Buczaccy herbu Abdank
Buczaccy — magnacki ród herbu Abdank.
Zdaniem Antoniego (Józefa Apolinarego) Rollego do rodziny Buczackich «Paprocki i Niesiecki dolepili kilku bajecznych protoplastów... Według nich głową rodziny miał być Gabryel kasztelan kamieniecki z r. 1260, więc chyba pod rządem tatarskim?.. Mikołaj został wojewodą podolskim także in partibus, bo myśli o województwie jeszcze wówczas nie było... W 1332 Buczacka wyszła za Piotra Gasztolda, namiestnika Olgierdowego na Podolu... Dotąd bajki...»[1]
Znani przedstawiciele rodu[edytuj | edytuj kod]
Pokolenie 0[edytuj | edytuj kod]
- Michał Awdaniec z Buczacza (zm. po 7 listopada 1394) – protoplasta rodu, właściciel Buczacza.
Pokolenie 1[edytuj | edytuj kod]
- Michał Buczacki (zm. 1438) – wojewoda podolski (1437), oraz kasztelan halicki (1433–1437), cześnik halicki (1434).
- Michał Mużyło Buczacki (zm. 1470) – wojewoda podolski od 1465, kasztelan kamieniecki od 1460.
- Teodoryk Buczacki Jazłowiecki – kasztelan halicki, kasztelan kamieniecki i starosta podolski, protoplasta rodu Jazłowieckich.
Pokolenie 2[edytuj | edytuj kod]
- Piotr – syn Michała, dziedzic Czeszybiesów (obecnie Jezupol)
- Jan Buczacki-Litwinowski – syn Michała, starosta trembowelski
- Jakub Buczacki (1430/1438-1501) – syn Michała, wojewoda ruski (1497 r.), i podolski (1485-1497) oraz kasztelan halicki (1472 r.), mianowany przywódcą Podola i starostą generalnym podolskim (1485).
- Dawid Buczacki (zm. 1485) – syn Michała Mużyła, wojewoda podolski od 1481, starosta generalny podolski (1483), podkomorzy halicki od 1474, stolnik kamieniecki od 1472, starosta kołomyjski.
Pokolenie 3[edytuj | edytuj kod]
- Jakub Buczacki (XV w.–1541) – sekretarz królewski (1503), proboszcz lubelski (1505), kamieniecki od 1507, chełmski od 1518, biskup płocki od 1538, starosta rawski.
- Jan Andrzej Buczacki (zm. 1509) – brat Jakuba, dworzanin królewski (1502), podczaszy królewski[2]
- Jan Feliks Buczacki (zm. 1507/9) – brat Jakuba, dworzanin królewski (1503), krajczy królewski[2]
- Katarzyna, siostra Jakuba, żona Jana Tworowskiego
- Zuzanna, córka Piotra, jej mężem był kasztelan sądecki Stanisław Szafraniec, zmarła młodą, był jej nagrobek w Sułoszowej
Młodzi magnaci (obok szlachty) Jan, Michał i Jakub Buczaccy uczestniczyli w konfederacji Spytka z Melsztyna, odsunięci przez biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego od spraw polityki państwowej[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dr. Antoni J.: Zameczki podolskie na kresach multańskich. T. I : Kamieniec nad Smotryczem. Warszawa: nakładem Gebethnera i Wolffa, 1880, s. 10.
- ↑ a b Przywilej króla Aleksandra z 1502 r. dla Pawła Kamienieckiego z Pomianowa, wójta dziedzicznego miasta Chełma, s. 261–262.
- ↑ Anna Sochacka. Konfederacja Spytka z Melsztyna z 1439 roku. Ruch ideologiczny czy rozgrywka polityczna?. „Rocznik Lubelski” 19 (1973), s. 55.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bartosz Paprocki: Dom Buczackich. W: Herby rycerstwa polskiego. Kraków: w drukarni Macieja Garwolczyka, 1584, s. 162.
- Dom Bączackich. W: Herby rycerstwa polskiego, spisane przez Bartosza Paprockiego. Zesz. trzeci i czwarty. Wydanie Kazimierza Józefa Turowskiego. Kraków: Nakładem Wydawnictwa Biblioteki Polskiej, czcionkami «Czasu», 1858, s. 220–221.
- Buczaccy herbu Abdank. W: Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S.J. T. II. Lipsk, 1839, s. 345–347.
- Adam Boniecki: Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. Сz. 1. T. 2. Warszawa : Warszawskie Towarzystwo Akcyjne Artystyczno-Wydawnicze, 1900, s. 215–221.
- Jerzy Sperka. Michał Awdaniec a początki kościoła parafialnego w Buczaczu. „Średniowiecze Polskie i Powszechne” 6 (10), 2014, s. 74-84. [dostęp 2017-09-19]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Buczaccy. mariusz.eu.pn. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-01)].
- Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich