Bolesław Szwaczyk
komandor | |
Data i miejsce urodzenia |
22 marca 1900 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
12 września 2002 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
Wojsko Polskie |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Bolesław Szwaczyk (ur. 22 marca 1900 w Starej Pecynie, zm. 12 września 2002 w Gdyni) − lekarz wojskowy, oficer Polskiej Marynarki Wojennej, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, żołnierz Armii Krajowej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w chłopskiej rodzinie jako syn Franciszka[1]. Ukończył szkołę powszechną w Długosiodle, a średnią w Ostrowi Mazowieckiej[2]. W listopadzie 1918 roku, jako osiemnastolatek, brał udział w rozbrajaniu żołnierzy niemieckich. Dwa lata później wstąpił jako ochotnik do Wojska Polskiego, biorąc udział w działaniach wojny polsko-bolszewickiej. Za tę kampanię został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 1922 roku wstąpił do Szkoły Podchorążych Sanitarnych w Warszawie i w sześć lat później uzyskał dyplom ukończenia studiów medycznych na Uniwersytecie Warszawskim. Po odbyciu obowiązkowego, dwuletniego stażu szpitalnego został lekarzem w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu.
W 1934 roku przeniesiono go do 14 dywizjonu artylerii konnej, stacjonującego w Białymstoku. Rok później otrzymał promocję do stopnia kapitana i został skierowany na przeszkolenie morskie oraz oddelegowany do Marynarki Wojennej. Był starszym lekarzem kadry szeregowych floty w Gdyni Oksywiu, a od 1938 roku, jako następca Augustyna Dolatkowskiego, lekarzem Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej w Toruniu, wkrótce przeniesionej do Bydgoszczy.
Po ataku Niemiec na Polskę w 1939 roku został ewakuowany z personelem Kierownictwa Marynarki Wojennej na wschód (do Brodów)[3] i trafił do niewoli radzieckiej. Wkrótce uciekł z transportu i powrócił do rodzinnej wsi. Podczas okupacji niemieckiej pracował jako lekarz i konspiracyjnie udzielał pomocy medycznej stacjonującym w okolicy oddziałom partyzanckim Armii Krajowej. Był aresztowany przez gestapo[3]. W 1944 roku został lekarzem Wojskowej Komendy Uzupełnień 2. Armii LWP w Białymstoku. Wkrótce awansował do stopnia majora i otrzymał przeniesienie do tworzonej na nowo Marynarki Wojennej. Był organizatorem i pierwszym ordynatorem Oddziału Chorób Wewnętrznych Szpitala Marynarki Wojennej w Gdyni a od 1949 roku zastępcą szefa Służby Zdrowia MW. W 1953 roku został w trybie natychmiastowym przeniesiony do rezerwy, co uzasadniano jego sanacyjną przeszłością.
Po przejściu do cywila został lekarzem w jednej z gdyńskich przychodni, a wkrótce jej kierownikiem. Pracował również w ambulatorium Państwowej Szkoły Morskiej. Po przejściu na emeryturę w 1968 roku pozostał aktywnym zawodowo, między innymi prowadząc zajęcia dydaktyczne dla oficerów floty handlowej i uczestnicząc w konferencjach naukowych Katedry Medycyny Morskiej Wojskowej Akademii Medycznej. W 1990 roku został awansowany do stopnia komandora, zaś w 2000, w setną rocznicę urodzin, odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Był mężem Sabiny (1908−1999)[4].
Zmarł w wieku 102 lat i został pochowany z honorami wojskowymi na cmentarzu komunalnym przy ul. Spokojnej w Gdyni (sektor 22-10-29_1)[4]. W pogrzebie uczestniczył między innymi dowódca Marynarki Wojennej, admirał floty Ryszard Łukasik.
Wspomnienia komandora Bolesława Szwaczyka zostały opublikowane w wydanym w 2004 roku przez Akademię Marynarki Wojennej zbiorze Moja droga na morze. Jubileuszowe wspomnienia absolwentów oksywskiej Alma Mater.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (15 czerwca 2000)[1]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Medal Niepodległości
- Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”
- Krzyż Armii Krajowej
- Medal „Za zasługi dla Marynarki Wojennej” (1990)
Źródło:[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b M.P. z 2000 r. nr 28, poz. 572 „w uznaniu wybitnych zasług w długoletniej pracy w wojskowej służbie zdrowia, za zaangażowanie w działalności społecznej”.
- ↑ a b Kazimierz Dęga, Kazimierz Kaczmarek. Wspomnienie pośmiertne. Kmdr dr med. Bolesław Szwaczyk. „Przegląd Morski”. nr 6/2003, s. 85–88, 2003. Gdynia: Dowództwo Marynarki Wojennej RP. ISSN 0137-7205.
- ↑ a b Tomasz Morawski. Losy wychowanków Szkoły Podchorążych Sanitarnych pierwszych dziewięciu promocji (1922–30). Na podstawie archiwum dr Romana Jakubskiego. „Medycyna Nowożytna. Studia nad Kulturą Medyczną”. Tom 8, z. 2, s. 95–130, 2001. Warszawa: Instytut Historii Nauki PAN. ISSN 1231-1960. [dostęp 2024-10-11].
- ↑ a b Cmentarze Komunalne w Gdyni [online], gdynia.grobonet.com [dostęp 2024-10-11] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Dęga, Kazimierz Kaczmarek: Wspomnienie pośmiertne. Kmdr dr med. Bolesław Szwaczyk. „Przegląd Morski” nr 6/2003, s. 85−88. ISSN 0137-7205.
- Jeńcy polscy – uciekinierzy z niewoli radzieckiej 1939–1941
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (kampania wrześniowa)
- Kapitanowie marynarki II Rzeczypospolitej
- Komandorowie podporucznicy Marynarki Wojennej PRL
- Ochotnicy w wojnie polsko-bolszewickiej
- Odznaczeni Krzyżem Armii Krajowej
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Oficerowie Armii Krajowej
- Pochowani na Cmentarzu w Małym Kacku
- Polscy lekarze
- Polscy stulatkowie
- Uczestnicy rozbrajania żołnierzy niemieckich w Królestwie Polskim 1918
- Urodzeni w 1900
- Zmarli w 2002