Aleksander Safarewicz

Aleksander Safarewicz
Data i miejsce urodzenia	23 września 1876 ; Łęczyca
Data i miejsce śmierci	22 września 1936 ; Wilno
	profesor nauk medycznych
	Specjalność: bakteriologia
Alma Mater	Uniwersytet Kijowski
Doktorat	1924
Habilitacja	1926
Profesura	1931
Uczelnia	Uniwersytet Wileński
	Odznaczenia

Aleksander Safarewicz (ur. 23 września 1876 w Łęczycy, zm. 22 września 1936 w Wilnie) – polski lekarz bakteriolog i działacz społeczny.

Życiorys

Urodzony w Łęczycy^[1], w rodzinie ppłk. Aleksandra Safarewicza i Karoliny z Bartnikowskich, po ojcu miał tatarskie pochodzenie. W 1896 r. ukończył I Gimnazjum w Wilnie, a następnie studiował medycynę na Uniwersytecie Kijowskim^[2].

Studia ukończył w 1903 r. i przez kolejne dwa lata był lekarzem ziemskim w guberni witebskiej. W czasie wojny rosyjsko-japońskiej został powołany do armii rosyjskiej, ale wkrótce został zwolniony z powodu choroby. Jeszcze w 1905 r. przybył do Wilna i podjął pracę w pogotowiu ratunkowym i Stacji Pasteurowskiej (do 1908 r.). Na przełomie 1908 i 1909 r. zatrudniono go w Instytucie Medycyny Doświadczalnej w Petersburgu, a wkrótce potem znalazł pracę w pracowni bakteriologicznej w Warszawie, ale jeszcze w 1909 r. założył w Wilnie własną pracownię chemiczno-bakteriologiczną, którą prowadził do wybuchu I wojny światowej^[2].

Udzielał się społecznie, od 1909 r. przez dwie kadencje był członkiem rady miejskiej Wilna. W 1911 r. przystąpił do sekcji lekarskiej Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie i Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego. Równocześnie należał do komitetu nadzorczego Towarzystwa Kredytowego miasta Wilna^[2].

W 1914 r. powołany do armii rosyjskiej, służył jako starszy ordynator szpitala polowego w różnych jednostkach. W połowie 1918 r. wrócił do Wilna i wznowił działalność swojej pracowni. 5 stycznia 1919 r. został aresztowany przez wkraczających do miasta sowietów pod zarzutem organizowania samoobrony miasta, ale został zwolniony dzięki interwencji przyjaciół. W 1920 r. prowadził początkowo pracownię bakteriologiczną w szpitalu zakaźnym na Zwierzyńcu., ale w lipcu wyjechał do Warszawy i wstąpił do Wojska Polskiego (w stopniu majora), gdzie otrzymał przydział do pracowni bakteriologicznej szpitala w Modlinie. W 1921 r. został przeniesiony do na analogiczne stanowisko w strukturach szpitala wojskowego w Wilnie^[2].

W latach 1921–1923 był pracownikiem w Zakładzie Chemii Lekarskiej Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, po czym przeniósł się do Zakładu Higieny. W 1924 r. uzyskał stopień doktora medycyny, a w sierpniu 1926 r. habilitował się. W 1928 r. został adiunktem w Zakładzie Higieny, a w marcu 1931 r. profesorem tytularnym. Prowadził badania w zakresie badania tkanin ubraniowych pod względem ich właściwości higienicznych, ochrony środowiska, metod oczyszczania ścieków, czystości powietrza, wody pitnej i produktów żywnościowych. Równocześnie kierownikiem Wydziałem Zdrowia i Opieki Społecznej urzędu miejskiego^[2].

Redagował lub współredagował czasopisma Archiwum Higieny i Zdrowotność Publiczna, Pamiętnik Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego. Był współzałożycielem i pierwszym prezesem wileńskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Higienicznego, a w latach 1927–1930 był sekretarzem i członkiem rady Wileńsko-Nowogródzkiej Izby Lekarskiej, a następnie do 1933 r. delegatem do Naczelnej Izby Lekarskiej w Warszawie. W grudniu 1934 r. został współpracownikiem Komisji Higieny Doświadczalnej Polskiej Akademii Umiejętności. Udzielał się także w działalności Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych oraz Kasy Komunalnej w Wilnie^[2].

Zmarł nagle 22 września 1936 r. w Wilnie^[1], pochowany na cmentarzu ewangelickim w tym mieście^[2].

Żonaty z Janiną z Golińskich, para nie miała dzieci i wychowywała osieroconych synów Romualda Safarewicza i Wandy z Golińskich (Edwarda i Jana)^[2].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)^[3]

Przypisy

↑ ^a ^b Aleksander Safarewicz (ID: psb.27859.1). [w:] Wielka genealogia Minakowskiego [on-line]. [dostęp 2016-06-26]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Aleksander Safarewicz [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2016-06-26] .
↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi na polu pracy naukowej”.

Linki zewnętrzne

Publikacje Aleksandra Safarewicza w bibliotece Polona

[sejmwielki-1] Aleksander Safarewicz (ID: psb.27859.1). [w:] Wielka genealogia Minakowskiego [on-line]. [dostęp 2016-06-26]. (pol.).

[ipsb-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Aleksander Safarewicz [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2016-06-26] .

[3] M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi na polu pracy naukowej”.

[1]

[2]

[3]