Antoni Łatacz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoni Łatacz
Ilustracja
kapitan lekarz kapitan lekarz
Data i miejsce urodzenia

19 listopada 1893
Bobrówka k. Białegostoku

Data i miejsce śmierci

między 16 a 19 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

7 Pułk Piechoty Legionów
3 Szpital Okręgowy

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Medal Niepodległości Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Antoni Łatacz (ur. 19 listopada 1893 w Bobrówce k. Białegostoku, zm. między 16 a 19 kwietnia[1] 1940 w Katyniu) – kapitan lekarz rezerwy Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Piotra i Weroniki z Bojarzyńskich[3]. Studia medyczne rozpoczął w Wilnie, kontynuował i ukończył na Akademii Wojskowo-Lekarskiej w Petersburgu. Brał udział w I wojnie światowej. Walczył w szeregach II Korpusu Polskiego w Rosji[4]. Uczestniczył w obronie Śląska Cieszyńskiego (wojna polsko-czechosłowacka)[5] oraz w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 1 pułku piechoty. 24 września 1920 jako lekarz 7 pułku piechoty Legionów został zatwierdzony w stopniu kapitana lekarza „z grupy byłych Korpusów Wschodnich i armii rosyjskiej”[6][7]. Pod koniec 1921 był młodszym lekarzem 16 pułku piechoty[8].

Po zakończeniu działań wojennych przeszedł do rezerwy. W 1923 i 1924 jako kapitan rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 813 lokatą miał przydział do 3 batalionu sanitarnego. Pozostawał w kadrze zapasowej 3 Szpitala Okręgowego, podlegał pod PKU Białystok[9]. Pracował jako lekarz w Goniądzu, a od 1932 roku w Suchowoli[1].

W sierpniu 1939 został zmobilizowany do samodzielnego batalionu sanitarnego Korpusu Ochrony Pogranicza. Podczas kampanii wrześniowej pełnił służbę w szpitalu polowym w Równem. Po agresji sowieckiej, nie chcąc zostawić rannych bez opieki został wzięty do niewoli. Według stanu kwietnia 1940 był jeńcem kozielskiego obozu. Z Kozielska wysłał do bliskich dwa listy. Między 15 a 17 maja 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[1] – lista wywózkowa 029/1 poz. 56 nr akt 2418[10], z 13 kwietnia 1940[1][11]. Został zamordowany między 16 a 19 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[1]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji z 13 maja 1943 pod numerem 1817. Przy szczątkach Antoniego Łatacza znaleziono książeczkę wojskową, pismo białostockiego urzędu wojewódzkiego, uprawnienie do wykonywania praktyki lekarskiej, dewizkę od zegarka[12][13]. Figuruje na liście AM-216-18174 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem: GARF-64-01817. Nazwisko Łatacza znajduje się na liście ofiar (pod nr 01817) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 126,w Nowym Kurierze Warszawskim nr 132 z 1943. W Archiwum Robla (pakiet 02483-04) w rzeczach znalezionych przy ppor. rez. Mieczysławie Jankowskim znajduje się kalendarzyk z zapisanym nazwiskiem Łatacza wraz z adresem ul. Mokotowska 17 m. 28, Warszawa.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Mieszkał w Suchowoli, powiat Sokółka[2].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

  • Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień majora. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976).
  • Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986).
  • Dąb Pamięci posadzili uczniowie Gimnazjum w Suchowoli, certyfikat nr 1802/1499/WE/2009[17][18][19].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 449.
  2. a b Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 159.
  3. Kiński i inni, Katyń, Księga Cmentarna, 2000, s. 358.
  4. a b „Dziennik Personalny” (R.3, nr 9), MSWojsk, 14 kwietnia 1922, s. 269.
  5. a b „Dziennik Personalny” (R.2, Nr 41), MSWojsk, 6 grudnia 1921, s. 1612.
  6. „Dziennik Personalny” (R.1, nr 38), MSWojsk, 6 października 1920, s. 959.
  7. Księgi Cmentarne, podają, że awans do stopnia kapitana otrzymał w 1921 roku
  8. „Dziennik Personalny” (R.2, nr 42), MSWojsk, 24 grudnia 1921, s. 1670.
  9. Rocznik Oficerski Rezerw, MSWojsk, 1934, s. 750.
  10. Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 657.
  11. Na liście wywózkowej Rosjanie wstawili błędną datę urodzenia - 1896
  12. Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online], lublin.ap.gov.pl [dostęp 2018-08-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-07] (pol.).
  13. Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 216.
  14. „Polska Zbrojna”, Warszawa, 4 grudnia 1921, s. 3.
  15. M.P. z 1933 r. nr 235, poz. 255 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  16. Franciszek Latinik: Walka o Śląsk Cieszyński w r. 1919. Cieszyn: 1934, s. 142. [dostęp 2020-05-06].
  17. Bohaterowie – Strona 290 – Katyń… ocalić od zapomnienia [online] [dostęp 2019-03-05] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-01] (pol.).
  18. Gimnazjum w Suchowoli - 72 Rocznica Zbrodni Katyńskiej [online], www.gimnazjumwsuchowoli.pl [dostęp 2019-03-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-06].
  19. Telewizja Polska S.A, Dęby Pamięci w Suchowoli [online], bialystok.tvp.pl [dostęp 2019-03-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-06] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Rocznik Oficerski Rezerw. Warszawa. Ministerstwo Spraw Wojskowych. 1934.
  • Dzienniki Personalne, Warszawa, Ministerstwo Spraw Wojskowych.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
  • УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.