Przejdź do zawartości

Bolesław Müller

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bolesław Müller
Ilustracja
porucznik piechoty porucznik piechoty
Data i miejsce urodzenia

28 października 1897
Podwołoczyska

Data i miejsce śmierci

kwiecień 1940
Charków

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

2 Pułk Strzelców Podhalańskich
39 Pułk Piechoty Strzelców Lwowskich

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Bolesław Müller
Otwarcie nowej szkoły w 1936 roku. (B. Müller drugi z prawej strony w ostatnim rzędzie. Chłopiec z przodu to jego syn, za nim żona Zofia z córką Jadwigą)

Bolesław Szymon Müller (ur. 28 października 1897 w Podwołoczyskach, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – polski nauczyciel, działacz społeczny, porucznik piechoty rezerwy Wojska Polskiego[1], ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Jana i Anny z Chechłowskich. W 1920 ukończył I Gimnazjum w Tarnopolu, a później odbył jednoroczną służbę wojskową w Batalionie Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 7A w Jarocinie. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 września 1932 i 331. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[2]. W 1934 posiadał przydział w rezerwie do 2 Pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku, w którym wcześniej odbywał ćwiczenia jako dowódca plutonu[3].

W latach trzydziestych został oddelegowany do pracy w Łukawcu jako nauczyciel. Dzięki jego zaangażowaniu została tu wybudowana cegielnia oraz nowa szkoła[4], której stał się kierownikiem. Był animatorem życia społecznego w Łukawcu, wiceprezesem Powiatowego Towarzystwa Rolniczego. Z jego inicjatywy powstała pierwsza w powiecie hodowla jedwabników.

W 1939 został zmobilizowany do 39 Pułku Piechoty w Jarosławiu. Po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej, najpierw przebywał w obozie w Równem, a następnie w Starobielsku[5]. Wiosną 1940 – w wieku 43 lat – został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w bezimiennej zbiorowej mogile w Piatichatkach[5], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[6]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 2068[5].

Zostawił w Łukawcu żonę Zofię z trojgiem dzieci. Pisał kilkakrotnie do rodziny, ostatnia pocztówka z 6 kwietnia 1940 zawierała wiadomość: „wyjeżdżamy dzisiaj z obozu, dokąd nie wiemy. Nie pisz, a otrzymasz dokładny nowy adres”. Dotarła do Łukawca i tu została przeadresowana na Kazachstan, bowiem Zofia Müllerowa pełniąca obowiązki nauczycielki w Łukawcu, w nocy z 13 na 14 kwietnia została wraz z trojgiem dzieci wywieziona do Kazachstanu. Tam spędziła 5 lat. Najstarszy syn Tadeusz wstąpił do armii Andersa i zginął potem w kampanii włoskiej. Renata Müller zachorowała na tyfus i zmarła. Zofia Müller wróciła w lipcu 1945 z 10-letnią córką Jadwigą.

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana[7][8][9]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[10][11][12].

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

Dąb pamięci poświęcony kapitanowi Bolesławowi Müllerowi został posadzony 30 września 2009 przed budynkiem Szkoły Podstawowej im. Bohaterów Września 1939 r. w Zespole Szkół Publicznych w Łukawcu (k. Lubaczowa). Opiekę nad dębem sprawują uczniowie szkoły[13].

25 września 2018 na 100-lecie odzyskania niepodległości przez Polskę odbyła się uroczystość nadania sztandaru i imienia Bolesława Müllera 25. Drużynie Harcerskiej w Łukawcu[14].

Ku jego pamięci wmurowano tablicę pamiątkową na cmentarzu komunalnym w Lubaczowie oraz tablicę w Szkole Podstawowej w Łukawcu[4] o treści „Budowniczemu i Kierownikowi Szkoły Podstawowej w Łukawcu w okresie II Rzeczypospolitej Bolesławowi Müllerowi, więźniowi Starobielska”[15].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Katyń 1940 - porucznik piech. rezerwy Bolesław Szymon Müller [online], katyn.ipn.gov.pl [dostęp 2024-09-27] (pol.).
  2. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 91.
  3. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 574.
  4. a b Święto Szkoły Podstawowej im. Bohaterów Września 1939 r. w Łukawcu - Aktualności - Strona internetowa Gminy Wielkie Oczy [online], www.wielkieoczy.info.pl [dostęp 2024-11-05] (pol.).
  5. a b c Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 362.
  6. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  7. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 103 [dostęp 2024-09-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  8. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  9. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
  10. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
  11. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  12. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
  13. Dęby pamięci. ko.rzeszow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-13)]..
  14. Strona szkoły. 100-lecie odzyskania niepodległości
  15. Strona szkoły, historia.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]