Chryzokola
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
| |||||
| |||||
Właściwości chemiczne i fizyczne | |||||
Skład chemiczny | uwodniony krzemian miedzi ((Cu;Al)2H2Si2O5(OH)4 • nH2O) | ||||
Twardość w skali Mohsa | 2,5 – 3,5 | ||||
Przełam | muszlowy, bardzo kruchy | ||||
Łupliwość | brak | ||||
Układ krystalograficzny | ortorombowy | ||||
Gęstość minerału | 2,0-2,3 g/cm³ | ||||
Właściwości optyczne | |||||
Barwa | niebieski, zielony, niebieskozielony w różnych odcieniach, rzadko czarny i brązowy | ||||
Rysa | biała do jasnozielonej | ||||
Połysk | szklisty, woskowy, matowy |
Chryzokola – pospolity i szeroko rozpowszechniony minerał z gromady krzemianów. Nazwa pochodzi od greckich słów chryzos i kolla oznaczających złoto oraz klej. W starożytności minerał był używany jako spoiwo przy łączeniu złota.
Właściwości[edytuj | edytuj kod]
Tworzy wyłącznie skupienia skrytokrystaliczne: nerkowe, groniaste, kuliste, także naskorupienia. Jest minerałem kruchym, półprzeświecającym. Często zawiera domieszki glinu, żelaza, manganu. Często tworzy mieszaniny z turkusem i malachitem. Barwi płomień na zielono, rozkłada się w kwasach.
- Barwa: Mieszanina chryzokoli z kwarcem oraz tlenkami Cu, Fe, Mn wykazuje barwę brązową i czarną
- Pleochroizm: słaby
- Widmo absorpcyjne: niediagnostyczne
- Luminescencja: brak
- Inkluzje: liczne
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Minerał strefy utleniania złóż rud miedzi.
Miejsca występowania: Ural, Stany Zjednoczone, Meksyk, Chile, Kongo, Demokratyczna Republika Konga, Izrael.
W Polsce nieliczne wystąpienia w Kletnie, Jabłowie, Miedziance.
Zastosowania[edytuj | edytuj kod]
- lokalna, podrzędna ruda miedzi
- poszukiwana przez kolekcjonerów
- wykorzystywana jako kamień ozdobny i dekoracyjny
- do wyrobu drobnej galanterii
- do wyrobu artystycznej biżuterii
- Czysta chryzokola ze względu na małą twardość i dużą kruchość znajduje niewielkie zastosowanie w jubilerstwie. Wraz z krzemionką tworzy często postać żelu o twardości ok. 6 i w tej postaci jest wykorzystywana w jubilerstwie.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Autor: Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Leksykon przyrodniczy. Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1995, s. 216. ISBN 83-7129-194-9.
- Artykuł: o chryzokoli