B’nai B’rith (Polska)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żydowskie Stowarzyszenie B'nai B'rith w Rzeczypospolitej Polskiej
Państwo

 Polska

Siedziba

Warszawa

Data założenia

22 października 1922

Rodzaj stowarzyszenia

Stowarzyszenie

Profil działalności

kultura, historia, prawa człowieka.

Zasięg

Polska

Prezes

Sergiusz Kowalski

Nr KRS

0000280233

Data rejestracji

9 maja 2007

brak współrzędnych

Żydowskie Stowarzyszenie B'nai B'rith w Rzeczypospolitej Polskiej (B’nai B’rith – Loża Polin) – międzynarodowa organizacja założona w Polsce 22–23 października 1922 w Krakowie jako XII okręg polski, będąca filią międzynarodowych stowarzyszeń B’nai B’rith – najstarszej, nieprzerwanie działającej organizacji żydowskiej na świecie[1].

Stowarzyszenie powstało na bazie wcześniejszych organizacji działających w Galicji. Pierwszym prezydentem sekcji polskiej został dr Adolf Ader z Krakowa, natomiast wiceprezydentem urodzony w Przemyślu Moses Schorr, wcześniej pełniący funkcję prezydenta XII okręgu Leopolis. Do chwili rozwiązania organizacji w roku 1938 przez władze polskie, skupiała kilkuset członków będących przedstawicielami elity intelektualnej ówczesnej Polski.

B'nai Brith została restaurowana ponownie w Polsce 9 września 2007[2]. Obecnie nosi nazwę B’nai B’rith – Loża Polin. Głównymi ojcami odrodzenia tej organizacji w Polsce są Michel Zaki z Antibes oraz Witold Zyss z Paryża.

Siedziba stowarzyszenia znajduje się w Warszawie, w budynku Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich, przy ulicy Twardej 6.

Działalność w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza loża na ziemiach polskich powstała w 1883 roku w Katowicach "Concordia", wówczas na terenie Królestwa Prus. Kolejne w Poznaniu (1885), Bielsku "Austria-Ezra" (1889), Krakowie (1892), Lwowie (1899) i Chorzowie (1903). Loże te należały do dystryktu VIII, obejmującego Niemcy lub X obejmującego Austro-Węgry.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, w 1924 roku utworzono polski dystrykt XIII z siedzibą w Krakowie. W 1922 roku powstała loża w Warszawie, a w 1926 w Łodzi. Według danych „Książki adresowej” członków B’nai B’rith, wydanej w Krakowie w 1937 roku, istniało wtedy w Polsce dziesięć lóż, do których należało 934 członków. Istniały także loże kobiece i związki młodzieżowe.

B'nai B'rith w Polsce organizowało pomoc medyczną i materialną dla polskich ofiar i poszkodowanych podczas I wojny światowej. Dzięki pomocy Jointu prowadziło kasy pożyczek bezprocentowych. Oprócz tego wspierała finansowo szkoły hebrajskie oraz osadnictwo rolnicze w Palestynie, prowadziło szkolenia dla przyszłych emigrantów oraz objęło mecenatem żydowskich artystów. Mimo neutralności politycznej, organizacja popierała program Organizacji Syjonistycznej w Polsce oraz obóz sanacyjny.

Dekretem Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego z dnia 22 listopada 1938 roku[3] B'nai B'rith w Polsce została rozwiązana z uwagi na jej powiązania z masonerią[4]. Znacznie dłużej (mimo rządów Hitlera) istniały loże w miastach niemieckich, które w 1945 roku przyłączono do Polski (Wrocław).

Po zakończeniu II wojny światowej, jak i bezpośrednio po upadku komunizmu w Polsce działalność B’nai B’rith nie została reaktywowana. Polska była wówczas jedynym krajem w Europie Środkowo-Wschodniej, gdzie nie działała ta organizacja.

Członkostwo[edytuj | edytuj kod]

Członkiem może zostać osoba fizyczna, która ma i deklaruje tożsamość żydowską, świecką bądź religijną, opartą na pochodzeniu żydowskim (z ojca lub matki) lub na konwersji na judaizm.

Prezesi[edytuj | edytuj kod]

Zarząd[edytuj | edytuj kod]

Lata 2007-2009:

od 22 lutego 2009:

od 12 lutego 2012

od 21 września 2014

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Papież wzywa do obrony ludzkiej godności. 2011-05-12. [dostęp 2014-08-12]. Cytat: „Jedną z najważniejszych rzeczy jaką wspólnie możemy czynić to świadczenie razem o naszym głębokim przekonaniu, że każdy człowiek jest stworzony na obraz Boga i dlatego posiada nienaruszalną godność” – powiedział Ojciec Święty przyjmując dziś na audiencji delegację najstarszej nieprzerwanie działającej żydowskiej organizacji B’nai B’rith International.
  2. "9 września przy okazji otwarcia nowej loży B’nai B’rith w Warszawie ambasador Victor Ashe spotkał się z działaczami tej organizacji – prezesem Moishem Smithem i wiceprezesem Danem Mariaschinem. Omówiono m.in. sprawę ustawodawstwa dotyczącego zwrotu mienia oraz kwestie związane z Radiem Maryja i Telewizją "Trwam", [w:] Wydarzenia w ambasadzie - [1]
  3. Na temat samego Dekretu i okoliczności jego ogłoszenia zobacz: Norbert Wójtowicz, Antymasońska kampania 1938 roku (z dołączeniem wybranych dokumentów), Dom Wydawniczy "Ostoja", Krzeszowice 2005, s. 57
  4. Szerzej sytuacja polskiego B'nai B'rith w tym okresie została opisana w: Norbert Wójtowicz, Żydowski Niezależny Zakon „Synów Przymierza" (B'nei B'rith) podczas kampanii antymasońskiej 1938 roku, "Almanach Historyczny", t. 9, 2007
  5. Książka Adresowa Członków Żyd. Stow. Hum. „B'ne B'rith" w Polsce. Kraków: 1926, s. 4.
  6. Książka Adresowa Członków Żyd. Stow. Hum. „B'ne B'rith" w Polsce. Kraków: 1928, s. 3.
  7. Książka Adresowa Członków Związku Żyd. Stowarzyszeń Humanitarnych „B'ne B'rith" w Rzeczypospolitej Polskiej w Krakowie. Kraków: 1932, s. 3.
  8. Książka Adresowa Członków Związku Żyd. Stowarzyszeń Humanitarnych „B'ne B'rith" w Rzeczypospolitej Polskiej w Krakowie. Kraków: 1937, s. 5.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Paul Goodman. B`nai B`rith. The first lodge of England 1910 – 1935, London 1936
  • Hanna Domańska, Gdański Zakon Synów Przymierza. Dzieje żydowskiego wolnomularstwa w Gdańsku i Sopocie lata 1899-1938, Gdynia: wyd. Uraeus, 2002, ISBN 83-85732-99-3, OCLC 830561670.
  • Norbert Wójtowicz, Żydowski Niezależny Zakon „Synów Przymierza" (B'nei B'rith) podczas kampanii antymasońskiej 1938 roku, "Almanach Historyczny", t. 9, 2007, s. 143-158.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]