Allan Bergius
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Typ głosu | |
| Gatunki | |
| Zawód |
śpiewak klasyczny, wiolonczelista, dyrygent |
| Strona internetowa | |
Allan Bergius (ur. 2 maja 1972 w Monachium[1]) – niemiecki sopran chłopięcy, później wiolonczelista i dyrygent. Bergius jest znany głównie ze współpracy z przedstawicielem wykonawstwa historycznego, Nikolausem Harnoncourtem (rejestracja kantat Johanna Sebastiana Bacha). Jeden z najwybitniejszych współczesnych dyszkantów śpiewających w stylu bel canta.
Początek kształcenia muzycznego[edytuj | edytuj kod]
Allan Bergius pochodzi z muzykalnej rodziny i już we wczesnym dzieciństwie zetknął się z muzyką klasyczną. Od 1978 roku pobierał lekcje gry na wiolonczeli, dwa lata później został chórzystą renomowanego niemieckiego chóru chłopięcego z Bawarii – Tölzer Knabenchor. Wkrótce nawiązał współpracę z Herbertem von Karajanem, Jamesem Levinem, Wolfgangiem Sawallischem i Nikolausem Harnoncourtem[2].
Charakter głosu[edytuj | edytuj kod]
Bergius wykształcił typowy dla klasycznego sopranu chłopięcego głos – czysty, jasny, surowy, pozbawiony vibrata, rezonujący wyraźnie w obszarze kości twarzoczaszki o znaczącym wolumenie, zdolny do przebijania się przez mahlerowską orkiestrę w wielkich salach operowych[3], stosunkowo ubogi w obszarze oktawy razkreślnej, dźwięczny w obszarze oktawy dwu- i trzykreślnej. Dysponował przy tym biegłością koloraturową. W zarejestrowanych utworach jego skala głosu uwidacznia się od h w oktawie małej (w IV symfonii Mahlera) do f w oktawie trzykreślnej (Aria Królowej Nocy – Czarodziejski flet).
Praca z utworami Johanna Sebastiana Bacha[edytuj | edytuj kod]
W karierze dyszkantowej osiągnął znaczące sukcesy rejestrując kilkanaście kantat w ramach projektu Nikolaus Harnoncourt (jako sopran):
- BWV 124 Meinen Jesum laß ich nicht,
- BWV 130 Herr Gott, dich loben alle wir
- BWV 131 Aus der Tiefen rufe ich, Herr, zu dir
- BWV 137 Lobe den Herren, den mächtigen König der Ehren
- BWV 138 Warum betrübst du dich, mein Herz?
- BWV 139 Wohl dem, der sich auf seinen Gott
- BWV 140 Wachet auf, ruft uns die Stimme
- BWV 145 Ich lebe, mein Herze, zu deinem Ergötzen
- BWV 146 Wir müssen durch viel Trübsal in das Reich Gottes eingehen
- BWV 147 Herz und Mund und Tat und Leben
- BWV 155 Mein Gott, wie lang, ach lange?
- BWV 173 Cantata BWV 173[4]
W tym samym czasie pod kierownictwem Albrechta Schmida zarejestrował "skowronkową" kantatę Jauchzet Gott in allen Landen – najtrudniejsze dzieło Bacha w jego kantatowym dorobku. Brak informacji wyjaśniającej dlaczego ta kantata nie została przydzielona Bergiusowi w projekcie Nikolaus Harnoncourt (jest jedną z dwóch, do której Harnoncourt wykorzystał nie soprany chłopięce, lecz kobiece). Być może nie spełnił oczekiwań artystycznych. Faktem jednak jest to, że Bergius pozostaje jako jeden z zaledwie kilku głosów chłopięcych w historii muzyki, którym udało się tak trudny utwór zarejestrować studyjnie, w dodatku w wieku zaledwie 12 lat. W ramach współpracy z Harnoncourt Bergius śpiewał również w Oratorium na Boże Narodzenie.
Dzieła Wolfganga Amadeusa Mozarta, występy operowe[edytuj | edytuj kod]
Jako dziesięciolatek debiutował w przedstawieniu operowym Czarodziejski Flet Wolfganga Amadeusa Mozarta razem z Ileaną Cotrubaș (Pamina) i Editą Gruberovą (Królowa nocy) w ramach Festiwalu w Salzburgu (21 czerwca 1982) jako jeden z trójki chłopców[5].
W wieku 11 lat wystąpił jako Melia w scholastycznym dramacie muzycznym Apollo et Hyacinthus (KV 38) zrealizowanym dla Telewizji Niemieckiej. Warto wspomnieć, że dzieło to zostało skomponowane przez Mozarta również w wieku 11 lat[6].
W kolejnym roku ze zdecydowanie mniejszym powodzeniem artystycznym zarejestrował arię Królowej Nocy z Czarodziejskiego fletu, a także napisany dla przyjaciela Mozarta, kastrata Venanzio Rauzzini, motet KV 165. O ile głos Bergiusa znakomicie wkomponował się w liryczny charakter kantat Bacha i ról operowych przeznaczonych dla sopranów chłopięcych, o tyle w wypadku utworów przeznaczonych dla dorosłych śpiewaków, wymagających bogatszego, czasem wręcz dramatycznego brzmienia, stał się niewystarczający pod względem interpretacji.
Inne interpretacje. Od Monteverdiego do Mahlera[edytuj | edytuj kod]
U schyłku swej dyszkantowej kariery wystąpił w filmowej adaptacji opery Monteverdiego Powrót Ulissesa do ojczyzny (jako Kupidyn). Nagrał też dzieło Händla Laudate pueri Dominum. W 1984 roku śpiewał partię solową w IV symfonii Mahlera pod batutą Leonarda Bernstein na najsłynniejszej włoskiej scenie operowej Teatro alla Scala.
Życie dorosłe[edytuj | edytuj kod]
Po przejściu mutacji głosu Bergius zmienił profil swej działalności artystycznej. Od 1994 do 1998 roku kształcił się jako wiolonczelista, później jako dyrygent. Obie dziedziny zdominowały jego pracę muzyczną. Jako dyrygent debiutował w maju 1999 roku w Filharmonii w Kolonii.
Dyskografia[edytuj | edytuj kod]
- Mozart: Apollo und Hyazinth (Laserdisc) 1983
- Monteverdi-Henze: Il Ritorno D'Ulisse In Patria (Image Entertainment, DVD) 1985
- Mozart: Die Zauberflöte (The Magic Flute) (1982) (TDK DVWW-CLOPMF, DVD) 2005
- Bach Weihnachtsoratorium: 1982 2H33' (Deutsche Grammophon, DVD) November 2005
- Bach: Das Kantatenwerk: Sacred Cantatas - Vol. 7 (Teldec, CD) 1983
- Monteverdi-Henze: Il Ritorno D'Ulisse In Patria (Orfeo, CD) 1985
- Bach: Das Kantatenwerk: Sacred Cantatas - Vol. 8 (Teldec, CD) 1986
- Bach: Das Kantatenwerk: Sacred Cantatas - Vol. 9 (Teldec, CD) 1988
- Dichterliebe, Opus 48 (LPK 1486, LP)
- Virtuose Musik fur Sopran und Orchester (LP) 1985
- Live Aufnahmen (LP) 1986
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- http://www.boysoloist.com Strona poświęcona sopranom i altom chłopięcym
- http://www.bach-cantatas.com Strona poświęcona kantatom Johanna Sebastiana Bacha
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Strona poświęcona sopranom i altom chłopięcym. [dostęp 2013-11-15].
- ↑ Życiorys Bergiusa na stronie poświęconej kantatom Johanna Sebastiana Bacha. [dostęp 2013-11-15].
- ↑ Rejestracja koncertu. [dostęp 2013-11-15].
- ↑ Spis rejestracji utworów Bacha na stronie poświęconej kompozytorowi. [dostęp 2013-11-15].
- ↑ Fragment spektaklu operowego (. [dostęp 2013-11-15].
- ↑ Fragment spektaklu operowego (. [dostęp 2013-11-15].