbiorcze. Pododdziały zachowały swoje tradycyjne nazwy[5][6].
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
- Organizacja brygady w listopadzie 1920[5]
- dowództwo i sztab
- Kryłowska sotnia konna
- drużyna łączności
- półsotnia warty polowej
- oddział zaopatrzenia
- 1 Zaporoski kureń strzelców im. URL
- 2 Zaporoski kureń strzelców im. hetm. Iwana Mazepy
- 3 Zaporoski kureń strzelców im. płk. Seweryna Nalewajki
- szpital brygady
Żołnierze oddziału[edytuj | edytuj kod]
| Dowódcy brygady | ||
|---|---|---|
| płk Iwan Dubowyj | 16 VI – 3 IX | |
| sot. Mykoła Hawryszko | 3 IX – 4 X | |
| płk Iwan Dubowyj | 4 X – koniec wojny | |
| Szef sztabu | ||
| sot. Josyp Rewiuk | ||
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W skład Zaporoskiego pułku piechoty wchodziły: kurenie piechoty im. URL(Republikański), im. Mazepy i im. Nalewajki, samodzielna sotnia konna (od 19 lipca-Kryłowska Konna) i samodzielna sotnia techniczna.
- ↑ Kureń im. Tarasa Triasyły „wsławił się" rabunkami mieszkańców wsi Muszkatowce na zachodnim brzegu Zbrucza, o czym 16 lipca w specjalnym rozkazie oznajmił dowódca armii gen. Mychajło Omelianowicz-Pawlenko.
- ↑ 1/1 Zaporoskiego kurenia artylerii przeszła do nowo zorganizowanej 1 Zaporoskiej Brygady Artylerii.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Szajdak 2005 ↓, s. 108.
- ↑ Rukkas 2020 ↓, s. 261.
- ↑ Legieć 2002 ↓, s. 189.
- ↑ Legieć 2002 ↓, s. 177.
- ↑ a b c Rukkas 2020 ↓, s. 262.
- ↑ Odziemkowski i Rukkas 2017 ↓, s. 219.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jacek Legieć: Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w kampanii polsko-bolszewickiej 1920 r.. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2002. ISBN 83-7322-529-3.
- Janusz Odziemkowski, Andrij Rukkas: Polska – Ukraina 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Volumen”, 2017. ISBN 978-83-64708-29-9.
- Andrij Rukkas: Razem z Wojskiem Polskim. Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 roku. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej–Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8098-843-9.
- Sebastian Szajdak: Polsko – ukraiński sojusz polityczno–wojskowy w 1920 roku. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2005. ISBN 83-7399-132-8.