Przejdź do zawartości

Cerkiew św. Bazylego Wielkiego w Lesznie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerkiew św. Bazylego Wielkiego
w Lesznie
obecnie kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
Zabytek: nr rej. A-307 z dnia 11.05.1971[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Widok od prezbiterium
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Leszno

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Niepokalanego Poczęcia NMP w Lesznie

Wezwanie

Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (obecnie)
św. Bazylego Wielkiego (poprzednio)

Położenie na mapie gminy Medyka
Mapa konturowa gminy Medyka, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Leszno, cerkiew św. Bazylego Wielkiego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Leszno, cerkiew św. Bazylego Wielkiego”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Leszno, cerkiew św. Bazylego Wielkiego”
Położenie na mapie powiatu przemyskiego
Mapa konturowa powiatu przemyskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Leszno, cerkiew św. Bazylego Wielkiego”
Ziemia49°51′00,6″N 22°57′02,8″E/49,850167 22,950778

Cerkiew św. Wasyla Wielkiego w Lesznie – drewniana parafialna cerkiew greckokatolicka, znajdująca się w Lesznie (dawniej Poździaczu).

Od 1957 użytkowana jako kościół rzymskokatolicki.

Obiekt włączony do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Cerkiew została zbudowana w 1737 na miejscu starszej drewnianej świątyni. Remontowana w 1939. Po wysiedleniu ludności ukraińskiej opuszczona., Kolejne remonty przeprowadzono w 1967, 1971 oraz 1989. W czasie ostatniego z nich zastąpiono gontowe pokrycie dachu blachą miedzianą, zakryto polichromię we wnętrzu boazerią. Przy poszerzaniu wejścia zniszczono też stare nadproże z datą budowy cerkwi[2].

Architektura i wyposażenie

[edytuj | edytuj kod]

Główna część stanowi nawa, przy niej znacznie niższe prezbiterium i babiniec. Nawa jest w dolnej części czworoboczna, w górnej ośmioboczna, z cebulastym, ośmiobocznym hełmem. We wschodnim masywie nawy kryłosy (miejsca po obu stronach ikonostasu przeznaczone dla chórzystów i psalmistów). Wzdłuż ścian biegnie szeroki, niski okap, tworzący podcienia. Prezbiterium zamknięte trójbocznie, ze sklepieniem kolebkowym wewnątrz. Dach nad prezbiterium kalenicowy, pięciopołaciowy z kalenicą poniżej okapu dachu nawy.

Oryginalny ikonostas został przeniesiony do Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku i umieszczony w cerkwi z Grąziowej.

Cerkiew należy do najcenniejszych zabytków architektury cerkiewnej na terenie Polski.

Otoczenie świątyni

[edytuj | edytuj kod]

W 2000 zawaliła się drewniana dzwonnica datowana na przełom XVI i XVII w. Była to najstarsza i największa pod względem gabarytowym drewniana dzwonnica w Polsce. Planuje się jej restytucję ale przy drugiej w Lesznie cerkwi greckokatolickiej Trójcy Świętej[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2018-07-17].
  2. a b Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. PRO CARPATHIA, Rzeszów 2015, s. 152,153. ISBN 978-83-61577-68-3.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]