Aleksandr Uljanow
Aleksandr Iljicz Uljanow (ros. Александр Ильич Ульянов) (ur. 1866, zm. 8 maja 1887) – rosyjski rewolucjonista, jeden z działaczy narodowolców, starszy brat Włodzimierza Lenina.
W roku 1883 ukończył z wyróżnieniem liceum w Symbirsku i rozpoczął studia na Uniwersytecie Petersburskim na wydziale nauk ścisłych (także wyróżnienie za pracę z zoologii). Po napisaniu pracy doktorskiej został wybrany do Towarzystwa Naukowo-Literackiego. W tym czasie poznał zakazane przez rząd prace lewicowych filozofów w tym Karla Marksa czy Nikołaja Czernyszewskiego. W trakcie odbywania pracy naukowej wziął udział w agitacji przeciwko monarchii absolutnej cara Aleksandra III. Uczestniczył w nielegalnych spotkaniach, demonstracjach i zajmował się propagandą wśród studentów i robotników. W 1886 został członkiem frakcji terrorystycznej ruchu Narodna Wola; współredagował program tego ugrupowania. Uznając klasę robotniczą za „jądro partii socjalistycznej” program ugrupowania potwierdzał inicjatywę rewolucyjnej inteligencji do walki z autokracją caratu; terror widziany był jako środek do tej walki. Uljanow i jego towarzysze (w tym m.in. Bronisław Piłsudski, brat Józefa) przygotowywali zamach na życie cara; jednakże 1 marca 1887 zostali aresztowani. Uljanow wystąpił w sądzie z polityczną przemową i biorąc całą winę na siebie. 8 maja został wraz ze wspólnikami: Pachomijem Andriejuszkinem, Wasilijem Gienierałowem, Wasilijem Osipanowem i Piotrem Szewyriowem skazany na śmierć i powieszony[1].
Egzekucja brata zradykalizowała Lenina, który mocniej zaangażował się w protesty studenckie i rewolucyjną propagandę, ale odrzucił terror jako metodę walki.
Przypisy
- ↑ Fischer 1964, s. 10–17; Rice 1990, s. 20, 22–24; Service 2000, s. 52–58.
Bibliografia[edytuj]
- Fischer, Louis (1964). The Life of Lenin. London: Weidenfeld and Nicolson. ISBN 978-1842122303.
- Rice, Christopher (1990). Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary. Londyn: Cassell. ISBN 978-0304318148.
- Service, Robert (2000). Lenin: A Biography. Londyn: Macmillan. ISBN 9780333726259.
