Abraham Ezofowicz

Jan Abraham Ezofowicz
	; Leliwa
Data i miejsce śmierci	1519 ; Łomazy
Żona	Helena Wasilewna
Dzieci	Jan Wasyl; Konstanty; Maryna

Jan Abraham Ezofowicz Rabinkowicz, Jan Abraham Józefowicz (imię chrzestne Ioann, nazwisko po nobilitacji Józefowicz; zm. po 28 września 1519 w Łomazach) – żydowski kupiec, który w roku 1488 przeszedł na prawosławie, uszlachcony w roku 1507 i przyjęty do herbu Leliwa^[1]. Dzierżawca komór celnych w Kownie, Połocku i Smoleńsku oraz mennicy litewskiej^[2]^[3]. Starosta smoleński, wójt miński, horodniczy kowieński. Podskarbi ziemski litewski i członek rady Wielkiego Księstwa Litewskiego (1509–1519)^[4]^[5], wójt królewskiego miasta Solca w 1517 roku^[6].

Herb Abrahama Ezofowicza widnieje na karcie pergaminowej, dodanej jako pierwsza strona Psałterza kijowskiego – jednego z najpiękniej iluminowanych psałterzy ruskich, który został spisany pod koniec XIV wieku. Rękopis był własnością Ezofowicza i w roku 1518 został przez niego podarowany cerkwi św. Mikołaja w Wilnie. Darczyńca wpisał do rękopisu klątwę, która miała spaść na każdego, kto wyniesie książkę z cerkwi. Ezofowicz określał się w dopisku jako gorliwy wierny, ochrzczony imieniem Ioann (Jan, Iwan), jednak nie zapomniał dodać pierwotnej formy imienia i patronimiku: Awram Ezofowicz^[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Maurycy Horn. Chrześcijańscy i żydowscy wierzyciele i bankierzy Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta. „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, s. 6–7, 1986. ISSN 0006-4033. (pol.).
↑ Józef Wolff: Żyd ministrem króla Zygmunta. Szkic historyczny. [w:] Strona www Artur Ornatowski 2002-2011 [on-line]. www.ornatowski.com (Drukarnia Wł. L. Anczyca i sp., 1885. Kraków). [dostęp 2012-01-12]. (pol.). Brat Abrahama, Michel, w 1525 także został nobilitowany, przy tym bez wymogu przyjęcia chrztu. Jest to jedyny znany taki przypadek (tamże).
↑ Лариса Жеребцова. Деятельность евреев-мытников Великого Княжества Литовского в конце XV – середине XVI века (на материалах Литовской Метрики). „Acta Historica Univesitatis Klaipedensis; Baltijos regiono istorija ir kultūra: Lietuva ir Lenkija. Socialinė istorija, kultūrologija”, s. 13, 2007. Klaipėdos universitetas, Klaipėda. ISSN 1392-4095. (ros.).
↑ Józef Wolff: Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego 1386–1795. Kraków: Drukarnia Wł. L. Anczyca i sp., 1885, s. 146.
↑ op.cit. Деятельность евреев-мытников Великого Княжества Литовского в конце XV – середине XVI века, s. 14 .
↑ Feliks Kiryk, Franciszek Leśniak, Skupiska żydowskie w miastach małopolskich do końca XVI wieku, w:Żydzi w Małopolsce. Studia z dziejów osadnictwa i życia społecznego, Przemyśl 1991, s. 29.
↑ Arvydas Pacevičius: Biblioteki. W: Kultura Wielkiego Księstwa Litewskiego. Analizy i obrazy. Kraków: Universitas, 2006, s. 53. ISBN 83-242-0549-7.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Сергей А. Бершадский: Аврам Езофович Ребичкович, подскарбий земский, член рады Великого княжества Литовского. Отрывок из истории внутренних отношений Литвы в начале XVI в.. Киев: Tипография Г. Т. Корчак-Новицкого, 1888.

Władysław Pociecha: Ezofowicz Rabinkowicz (Rabiczkowicz, Rebiczkowicz) Jan Abraham (zm. 1519). W: Polski Słownik Biograficzny, t. 6. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1948, s. 328–331. ISBN 83-86301-01-5.

[Horn-1] Maurycy Horn. Chrześcijańscy i żydowscy wierzyciele i bankierzy Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta. „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, s. 6–7, 1986. ISSN 0006-4033. (pol.).

[Wolff-2] Józef Wolff: Żyd ministrem króla Zygmunta. Szkic historyczny. [w:] Strona www Artur Ornatowski 2002-2011 [on-line]. www.ornatowski.com (Drukarnia Wł. L. Anczyca i sp., 1885. Kraków). [dostęp 2012-01-12]. (pol.). Brat Abrahama, Michel, w 1525 także został nobilitowany, przy tym bez wymogu przyjęcia chrztu. Jest to jedyny znany taki przypadek (tamże).

[Жеребцова-3] Лариса Жеребцова. Деятельность евреев-мытников Великого Княжества Литовского в конце XV – середине XVI века (на материалах Литовской Метрики). „Acta Historica Univesitatis Klaipedensis; Baltijos regiono istorija ir kultūra: Lietuva ir Lenkija. Socialinė istorija, kultūrologija”, s. 13, 2007. Klaipėdos universitetas, Klaipėda. ISSN 1392-4095. (ros.).

[Wolff2-4] Józef Wolff: Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego 1386–1795. Kraków: Drukarnia Wł. L. Anczyca i sp., 1885, s. 146.

[Жеребцова2-5] op.cit. Деятельность евреев-мытников Великого Княжества Литовского в конце XV – середине XVI века, s. 14 .

[6] Feliks Kiryk, Franciszek Leśniak, Skupiska żydowskie w miastach małopolskich do końca XVI wieku, w:Żydzi w Małopolsce. Studia z dziejów osadnictwa i życia społecznego, Przemyśl 1991, s. 29.

[Pacevičius-7] Arvydas Pacevičius: Biblioteki. W: Kultura Wielkiego Księstwa Litewskiego. Analizy i obrazy. Kraków: Universitas, 2006, s. 53. ISBN 83-242-0549-7.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]