53°34′46″N 23°06′06″E/53,579444 23,101667Suchowola
| ||||
| ||||
| ||||
| ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  podlaskie
| |||
| Powiat | sokólski | |||
| Gmina | Suchowola | |||
| Prawa miejskie | 1777 | |||
| Burmistrz | Michał Grzegorz Matyskiel | |||
| Powierzchnia | 25,95 km² | |||
| Populacja (31.12.2017) • liczba ludności • gęstość |
2 196[1][2] 84,6 os./km² | |||
| Strefa numeracyjna | +48 85 | |||
| Kod pocztowy | 16-150 | |||
| Tablice rejestracyjne | BSK | |||
Położenie na mapie gminy Suchowola  | ||||
Położenie na mapie Polski  | ||||
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | ||||
Położenie na mapie powiatu sokólskiego  | ||||
| 53°34′46″N 23°06′06″E/53,579444 23,101667
| ||||
| TERC (TERYT) | 2011094 | |||
| SIMC | 0041312 | |||
Urząd miejski pl. Kościuszki 5,16-150 Suchowola | ||||
| Strona internetowa | ||||
Suchowola – miasto w woj. podlaskim, w powiecie sokólskim, położone nad rzeką Olszanką. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Suchowola. Według danych z 1 stycznia 2018 Suchowola liczyła 2 196 mieszkańców[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miasto królewskie, z dziedzictwem kulturowym[3], w ekonomii grodzieńskiej położone było w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego[4]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. białostockiego.
Założona jako wieś królewska w XVI w. w czasie zasiedlania królewskiej Puszczy Nowodworskiej. Nazwa związana z powstaniem na tzw. „suchym korzeniu”, tj. na zrębie, drugi człon – wola – od dania wolnego czasu na spłacenie czynszu i innych należności. Rozwijała się jako miasto przy szlaku handlowym z Mazowsza do Grodna. W wiekach XVII i XVIII rozwinięty handel zbożem i bydłem oraz końmi. Na rozwój miasta wpłynęli Tatarzy zajmujący się wyprawianiem skór i Żydzi zajmujący się handlem i rzemiosłem. W 1777 Suchowola otrzymała prawa miejskie, odebrane w 1950. 1 stycznia 1997 ponownie nadano jej status miasta.
W 1775 kartograf i astronom królewski Szymon Sobierajski określił Suchowolę jako miejsce, gdzie krzyżują się linie łączące najdalsze punkty Europy[5]. Od tej pory Suchowola uważana jest za geometryczny środek Europy. W parku ustawiono głaz oraz tablicę symbolizującą ten fakt.
Jesienią 1941 Niemcy utworzyli w Suchowoli getto dla ludności żydowskiej[6]. Oprócz miejscowych Żydów trafiło tam również ok. 2600 Żydów z Dąbrowy Białostockiej, Janowa, Jasionówki, Korycina, Lipska, Nowego Dworu i Sidry[6]. Ogółem przez getto przeszło ok. 5 tys. osób[6]. 2 listopada 1942 zostało ono zlikwidowane, a jego mieszkańców wywieziono do obozu przejściowego w Kiełbasinie pod Grodnem[6]. Zginęli w obozie zagłady w Treblince[7].
W miejscowości działa (założona w 1959 roku) Młodzieżowa Orkiestra Dęta Zespołu Szkół w Suchowoli, laureat wielu krajowych i zagranicznych nagród i wyróżnień.
Spod Suchowoli (wieś Okopy) pochodził ksiądz Jerzy Popiełuszko.
Zabytki i atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]
- klasycystyczny kościół parafialny pw. św. Piotra i Pawła,1884-1885 (wcześniej w tym miejscu stał ufundowany przez Zygmunta Augusta kościół drewniany o tej samej nazwie), nr rej.: 779 z 30.12.1993
- drewniany wiatrak holender, pocz. XX w., nr rej.: 223 z 24.10.1996[8].
- szereg budynków z przeł. XIX/XX w.
- głaz i tablica informująca o nadaniu miana środka Europy
- łuk stalowy o ażurowej konstrukcji – element ołtarza polowego na lotnisku Krywlany w Białymstoku w czasie wizyty papieża Jana Pawła II w 1991 r.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Miasto w 2012 roku miało 2259 mieszkańców[9].
- Piramida wieku mieszkańców Suchowoli w 2014 roku[1].
Transport[edytuj | edytuj kod]
Przez miejscowość przechodzą drogi:
- droga międzynarodowa E67 Helsinki – Kowno – Warszawa – Praga,
- droga krajowa nr 8 Kudowa-Zdrój – Wrocław – Warszawa – Białystok – Suwałki – Budzisko
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Pl. Kościuszki w Suchowoli
Łuk papieski
Głaz z napisem
„Środek Europy”
Pomnik Jerzego Popiełuszki w parku miejskim im. Ks. Jerzego Popiełuszki
Pomnik ku czci zamordowanych w 1920 roku na cmentarzu żydowskim
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- 5 Pułk Litewski Przedniej Straży
- Cmentarz żydowski w Suchowoli
- Dziedzictwo kulturowe Kalwarii i Suchowoli
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Suchowola w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-01-11] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018r.
- ↑ Leonard Drożdżewicz, Dziedzictwo kulturowe Kalwarii i Suchowoli, https://docplayer.pl/168718928-30-lat-znad-wilii-kwartalnik-wilno-78-sasiedzi-wczoraj-dzisiaj-jutro-polacy-na-litwie-wspolpraca-nauka-sztuka.html.
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 96.
- ↑ Podlasie: przewodnik / Tadeusz Glinka; et al. — Warszawa, 2000. ISBN 83-7200-591-5 s. 63.
- ↑ a b c d Czesław Pilichowski: Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 479. ISBN 83-01-00065-1.
- ↑ Yitzak Arad: Belzec, Sobibor, Treblinka. The Operation Reinhard Death Camps. Bloomington: Indiana University Press, 1999, s. 397. ISBN 978-0-253-21305-1.
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie. 2020-09-30.
- ↑ GUS-Główny Urząd Statystyczny (pol.). stat.gov.pl. [dostęp 2013-01-19].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- G. Ryżewski, Początki miejskości Suchowoli, [w:] Małe Miast. Kultura, red. M. Zemło, Supraśl 2004.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Suchowola 2.) wś, powiat sokólski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 542.
| Miasta na prawach powiatu | |
|---|---|
| Miasta powiatowe | |
| Miasta gminne |
| Miasta | |
|---|---|
| Wsie |
|
| Kolonie | |
| Integralne części wsi |
|
